Odbudowana od podstaw zabytkowa altana w Parku Młodzieżowym znalazła się wśród 19 obiektów, wyróżnionych w konkursie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków tytułem „Zabytek zadbany”. Mieszkańcy Świdnicy na powrót zabytku czekali wiele lat, ale nie dla wszystkich jest on dostępny. Wiceprezydent Krystian Werecki rozwiewa nadzieje na dostosowanie altany do potrzeb osób, mających problemy z poruszaniem się.
„Zabytek Zadbany” to ogólnopolski konkurs, którego procedurę organizacyjną prowadzi Narodowy Instytut Dziedzictwa. Jego głównym celem jest promocja i upowszechnianie najlepszych prac konserwatorskich, budowlanych, rewitalizacyjnych i adaptacyjnych zrealizowanych zgodnie z najważniejszymi standardami badawczymi i wykonawczymi – informuje Urząd Miejski w komunikacie.
– Laureaci konkursu otrzymali tablice „Zabytku Zadbanego” do oznakowania obiektów. Tablice ze znakiem Błękitnej Tarczy – symbolem ochrony zabytków w Polsce, który został zaprojektowany przez Jana Zachwatowicza, jednego z największych polskich konserwatorów zabytków, jest znakiem ochrony określonym w Konwencji Haskiej z 1954 roku, dotyczącej ochrony dóbr kultury w razie wojny. Nagrodzone zabytki będą prezentowane w specjalnych wydawnictwach Narodowego Instytutu Dziedzictwa, przekazywanych właścicielom zabytków i przedstawicielom ogólnopolskiego środowiska konserwatorskiego – czytamy na stronie magistratu. Udział w konkursie jest bezpłatny.
Drewnianą altanę na kamienno-ziemnym podwyższeniu wybudowano w 1875 roku na gruzach Fleszy Ceglanej. Na cześć podpułkownika Riebla, radnego miejskiego i inicjatora zakładania terenów zielonych w miejscu zlikwidowanego zewnętrznego pasa świdnickich fortyfikacji, parkowy belweder nazwano Riebelshöhe. Przez ponad 100 lat był to jeden z ciekawszych obiektów architektonicznych miasta. Charakterystyczna konstrukcja przetrwała do XXI wieku. W roku 2005 ogrodzono ją wysokim płotem, a w 2007 rozebrano. Obiekt był w tak złym stanie technicznym, że w każdej chwili mógł runąć. Od tego czasu, o tym, jak altana wraz z otaczającym ją założeniem parkowym wyglądała w czasach swojej świetności, można było się przekonać wyłącznie z archiwalnych zdjęć oraz ilustracji na dawnych kartkach pocztowych.
Na początku lutego 2021 roku zakończono prace nad dokumentacją projektową zakładającą odbudowę „tarasu widokowego wraz z altaną i fontanną w korpusie tarasu oraz przebudową fontanny wolnostojącej”. – Przy okazji rewitalizacji Parku Młodzieżowego będzie odtworzony piękny drewniany belweder, będzie uratowany taras dolny i taras górny, wachlarzowe kamienne schody, wbudowana w mur tarasu fontanna z kaskadą, a także wolnostojąca, neobarokowa fontanna przed tarasem – wyliczała Anna Baran z Autorskiego Biura Projektów „a”. W marcu 2021 roku Świdnica otrzymała 8 mln złotych z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych dla gmin górskich. Zgodnie ze zgłoszonym przez miasto projektem, środki te miały zostać przeznaczone na przebudowę teatru miejskiego, rewitalizację zabytkowej części bloku śródrynkowego, a także na odbudowę altany oraz tarasu widokowego w Parku Młodzieżowym.
Realizację tego zadania powierzono Zakładowi Ogólnobudowlanemu REMECO, ustalając termin zakończenia inwestycji na 30 października 2022 roku. Ostatecznie altana wraz z fontannami i wzniesieniem została oddana do użytku 9 listopada 2022r.
Niestety, osoby z niepełnosprawnościami ruchowymi mogą na altanę popatrzeć jedynie z dołu. Miasto próbowało wskazać, że to z powodu zakazu konserwatora zabytków nie wybudowano podjazdów ani windy, jednak jak się okazało, na etapie uzgodnień z konserwatorem nie wnioskowano o uwzględnienie rozwiązania dla osób mających problemy z poruszaniem się. Warto przypomnieć, że znacznie większy zabytek, jakim jest wieża ratuszowa, udało się podczas odbudowy zrealizować tak, by była dostępna dla wszystkich.
Podczas uroczystości otwarcia Barbara Barańska, działaczka na rzecz osób z niepełnosprawnościami, poruszająca się na wózku, zaproponowała zamontowanie poręczy, które pomogłyby dostać się na altanę przynajmniej części osób z niepełnosprawnością ruchową. 9 listopada 2022 roku zastępca prezydenta Świdnicy stwierdził, że warto przyjrzeć się temu pomysłowi. – Z tych informacji, które ja uzyskałem, to nie będzie możliwości, aby przystosować altanę w taki sposób, w jaki proponowano, więc na ten moment nie mamy rozwiązania, które moglibyśmy zastosować. Tu chodzi o uwarunkowania prawne. Rozeznałem temat i nie jesteśmy w stanie zamontować windy czy przystosować, aby było to z pełną dogodnością dla osób z niepełnosprawnością – rozwiewa nadzieje zastępca prezydenta.
Agnieszka Szymkiewicz
[email protected]