To może być jedno z najciekawszych, świdnickich odkryć archeologicznych ostatnich lat. Podczas prac ziemnych prowadzonych w centrum miasta natrafiono na fragmenty XVIII-wiecznych umocnień twierdzy świdnickiej. – Możemy się spodziewać kolejnych odkryć. Już zaczynają się uwidaczniać pozostałości po drewnianej konstrukcji, której przeznaczenia oraz daty powstania jeszcze nie określiliśmy – mówi Wojciech Grabowski, kierownik prac archeologicznych.
Roboty prowadzone przy ulicy 1 Maja mają związek z planowaną budową budynku mieszkalno-usługowego. Zgodnie z wymogami konserwatorskimi prywatny inwestor musiał zlecić przeprowadzenie badań archeologicznych. – Przed przystąpieniem do budowy musimy uwolnić ten teren od substancji zabytkowej i stwierdzić, co znajduje się pod ziemią. Okazało się, że znajdują się tu relikty architektury i systemu fortecznego – wyjaśnia Wojciech Grabowski z Pracowni Archeologiczno-Konserwatorskiej ARGO z Jeleniej Góry.
Do tej pory udało się odkryć relikty nowożytnej zabudowy z okolic XIX wieku oraz pozostałości fortyfikacji fryderycjańskich, datowanych na drugą połowę XVIII wieku. – Był to jeden z murów flankujących fort, który znajdował się w sąsiedztwie działki, na której prowadzimy prace. Oprócz tego odkryliśmy studnię, jednak jeszcze nie wiadomo kiedy została zbudowana – stanie się to jasne dopiero wtedy, gdy ją wyeksplorujemy – dodaje Grabowski. Podczas badań natrafiono też na inne, drobne obiekty, które według wstępnej oceny powstały nie wcześniej niż w XVIII wieku. Kierownik prac archeologicznych zaznacza przy tym, że do przebadania pozostał jeszcze kolejny teren działki przeznaczonej pod zabudowę. Nie są więc wykluczone kolejne niespodzianki.
Decyzję w sprawie przyszłości odkrytych reliktów świdnickiej twierdzy podejmie konserwator zabytków. Może to nastąpić na początku grudnia. Nie wiadomo jeszcze, czy i w jaki sposób pozostałości miejskich fortyfikacji zostaną wyeksponowane. Wiele zależeć będzie od planów inwestora, który będzie musiał zrewidować sporządzony wcześniej projekt budowy.
***
Świdnickie fortyfikacje powstały w latach 1747-1753, w ramach przekształcenia miasta w twierdzę – Festung Schweidnitz. Ich budowę prowadzono na rozkaz króla Prus Fryderyka II. Do 1783 roku trwały prace związane z dalszą rozbudową miejskich umocnień. W 1866 roku Świdnica została ogłoszona miastem otwartym, natomiast 1 maja 1867 roku rozpoczęto burzenie fortyfikacji. Teren części z nich obsadzono zielenią, tworząc tym samym charakterystyczny pierścień parków wokół świdnickiego śródmieścia. Do dziś zachowały się jedynie resztki niektórych obiektów stanowiących element twierdzy.
Michał Nadolski
[email protected]
fot. Dariusz Nowaczyński
