Diecezja świdnicka w unijnej Bazie Konkurencyjności zamieściła na początku lipca ogłoszenie o poszukiwaniach wykonawcy projektu zagospodarowania ogrodów i podziemi katedry pw. świętych Stanisława i Wacława. Według zamówienia, zadanie miałoby objąć podziemia nie tylko pod samą katedrą, ale także pozostałości po twierdzy fryderycjańskiej, należące do miasta.
Od kilku lat dzięki funduszom unijnym i krajowym katedra wraz z Kolegium Jezuickim, gdzie mieści się kuria biskupia Diecezji Świdnickiej Kościoła Rzymsko-Katolickiego, przechodzi remonty i renowacje. Kolejne prawie 7 milionów popłynie na oba obiekty z Rządowego Programu Ratowania Zabytku, realizowanego przez rząd PiS i koalicjantów tuż przed wyborami parlamentarnymi. Kurię i katedrę rekomendował do dotacji samorząd województwa dolnośląskiego. Sama katedra jako Pomnik Historii mogłaby sięgnąć po dotacje z dedykowanego właśnie pomnikom historii i obiektom z listy UNESCO unijnego programu Feniks (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko), a dokładnie z priorytetu FENX.07 Kultura, na który zarezerwowano w sumie 1,59 mld zł. W tym roku rozdysponowane ma być 400 ml złotych. I najwyraźniej Kościół nie zwalnia tempa, wskazując, że zamierza sięgnąć po środki z tego źródła. A robi to, zanim jeszcze ruszył nabór wniosków. Będzie je można składać dopiero od 1 sierpnia 2023r.
Tymczasem w Bazie Konkurencyjności (portal ogłoszeniowy UE) 3 lipca 2023r. diecezja świdnicka zamieściła ogłoszenie na Opracowanie kompletnej dokumentacji projektowej z uzyskaniem pozwolenia na budowę wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego dla zadania pn.: „Zagospodarowanie terenu i ogrodów przy katedrze w Świdnicy wraz z zagospodarowaniem podziemi dla potrzeb utworzenie wystaw” (cytat dosłowny), zaznaczając, że „Powstaje w kontekście naboru FENX.07.01-IP.04-000/23 – Udostępnienie podziemi Katedry oraz budynku Diecezji Świdnickiej”. Oferty można było składać do dzisiaj, a według zapisu w ogłoszeniu, podpisane umowy z wykonawcą ma nastąpić jeszcze w lipcu.
Co chce zrobić diecezja?
Według ogłoszenia, plany diecezji są kompleksowe. Projekt zagospodarowania ogrodów ma zawierać:
– odtworzenie zabytkowych ogrodów wraz z nasadzeniami i systemami nawadniającymi
– dostawę i montaż elementów małej architektury,
– oświetlenie zewnętrzne terenu,
– zagospodarowanie istniejącego drzewostanu,
– projekt identyfikacji wizualnej,
– przystosowanie terenu dla potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami,
– utworzenie lapidarium wraz z projektem wystaw terenowych,
– wykonanie elementów infrastruktury technicznej w tym sieci i przyłączy,
– gospodarka wodami opadowymi,
– wykonanie ciągów pieszych i ciągów pieszo-jezdnych,
– wykonanie balustrad i ogrodzeń.
Natomiast projekt dotyczący podziemi ma objąć:
− oczyszczenie, naprawa i przystosowanie istniejący pomieszczeń podziemi,
– rozbiórka wtórnych elementów ścian i wyposażenia,
– wykonanie nowej stolarki okiennej i drzwiowej,
– wykonanie instalacji wewnętrznych do celów użytkowych i wystawienniczych,
– przystosowanie pomieszczeń dla potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami,
– projekt identyfikacji wizualnej,
– projekt wystaw.
Jak czytamy w ogłoszeniu: „W ramach przedmiotu zamówienia Wykonawca jest zobowiązany do przeanalizowania ogólnodostępnego stanu formalno-prawnego nieruchomości dokumentacji będącej w posiadaniu Zamawiającego objętej działkami nr 2349, 2371, 2350, 2353/2, 2353/1, 2345, 2348 oraz przygotowania dokumentacji budowlanej, wykonawczej, warsztatowej, montażowej, technologiczno-konserwatorskiej i transportowej wraz ze scenariuszem wystaw, identyfikacji wizualnej i projektem ogrodów, służących realizacji robót i prac oraz w razie konieczności uzyskania wszystkich niezbędnych decyzji, opinii, uzgodnień i odstępstw od przepisów techniczno – budowlanych.”
Zadanie ma objąć działki o numerach 2349, 2371, 2350, 2353/2, 2353/1, 2345, 2348. Ta ostatnia wg Portalu Mapowego, udostępnianego przez powiatowe Biuro Geodezji i Katastru, jest własnością gminną.
Krypta i pozostałości twierdzy
Pod samą katedrą istnieje krypta, która jest udostępniana okazjonalnie. Świdniczanie zostali zaproszeni do jej zwiedzenia w 2016 roku podczas Europejskich Dni Dziedzictwa i Kultury:
Z terenem należącym do Kościoła sąsiaduje wspomniana już działka o numerze 2348, włączona do zakresu opracowania, które chce zlecić diecezja. W tym miejscu znajdują się pozostałości fortyfikacji po pruskiej twierdzy z XVIII wieku, podziemia pod nieistniejącą już Bramą Mikołajską. Podziemia dzierżawił Stanisław Gabryś, twórca Muzeum Broni i Militariów, a po tym okresie pozostał nawet baner:
Od kilku lat miejsce jest zamknięte, jednak widać, że wykonywano tu jakieś prace, być może związane z przebudową Alei Niepodległości. Piszemy „być może”, bo uzyskanie informacji od diecezji i miasta nie jest łatwe.
Na nasze pytania wysłane do Urzędu Miejskiego w Świdnicy 14 lipca, dotyczące działki 2348, jej obecnego statusu – czy ma być przekazana diecezji, wydzierżawiona – nie otrzymaliśmy jeszcze odpowiedzi.
O plany zagospodarowania zapytaliśmy rzecznika prasowego diecezji świdnickiej: Czy Diecezja otrzymała dotację w ramach ww. programu? Jeśli tak, to kiedy i w jakiej wysokości? Kiedy był nabór do programu? Na stronach ministerstwa widnieje informacja, że ma on ruszyć dopiero 1 sierpnia? Czy Diecezja ma przyrzeczenie otrzymania środków, skoro zamieszcza takie ogłoszenie? Zamówienie obejmuje m.in. działkę nr 2348 obręb Śródmieście, która jest własnością Gminy Miasto Świdnica. Proszę o udzielenie informacji, na jakiej podstawie Diecezja rozporządza tą działką? Jakie środki są potrzebne na wykonanie zadania zagospodarowania ogrodów i podziemi? O jakie dofinansowanie Diecezja zamierza się ubiegać (lub już się ubiega) w związku z udostępnieniem budynku diecezji?
– Dziękuję za zainteresowanie ogłoszeniem zamieszczonym przez Świdnicką Kurię Diecezjalną. Ze względu na szczegółowość Pani pytań oraz środek sezonu urlopowego nie mogę udzielić na nie odpowiedzi w chwili obecnej. Zapewniam, że o sprawach związanych z katedrą będziemy informować wiernych i media, którym zależy, by ta najpiękniejsza świątynia Dolnego Śląska stała się magnesem dla pielgrzymów i turystów – odpowiedział ks. Przemysław Pojasek. Na pytanie, kiedy możemy liczyć na informacje, odpowiedzi już nie było.
Do tematu będziemy wracać.
Agnieszka Szymkiewicz
[email protected]
fot. archiwum i Dariusz Nowaczyński
