Wstrzymania wycinki drzew i ograniczenia prac leśnych jedynie do uprzątnięcia drzew uszkodzonych przez siły natury, co pozwoliłoby na zachowanie funkcji rekreacyjnej i społecznej leśnego kompleksu na terenie Jaworzyny Śląskiej domagają się mieszkańcy miasta oraz radni, którzy wystąpili do Lasów Państwowych z uwagami dotyczącymi Planu Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Świdnica na lata 2021-2030. – Obecnie na terenie jaworzyńskiego lasu trwają prace związane z wycinką i uprzątnięciem drzew. Jego obraz jest tragiczny. Obok żwirowni jest to jedno z nielicznych miejsc w mieście, gdzie można wyjść na spacer albo spędzić czas – wskazuje radny Wojciech Syntyrz.
Grupa mieszkańców Jaworzyny Śląskiej, w tym pięciu radnych Rady Miejskiej w Jaworzynie Śląskiej: Anna Szczepaniak-Jaroszewska, Grażyna Bugajska, Marcin Kantor, Wojciech Syntyrz i Mariusz Więcek, postanowiła stanąć w obronie leśnych terenów znajdujących się w obrębie miasta Jaworzyna Śląska. – Dla mieszkańców miasta i okolicznych miejscowości stanowią one naturalne zaplecze rekreacyjne, jednocześnie charakteryzując się unikalnymi wartościami krajobrazu przyrodniczego i kulturowego. Wartym zauważenia jest to, iż wskazane obszary są jednym z nielicznych kompleksów lasów na terenie Gminy Jaworzyna Śląska, co bez wątpienia świadczy o słabym zalesieniu naszej najbliższej okolicy – wskazują mieszkańcy, którzy postanowili skorzystać z możliwości wniesienia uwag i wniosków do przygotowanego planu urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Świdnica na lata 2021-2030.
Plan Urządzania Lasu jest podstawowym dokumentem gospodarki leśnej, przygotowywanym raz na 10 lat przez każde z 430 nadleśnictw w kraju, który powinien zawierać m.in. opis lasów i gruntów przeznaczonych do zalesienia, analizę gospodarki leśnej w minionym okresie, program ochrony przyrody, a także określenie zadań związanych z pozyskaniem drewna, zalesieniami i odnowieniami, pielęgnacją i ochroną lasu, gospodarką łowiecką i tworzeniem infrastruktury leśnej. Swoje postulaty mieszkańcy Jaworzyny Śląskiej zdołali złożyć w ostatniej chwili. – Jest to końcowa faza prac nad planem, który następnie kierowany jest do ministra celem akceptacji. Z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu otrzymałem informację, że w ciągu ostatnich trzech lat tworzenia tego planu ani strona społeczna, ani strona samorządowa nie złożyła jakichkolwiek uwag. My to zrobiliśmy najprawdopodobniej jako jedyni – wskazuje Wojciech Syntyrz, reprezentujący grupę wnioskodawców.
Jakie uwagi zgłosili mieszkańcy? – Postulujemy aby prowadzenie cięć rębnych i trzebieży w tych fragmentach lasu powinno zostać zaniechane, a wykonywane wyjątkowo tylko w celu zapewnienia bezpieczeństwa lub w sytuacjach nadzwyczajnych. Ma to istotne znaczenie w kontekście planowanych rębni (PUL 2021-30), które przewidują pozyskanie niemalże trzykrotnie więcej drzewa niż w poprzednim, zakończonym w 2020 roku planie. Nawałnica która przeszła przez Gminę Jaworzyna Śląska dnia 5 września 2020 roku wyrządziła spore szkody w drzewostanie. Dlatego też powyższy postulat dotyczący zaniechania rębni na tych obszarach wydaje się jak najbardziej uzasadniony. Ponadto uważamy, że dalsze wycinki drzew będą agresywną ingerencją w tamtejszą faunę i florę – podkreślili autorzy wniosku.
Kolejny ze zgłoszonych postulatów dotyczy zweryfikowania tego, czy proponowane w projekcie planu urządzenia lasu Nadleśnictwa Świdnica cięcia pielęgnacyjne nie będą wykonywane w zbyt małych odstępach czasu od poprzednich, podobnych zabiegów gospodarczych. Podkreślono również konieczność wyznaczenia stref, z których bez przeszkód mogliby korzystać mieszkańcy. – Gospodarka leśna w tych fragmentach lasu powinna być prowadzona pod kątem zapewnienia bezpieczeństwa mieszkańcom, zaspokajania ich potrzeb wypoczynku i rekreacji (spacery, uprawianie sportu itp.) jak również zachowania estetycznego, naturalnego krajobrazu lasu, z umożliwieniem obserwacji naturalnych procesów przyrodniczych i zachowaniem dużej bioróżnorodności. Lasy w pobliżu miast z uwagi na swoje położenie powinny przede wszystkim zaspokajać potrzeby społeczne i przyrodnicze, a gospodarka leśna, w szczególności pozyskanie drewna, powinny być podporządkowane tym celom – stwierdzili wnioskodawcy.
Zdaniem mieszkańców szczególną ochroną powinien zostać objęty fragment leśnego kompleksu leżący w sąsiedztwie Stacji Uzdatniania Wody, która zasila w wodę pitną większość gminy Jaworzyna Śląska. – Jednymi z zadań lasów na tego typu obszarach jest oczyszczanie wody (funkcja filtrująca) oraz zasilanie zbiorników wód podziemnych. W związku z tym uważamy, że nieplanowanie trzebieży oraz rębni w tym miejscu jest w pełni uzasadnione – wskazują autorzy wniosku, przypominając przy tym, że wskazywany przez nich fragment lasu nie był objęty rębnią w planie urządzenia lasu na lata 2011-2020.
Obecnie trwa oczekiwanie na ustosunkowanie się Lasów Państwowych do wniesionych uwag.
W sprawie ograniczenia wycinki prowadzonej w jaworzyńskim lesie przygotowany został również projekt apelu, którego przyjęciem zajmie się Rada Miejska w Jaworzynie Śląskiej. – W związku z wycinką drzew prowadzoną od 2020 roku w lasach usytuowanych w sąsiedztwie miasta Jaworzyna Śląska oraz obecnym stanem tych obszarów leśnych wzywamy Nadleśnictwo Świdnica do ograniczenia działań związanych z wycinką do niezbędnego minimum i prowadzenia jej jedynie w celu zapewnienia bezpieczeństwa dla mieszkańców korzystających z lasu. Prowadzenie prac z taką intensywnością jak w ostatnich miesiącach spowoduje utratę podstawowych i bezcennych funkcji lasu – stwierdzono w projekcie złożonym przez radnych: Grażynę Bugajską, Marcina Kantora i Wojciecha Syntyrza.
Nadleśnictwo zabiera głos w sprawie jaworzyńskiego lasu
– Zależy nam na pełnym zrozumieniu naszej działalności, chcemy by wszystko było transparentne bo tylko taka formuła daje nam szansę na dialog i szacunek społeczny. Zainteresowanie lokalnej społeczności pracami prowadzonymi na terenie Nadleśnictwa Świdnica jest potwierdzeniem tego, że Wszystkim leży na sercu los „Naszych Lasów”. My ze swojej strony możemy zapewnić, że są one dla nas nie tylko miejscem pracy. Większość z nas tu żyje, tu odpoczywa i jest emocjonalnie z nimi związana – podkreśla Roman Bereźnicki, nadleśniczy Nadleśnictwa Świdnica, w odpowiedzi udzielonej na zapytanie złożone przez radnego Wojciecha Syntyrza w sprawie kompleksu leśnego w Jaworzynie Śląskiej.
– Lasy rosnące w okolicach Jaworzyny Śląskiej oznaczone w ewidencji leśnej numerami oddziałów od 53-57 są lasami gospodarczymi, dla których w zależności od ich wieku zaplanowano odpowiednie zabiegi. Dla drzewostanów, które nie osiągnęły wieku rębności, zabiegi trzebieży – są to cięcia pielęgnacyjne, a ich istota polega na sukcesywnym usuwaniu z drzewostanu drzew gospodarczo niepożądanych. Trzebież wpływa dodatnio na wzrost pozostających drzew dzięki zmniejszeniu konkurencji korzeni i koron oraz przyspieszeniu rozkładu substancji organicznej w następstwie zwiększonego dopływu światła i ciepła do gleby. W drzewostanach, które osiągnęły wiek rębny prowadzi się wycinkę stosując odpowiednie rębnie, poprzez które rozumie się sposób uprzątania dojrzałego drzewostanu, połączony zazwyczaj ze swoistymi sposobami odnowienia lasu. Rębnia modyfikuje czynniki siedliskowe w drzewostanie, wpływa w pierwszym rzędzie na jego piętrowość oraz zapewnia pożądany skład gatunkowy, formę zmieszania i strukturę wiekową przyszłego drzewostanu – tłumaczy Bereźnicki.
– W przypadku wspomnianego kompleksu leśnego w roku 2020 zaplanowano do wykonania rębnie w dwóch wydzieleniach 55-h i 55-i z łączną masą do pozyskania 947 m³ (szacując 725 drzew do wycinki). Zabiegi te zaplanowano zgodnie ze wskazaniami Planu Urządzenia Lasu na lata 2011-2020. W roku 2020 na wspomnianych powierzchniach do dnia 4 września pozyskano 366,28 m³, natomiast od 5 września 281,49 m³ (z tego 245,97 m³ to drzewa wywrócone i złamane przez huragan). Odpowiednio cięcia przygodne (cięcia wykonane w drzewostanach, które uległy klęskom żywiołowym i ekologicznym) w całym kompleksie do 4 września wynosiły 32,93 m³, od 5 września 805,45 m³. W roku bieżącym w dalszym ciągu trwa porządkowanie całego kompleksu w wyniku czego do 31 marca pozyskano 1256,22 m³ drewna z wywrotów i złomów. Podkreślić należy, że w początkowym okresie po wichurze, skoncentrowaliśmy się na uprzątaniu drzew w okolicy drogi, aby przywrócić jej przejezdność i bezpieczeństwo uczestników ruchu. W chwili obecnej prace są prowadzone w całym kompleksie leśnym i mają za zadanie usunięcie zagrożenia ze strony drzew przewróconych, pochylonych i złamanych. Sumarycznie w roku 2020 pozyskano w całym kompleksie 1498,38 m³. Według nowego Planu Urządzenia Lasu na lata 2021-2030 na powierzchni 106,32 ha – zasobność drzewostanu wynosi 37995 m³. Mając powyższe na uwadze w roku 2020 pozyskano 3,79 % zapasu, a w roku 2021 3,31% zapasu – wylicza nadleśniczy.
– Szacujemy, że w roku bieżącym porządkowanie powierzchni po wichurze z 5 września 2020 wymagać będzie pozyskania jeszcze około 1000 m3. Nadleśnictwo Świdnica w 2021 roku planuje odnowie na powierzchni 1,10 ha w oddziale 55. Po uprzątnięciu kolejnych powierzchni Nadleśnictwo będzie sukcesywnie je odnawiać zgodnie z art.13.1. Ustawy o lasach z dnia 28 września 1991 r. – dodaje nadleśniczy.
Michał Nadolski
[email protected]
