Od odegrania utworów „Kocham wolność” zespołu Chłopcy z Placu Broni oraz „Murów” Jacka Kaczmarskiego rozpoczęło się symboliczne spotkanie świdnickich opozycjonistów, którzy zebrali się na Rynku, by wspominać wolnościowy zryw Solidarności z 1980 roku. – Porozumienia sierpniowe z 31 sierpnia 1980 roku zmieniły nie tylko nasze miasto, ale również całą Polskę – podkreślał Bolesław Marciniszyn, inicjator spotkania.
– Dzisiaj obchodzimy 39. rocznicę porozumień sierpniowych. Porozumienia te przyniosły wolność Polsce. Upomnieliśmy się o swoje prawa, o demokrację, o prawo do strajku, o zniesienie cenzury. Trzeba o tym pamiętać i przypominać, ponieważ dzięki ówczesnym strajkom i zawartym porozumieniom Polska wygląda inaczej – Polska jest bogatsza, nie jesteśmy dziadami w Europie. Właśnie dlatego porozumienia sierpniowe są dla nas bardzo ważne – mówił podczas spotkania Marciniszyn.
– Również w naszym mieście ludzie z zakładów pracy upomnieli się o prawa pracownicze i wolność dla Polski. Dlatego nie zapominamy o tej rocznicy i przypominamy Państwu, że tamte czasy przyniosły to, co mamy w tej chwili w naszym kraju – dodał Marciniszyn.
Zawarcie porozumień przez władze PRL z komitetami strajkowymi w Szczecinie, Gdańsku, Jastrzębiu Zdroju i Dąbrowie Górniczej stało się podwalinami NSZZ Solidarność. Najsłynniejsze porozumienie zawarto 31 sierpnia 1980 roku w Stoczni Gdańskiej, a jej sygnatariuszem był Lech Wałęsa.
Strajki z lata 1980 roku były inspiracją także dla świdniczan. Akcje protestacyjne przeprowadzono w PKS-ie i MPK. Prace przerwały także niektóre wydziały ŚFUP. W pozostałych zakładach panowała napięta atmosfera, pojawiały się plakaty popierające strajk w stoczni. We wrześniu zaczęły się zawiązywać komitety założycielskie Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych. Pierwsze już 4 września powstały w zakładach ZWAP i ZEM, kolejne zawiązały się w w następnych zakładach i instytucjach do początków października. W największych świdnickich fabrykach akces do komitetów założycielskich związku złożyło od 61 do 90% załóg.
/mn/
fot. Dariusz Nowaczyński
