Nakładem wydawnictwa Avalon z Krakowa ukazała się pierwsza w języku polskim biografia księcia świdnicko-jaworskiego Bolka II Małego – Bolko II Mały (ok.1309-1368). Książę świdnicko-jaworski i margrabia łużycki. Na czytelników Swidnica24.pl i Świdnickiego Portalu Historycznego czeka 5 bezpłatnych egzemplarzy.
fot. użyczone
W zasadzie z wyjątkiem pracy doktorskiej Ericha Gosposa – i to w języku niemieckim, traktującej o polityce Bolka II – Die Politik Bolkos II. von Schweidnitz-Jauer (1326-1368), która ukazała się ponad 130 lat temu (wyd. Halle 1910 r.) w zasadzie trudno mówić o jakiejkolwiek w miarę pełnej biografii tego władcy. Tej koszmarnej luki w historiografii, a dotyczącej jakby nie było jednego z najwybitniejszych książąt śląskich, w którym upatrywano ostatniego obrońcy polskości Śląska (szczególnie w historiografii z okresu PRL), nie były w stanie wypełnić pojedyncze opracowania tematów o wąskim zakresie.
„Bolko II Mały (ok. 1309/1312-1368) bez wątpienia należy do najwybitniejszych Piastów panujących na Śląsku w XIV wieku. Odegrał ważną rolę w dziejach Europy Środkowej, był uzdolnionym politykiem oraz dyplomatą. W 1326 r. objął niewielkie księstwo świdnickie, ale dzięki swym umiejętnościom politycznym, umierając w 1368 r. pozostawił potężne władztwo świdnicko-jaworskie, wraz z margrabstwem Łużyc, połową księstw brzeskiego, oławskiego, głogowskiego i ścinawskiego oraz szeregiem pomniejszych terytoriów. Niniejsza praca jest pierwszą od ponad 110 lat monografią poświęconą księciu świdnicko-jaworskiemu. Autor, na podstawie rozległej kwerendy źródłowej opracował działalność polityczną księcia Bolka II Małego, oraz jego działania na terenie swego władztwa. Ponadto zwrócił uwagę na jego relacje z sąsiednimi monarchami, z klasztorami położonymi w jego ziemiach. W ten sposób próbując usystematyzować i uzupełnić dotychczasową wiedzę dotyczącą tego znakomitego Piasta świdnicko-jaworskiego” – czytamy w notce przygotowanej przez wydawnictwo Avalon.
Bolko II był postacią, której zasługi były szczególnie uwypuklane w okresie PRL. Odbywało się to kosztem jego dziada i założyciela linii Piastów świdnicko-jaworskich – księcia Bolka I Surowego. To, że dzisiaj zajmuje on poczesne miejsce w historiografii polskiej, wynika poniekąd z kilkudziesięcioletniej tradycji w czasach PRL kreowania na obrońcę polskości jego wnuka Bolka II Małego. Tymczasem obaj władcy byli przede wszystkim książętami śląskimi. Oczywiście, świadomymi swojego pochodzenia z rodu Piastów, ale nie jakby nam się wydawało – polskimi książętami a śląskimi. Pech Bolka I Surowego w powojennej historiografii polegał na tym, że w zestawieniu z Bolkiem II Małym – „obrońcą polskości”, zawsze był uważany za tego bardziej zniemczonego władcę. Jednocześnie bardziej uwypuklane były sukcesy w polityce i dyplomacji oraz znaczenie Bolka II Małego, niż jego dziada Bolka I Surowego.
Nie zmienia to jednak w żaden sposób faktu, że wśród postaci władców z serii wydawanej przez wydawnictwo Avalon, brak biografii jednego z najwybitniejszych książąt śląskich był boleśnie widoczny. Bo na pierwszą biografię tego władcy w języku polskim czekaliśmy od… od zawsze!
Tym bardziej z wielkim uznaniem należy się odnieść do faktu, że wydawnictwo Avalon podjęło się wydania jego biografii. To, że mogła się jednak ukazać, jest efektem mrówczej pracy autora – Marcina Andrzeja Klemenskiego, który zmierzył się z tematem trudnym, z racji konieczności wykonania kwerendy olbrzymiej ilości źródeł, niezbędnych przy tego typu opracowaniach.
Marcin Andrzej Klemenski (ur. 1992) jest doktorem nauk humanistycznych w zakresie historii, absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i pracownikiem Działu Zbiorów Specjalnych Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie. W kręgu jego zainteresowań pozostają dzieje Śląska w średniowieczu, klasztory augustianów-eremitów, edytorstwo źródeł. Na swoim koncie, ma już pozycję wydaną także w wydawnictwie Avalon – Albert książę strzelecki (ok. 1300-1370/71) oraz liczne artykuły opublikowane w krajowych i zagranicznych czasopismach naukowych.
Ogromny zakres tematyczny monografii księcia Bolka II Małego ilustruje bibliografia, której spis zajmuje w książce zajmuje ponad 50 stron!
Dla obecnych mieszkańców dawnych ziem księstwa świdnicko-jaworskiego, którzy interesują się jego historią, książka Klemenskiego będzie z pewnością pozycją niezwykle cenną w ich bibliotekach domowych. Potężny ładunek wiedzy historycznej, jaki autor zmieścił na prawie 600 stronach i niemal wszechstronne ukazanie osoby księcia na tle jego czasów w jednej, zamkniętej pracy, czyni z kolejnej pozycji wydanej przez Avalon książkę od wielu dziesiątek lat wyczekiwaną. Można tylko mieć nadzieję, że swoich biografii w języku polskim doczekają się z czasem także pozostali dwaj książęta świdnicko-jaworscy – Bolko I Surowy oraz Bernard Stateczny.
Andrzej Dobkiewicz/Świdnicki Portal Historyczny
KONKURS
Na czytelników Świdnickiego Portalu Historycznego i portalu Swidnica24.pl czeka pięć bezpłatnych książek „Bolko II Mały (ok.1309-1368). Książę świdnicko-jaworski i margrabia łużycki”, przekazanych przez wydawnictwo Avalon. Aby uczestniczyć w losowaniu należy na e-mail: [email protected] do 5 listopada 2023r. do godziny 15.00 wysłać odpowiedź na pytanie:
Czy uważasz, że postać Bolka II jest ważna dla historii Świdnicy? Uzasadnij krótko dlaczego?
W temacie e-maila proszę wpisać Bolko, w treści odpowiedź oraz imię i nazwisko, nr telefonu do kontaktu, a także zgodę na publikację imienia i nazwiska na portalach Swidnica24.pl i Świdnicki Portal Historyczny w razie wygranej. Zwycięzców wyłoni jury, powołane przez obie redakcje.
Szczegółowy regulamin konkursów organizowanych na portalu Swidnica24 znajdziesz TUTAJ. Nadesłanie zgłoszenia konkursowego jest jednoznaczne z akceptacją regulaminu. Powodzenia!
Świdnicki Portal Historyczny/ Swidnica24.pl
