W poniedziałek odbyło się pierwsze z zaplanowanych spotkań informacyjnych dla mieszkańców powiatu świdnickiego, podczas których prezentowane są wstępne warianty przebiegu planowanej drogi ekspresowej S5 na odcinku od Sobótki do Bolkowa. Przedstawione propozycje spotkały się z krytyką ze strony mieszkańców dwóch miejscowości gminy Dobromierz – Szymanowa oraz Modlęcina. We wszystkich wariantach właśnie między tymi miejscowościami miałaby przebiegać projektowana droga szybkiego ruchu.
We wrześniu 2019 roku Rada Ministrów dokonała zmian w sieci autostrad i dróg ekspresowych, a do listy dopisano nowy odcinek trasy S5, która docelowo ma połączyć Wrocław, Sobótkę, Świdnicę i węzeł S3 w Bolkowie. Według wówczas ogłaszanych szacunków, nowa droga ekspresowa miałaby powstać w ciągu 8-9 lat, a jej budowa miałaby pochłonąć około 8-9 mld złotych. Niedługo po ogłoszeniu planów budowy nowej trasy, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zleciła wykonanie prac projektowych obejmujących wytyczenie możliwego przebiegu drogi ekspresowej, przy uwzględnieniu planowanej rozbudowy autostrady A4 lub jej budowy w nowym przebiegu.
Projektanci przygotowali wstępne „korytarze” obu dróg, z których wybrano trzy warianty do dalszych prac projektowych. Zgodnie z opracowanymi wariantami, projektowana droga ekspresowa S5 miałaby rozpoczynać się na projektowanym węźle Mirosławice (A4/S5) lub na projektowanym węźle Olbrachtowice (S8/S5) i prowadziłaby do drogi ekspresowej S3 na węźle Bolków. Długość nowej trasy miałaby wynosić około 50 km.
W czerwcu ubiegłego roku roku GDDKiA podpisała z konsorcjum firm Multiconsult Polska oraz IVIA umowę na opracowanie dokumentacji stanowiącej podstawę do uzyskania stosownych zezwoleń i decyzji środowiskowych, która umożliwi ogłoszenie właściwego przetargu na wykonanie robót budowlanych. Przygotowanie studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego z elementami koncepcji programowej i programem funkcjonalno-użytkowym pochłonie ponad 28,7 mln złotych. Oprócz przygotowania wariantów przebiegu tras A4 oraz S5, wykonania analiz i prognoz ruchu, czy też wykonania inwentaryzacji przyrodniczej, projektantom zlecono zorganizowanie spotkań informacyjnych z samorządowcami i mieszkańcami gmin, przez teren których przebiegać będą projektowane drogi.
17 stycznia odbyło się pierwsze spotkanie dla powiatu świdnickiego, a o wariantach przebiegu planowanej drogi ekspresowej S5 rozmawiano z mieszkańcami gminy Dobromierz. – Początek projektowanej drogi ekspresowej S5 znajduje się w rejonie przyszłego węzła Olbrachtowice, koniec w rejonie istniejącego węzła Bolków, na połączeniu z istniejącą drogą ekspresową S3 – mówił podczas spotkania Marek Bacała z firmy Multiconsult Polska, który przedstawił trzy opracowane warianty projektowanej trasy. – Warianty w zasadzie od miejscowości Tworzyjanów są bardzo zbliżone do siebie. Można powiedzieć, że przebiegi różnią się nieznacznie. Mniejsze lub większe różnice mamy w rejonie podłączenia do autostrady A4 lub projektowanej drogi S8. Te warianty będą rozpatrywane. Oczywiście do realizacji skierowany jeden z tych wariantów. Dodatkowo w ramach inwestycji budowane będzie nowe połączenie w pomiędzy węzłem Wałbrzych a istniejącą drogą krajową nr 35, przed miejscowością Świebodzice – opisywał przedstawiciel firmy Multiconsult Polska.
– Jeżeli chodzi o etapy wykonania dokumentacji projektowej, czasowo wyglądają one następująco: realizacja studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowe rozpoczęła się pod koniec II kwartału 2021 roku i będzie realizowana do II kwartału 2023 roku, planowane uzyskanie decyzji środowiskowej to III kwartał 2024 roku, następnie będzie realizowana koncepcja programowa, którą planujemy zakończyć w IV kwartale 2025 roku. Kolejnym etapem realizacji zadania, już poza naszym zakresem zamówienia, będzie opracowanie i wykonanie zadania w systemie „zaprojektuj i zbuduj”. Przedstawione terminy są orientacyjne i przybliżone. Spodziewana realizacja projektu budowlanego to III kwartał 2026 roku – II kwartał 2027 roku. Spodziewane uzyskanie decyzji ZRID – zezwolenie na realizację inwestycji drogowej, czyli decyzji będąca rodzajem pozwolenia na budowę dla inwestycji drogowych, planowane jest na IV kwartał 2027 roku. Rozpoczęcie budowy planowane jest na I kwartał 2028 roku, a zakończenie całości inwestycji w II kwartale 2030 roku – wyliczał Bacała.
Projektant przedstawił następnie trzy opracowane warianty przebiegu planowanej trasy S5. W przypadku gminy Dobromierz, we wszystkich wariantach zaproponowano wytyczenie drogi ekspresowej między Szymanowem a Modlęcinem. Taki pomysł spotkał się z wyraźną krytyką ze strony mieszkańców tych miejscowości. – Są przedstawione trzy warianty drogi, jednak w przypadku Szymanowa jest tylko jeden wariant, więc nie mamy tak naprawdę wyboru. Jak możemy wskazać, który wariant pasuje nam najbardziej? Żaden z tych wariantów nie jest optymalny dla mieszkańców Szymanowa i podejrzewam, że podobną opinię mają mieszkańcy Modlęcina. Jaki jest minimalna odległość zabudowań od drogi? W Szymanowie będzie to na wręcz na centymetry – wskazywał podczas dyskusji mieszkaniec Szymanowa. – Słusznie Pan zauważył, że warianty są bardzo zbliżone w rejonie tych miejscowości. W takim przypadku prosimy za pośrednictwem ankiety o wskazanie, że żaden z wariantów Panu nie odpowiada. Co do tych centymetrów to nie przesadzajmy. Najbliższe budynki znajdują się około 100 metrów od osi tych tras. Szczegółowe wyliczenia wykażą, czy będą się one znajdowały w granicach oddziaływania lub przekroczenia stref hałasu. Dla tych obiektów będą podjęte odpowiednie działania. To mogą być działania chociażby w postaci ekranów akustycznych – odpowiadał Bacała.
– Co musi się stać, żeby wariant Szymanowa w ogóle zniknął z planu i żeby podjęte zostały prace nad innym wariantem? – dopytywano w trakcie spotkania. – Na wcześniejszym etapie inwestycji realizowane było studium korytarzowe, w którym rozważano różne warianty trasy. Jest problem z miejscowościami, które tak jak Szymanów czy Modlęcin są zlokalizowane wzdłuż jednej drogi i ich zabudowa jest w miarę ciągła. Tutaj jest jedno szersze, puste miejsce, którym można tę trasę poprowadzić. Trzeba też pamiętać, że to jest droga ekspresowa, która ma określone parametry, dlatego nie można jej prowadzić i „wyginać” niczym drogę gminną. Istnieje też kwestia finansowa – kilometr drogi ekspresowej to na dzień dzisiejszy około 40-50 mln złotych, dlatego droga nie może prowadzić w innym kierunku – tłumaczy projektant. Odniósł się również do zgłoszonego pomysłu poprowadzenia trasy S5 między Modlęcinem a Olszanami. – Pochylaliśmy się nad taką lokalizacją. To jest o około 100 mln złotych więcej – wskazywał Bacała.
– Co stanie się z wartością nieruchomości? Co stanie się z tymi ludźmi, którzy zaciągnęli kredyty, poświęcili lata swojej pracy i zostali teraz poinformowani, że obok nich – w odległości około 50 metrów – zostanie wybudowana droga szybkiego ruchu? – pytał kolejny mieszkaniec Szymanowa. – Jeżeli to oddziaływanie będzie przekraczało normy, które nasi ustawodawcy określili, to będziemy realizować elementy, które to oddziaływanie ograniczy – w postaci ekranów akustycznych. Ekrany można budować stosunkowo wysokie, stosunkowo wydajne. Aktualnie rozpatrywane są do 8 metrów wysokości, typu pochłaniającego, które oddziaływanie ograniczą do parametrów normowych, akceptowalnych dla pobliskich mieszkańców – przywoływał projektant.
– Państwo stawiacie nas niejako pod ścianą: nikt nikomu nic nie mówił w momencie, kiedy był już plan zagospodarowania przestrzennego w gminie Dobromierz, że tutaj jest planowana tak wielka inwestycja. Myśmy pouciekali do tych pipidówek z miasta, po to, żeby mieć jakikolwiek spokój. Po to przyszliśmy na wioskę, żebyśmy mogli odpocząć od tego zgiełku. Teraz mówi się nam, że zmieni się ten krajobraz, zmieni się całe otoczenia. Co będziemy mogli zrobić, jeżeli nie załapiemy się na wykup nieruchomości i będziemy musieli żyć do końca życia przy tej drodze ekspresowej? – pytano dalej. – Jeżeli zbliżamy się do miejscowości i zabudowań to w pierwszej kolejności sięgamy po środki zapobiegawcze. Najpopularniejszym są ekrany dźwiękochłonne, dalej są nawierzchnie ciche. Jeżeli mimo wszystko skutki wybudowania autostrady powodują przekroczenie stosownych norm dotyczących na przykład hałasu, ustawa przewiduje ograniczone prawo użytkowania – wtedy na podstawie przepisów wypłacane są odszkodowania z tym związane. Jest to bardzo rzadkie zjawisko, gdyż środki, które zwykle stosujemy, wystarczają aby zapewnić mieszkańcom komfort – tłumaczył Jacek Dzikowski, p.o. zastępcy dyrektora ds. inwestycji we wrocławskim oddziale GDDKiA. – W skrajnych przypadkach występuje wykup nieruchomości, których nie potrafimy ochronić należycie – dodał.
Udzielone podczas spotkania odpowiedzi zostały uznane przez część dyskutantów za mało satysfakcjonujące. – Sprawa już jest w toku, prowadzone jest postępowanie przygotowawcze. Gdybyśmy teraz chcieli pozbyć się naszej nieruchomości, korzystając z prawa do jej sprzedaży, to kto szukający ciszy i spokoju, który chce sprowadzić się na wieś, żeby takie warunki mieć, przyjdzie i kupi działkę z nowo wybudowanym domem, mając świadomość, że obok niego będzie przebiegać trasa szybkiego ruchu? Nie jesteśmy przeciwko budowie dróg. Uważamy, że drogi są potrzebne, ale w takich miejscach, w których nie szkodzą ludziom. Drogi budowane są dla ludzi, a nie po to, żeby im uprzykrzyć życie. Nie chodzi tu tylko o hałas. Do tej pory latały ptaki, była cisza i spokój, lokalną drogą przejechało z 20 aut. Teraz, jeżeli ta inwestycja dojdzie do skutku, powstaną dwa pasy ruchu w jedną stronę, dwa pasy w drugą stronę, a auta będą jeździły cały czas. Będziemy nieustannie słuchać, jak jeżdżą te auta, będziemy patrzeć na tę drogę. Być może z domu przy zamkniętych oknach nie będzie to uciążliwe. Ale jak będzie to wyglądało po wyjściu do ogrodu? – wskazywali mieszkańcy, zwracając uwagę na fakt, że przeznaczenie dodatkowych 100 mln złotych na budowę drogi w innymi przebiegu w skali całej inwestycji nie będzie kwotą dużą.
– Możemy jedynie dołożyć wszelkich starań, żeby niedogodności były jak najmniejsze – podkreślał dyrektor Dzikowski, zachęcając wraz z projektantami do wypełniania ankiet, za pośrednictwem których mieszkańcy mogą przekazywać swoje uwagi i zastrzeżenia.
W najbliższym czasie odbędą się kolejne spotkania informacyjne, prowadzone w trybie on-line, dla mieszkańców gmin powiatu świdnickiego:
- gmina Strzegom – 18 stycznia o godz. 17.00,
- Świebodzice – 20 stycznia o godz. 17.00,
- gmina Żarów (spotkanie dotyczące przebiegu autostrady A4) – 26 stycznia o godz. 17.00,
- gmina Świdnica – 14 lutego o godz. 17.00,
- gmina Jaworzyna Śląska – 17 lutego o godz. 17.00,
- gmina Marcinowice – 28 lutego o godz. 17.00.
Mapa z opracowanymi wariantami przebiegu dróg A4 oraz S5, a także inne materiały informacyjne dostępne są na stronie projektu. Można tam również znaleźć informacje dotyczące spotkań informacyjnych oraz formularze ankiet.
Michał Nadolski
[email protected]
