W zagrożonym katastrofą budowlaną gmachu dawnego szpitala przy ul. Westerplatte zaczęły się prace zabezpieczające. Trwa zamurowywanie otworów okiennych i wejściowych. Na naszą prośbę Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego podsumowuje dotychczas podjęte działania.
Niegdyś efektowny i tętniący życiem, a od kilku lat popadający w ruinę szpitalny budynek, został wybudowany w latach 1927-29 przez zakon św. Elżbiety. Po wojnie został elżbietankom odebrany i aż do 2010 roku funkcjonował tu szpital powiatowy. W roku 2011 zgromadzenie sióstr św. Elżbiety odzyskało swoją własność. W dawnym szpitalu miał powstać Dom Seniora. Z planów nic nie wyszło, a budynek ulega coraz większemu zniszczeniu. W 2017 roku dzieła zniszczenia dopełnił pożar poddasza i dachu.
Jeszcze przed wybuchem pożaru swoje działania prowadził nadzór budowlany, który wydał nakaz rozbiórki dla wszystkich budynków znajdujących się na szpitalnym terenie, za wyjątkiem zabytkowej altany z czerwonej cegły oraz głównego gmachu szpitala. Chociaż drugi z tych obiektów nie jest wpisany do rejestru zabytków, znajduje się on w gminnym wykazie obiektów zabytkowych. Tym samym decyzja o jego rozbiórce mogła zostać wydana dopiero po uzgodnieniu z konserwatorem zabytków.
Konserwator takiej zgody jednak nie wydał, uznając, że obiekt można odrestaurować. Siostry odwołały się do ministra kultury, który podtrzymał decyzję konserwatora. Sprawa obecnie jest rozpatrywana przez WSA w Warszawie.
Elżbietanki wykonały część zaleceń nadzoru budowlanego i wyburzyły budynek dawnego prosektorium, przybudówkę z lat 70. XX wieku oraz mniejsze obiekty, nie podejmując jednak niezbędnych prac zabezpieczających główny gmach szpitala. O stan szpitala upomniała się grupa radnych. Miasto na odpowiedź od zakonu czekało kilka miesięcy. – Aktualnie właściciel złożył odwołanie od negatywnej decyzji konserwatora zabytków dotyczącej rozbiórki całkowitej lub częściowej obiektu oraz uzyskania zgody na modernizację umożliwiającą prawidłowe użytkowanie. Ponadto właściciel poinformował, że czyni starania odnośnie prawidłowego zabezpieczenia nieruchomości przed dostępem osób trzecich – zreferował w odpowiedzi na interpelację stanowisko Zgromadzenia wiceprezydent Jerzy Żądło.
W odpowiedzi na nasze pytania, czy i jak Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Świdnicy reaguje na brak odpowiednich zabezpieczeń obiektu i całego terenu przyszpitalnego, otrzymaliśmy spis działań administracyjnych, podejmowanych od 3 lat. Każdy nakaz natychmiast jest kontrowany odwołaniem. Jak zaznaczył inspektor, cała procedura nie zwalnia właściciela od obowiązku zabezpieczenia obiektu. Działania, które faktycznie mogą odciąć dostęp do gmachu, zostały podjęte dopiero kilka dni temu.
Redakcja wielokrotnie próbowała skontaktować się ze Zgromadzeniem Sióstr św. Elżbiety. Podczas ostatniej rozmowy osoba, która odebrała telefon, zaproponowała, by mieszkańcy, którym na sercu lezy stan dawnego szpitala „troszczyli się o swoje posiadłości”.
Agnieszka Szymkiewicz
Zdjęcia Dariusz Nowaczyński
Odpowiedź na pytania Swidnica24.pl w sprawie działań, podejmowanych przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego ws. dawnego szpitala przy ul. Westerplatte w Świdnicy:
Odpowiadając na maila z dnia 14 sierpnia 2019 roku doręczonego w dniu 21 sierpnia 2019 roku dotyczącego podjętych decyzji wobec właściciela byłego szpitala przy ul. Westerplatte W Świdnicy uprzejmie informuję, że Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Świdnicy wydał decyzje nakazujące Zgromadzeniu Sióstr Św. Elżbiety Prowincji Wrocławskiej
1/ wykonanie obowiązków dotyczących obiektów pomocniczych (takich jak: kotłownia, pralnia, prosektorium, wentylatornia, centrala klimatyzacyjna):
– decyzją nr 300/217 z dnia 28 września 2017 roku o znaku PINB403/52/SM/17 w sprawie nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu budowlanego zlokalizowanego na działce nr 2629 przy ul. Westerplatte w Świdnicy oznaczonego wg geodezyjnej ewidencji budynków numerem 2678, nakazującą rozebranie obiektu i uporządkowanie terenu po rozbiórce,
– nr 301/2017 z dnia 28 września 2017 roku o znaku PINB-403/53/SM/17 w sprawie nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu budowlanego zlokalizowanego na działce nr 2631 przy ul. Westerplatte w Świdnicy oznaczonego wg geodezyjnej ewidencji budynków numerem 2677 wraz ze schodami prowadzącymi na działkę nr 2630 przy ul. Westerplatte w Świdnicy, nakazującą rozebranie obiektu i uporządkowanie terenu po rozbiórce,
– nr 303/2017 z dnia 28 września 2017 znaku PINBAOB/54/SM/17 w sprawie nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu budowlanego zlokalizowanego na działce nr 2632/1 przy ul. Westerplatte w Świdnicy oznaczonego wg geodezyjnej ewidencji budynków numerem 2680, nakazującą usunięcie nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu oraz zakazującą użytkowania do czasu usunięcia nieprawidłowości,
2/ wykonanie obowiązków dotyczących obiektów tworzących kompleks budynku dawnego szpitala:
– nr 129/2019 z dnia 07 czerwca 2019 roku o znaku PINB-403/55/SM/17 w sprawie nieodpowiedniego stanu technicznego obiektów budowlanych zlokalizowanych na działce nr 2632/2 przy ul. Lipowej w Świdnicy oznaczonych wg geodezyjnej ewidencji budynków numerami: 4238, 4239, 4240 oraz obiektów budowlanych oznaczonych wg geodezyjnej ewidencji budynków numerami: 3170, 3171, 3172, 3459 tworzących kompleks zabudowy wraz z łącznikiem do budynku oznaczonego wg geodezyjnej ewidencji budynków numerem 2677 zlokalizowanym na działce nr 2631 przy ul. Westerplatte w Świdnicy, nakazującą usunięcie nieodpowiedniego stanu technicznego oraz zakazującą użytkowania do czasu usunięcia nieprawidłowości przy czym odnośnie obiektów tworzących kompleks budynku dawnego szpitala wyjaśnić należy, co następuje.
W związku z powzięciem informacji o nieodpowiednim stanie technicznym zabudowy pawilonów handlowych zlokalizowanych na terenie byłego szpitala przy ul. Westerplatte w Świdnicy tut. organ przeprowadził w dniu 12 lipca 2017 roku kontrolę obiektów budowlanych zlokalizowanych na terenie byłego szpitala przy ul. Westerplatte w Świdnicy Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Świdnicy i wszczął w dniu 24 lipca 2017 roku postępowanie administracyjne o znaku PINB- 4O3/55/SM/17 w sprawie nieodpowiedniego stanu technicznego obiektów budowlanych tworzących kompleks budynku dawnego szpitala.
Podczas oględzin, przeprowadzonych przez tut. organ w dniu 23 sierpnia 2017 roku stwierdzono, że stan techniczny przedmiotowego budynku wynika Z braku remontu. Budynek posiada liczne nieprawidłowości stanu technicznego oraz, że w dniu oględzin występowało bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia ludzi, mienia i środowiska.
Również z treści dostarczonego na żądanie tutejszego organu protokołu nr 1/2017 z pięcioletniej kontroli technicznej wynika, że stan techniczny obiektu stanowi zagrożenie dla mienia, zdrowia i życia ludzi oraz że obiekt nie nadaje się do użytkowania. Ponadto wskazano, iż przedmiotowy budynek posiada liczne nieprawidłowości stanu technicznego.
Tutejszy organ stwierdził możliwość wydania nakazu rozbiórki w związku z czym wystąpił do wojewódzkiego konserwatora zabytków o uzgodnienie rozbiórki obiektu budowlanego.
Postanowieniem nr 289/2017 z dnia 09 sierpnia 2017 roku organ konserwatorski odmówił uzgodnienia rozbiórki budynku dawnego szpitala.
Zgromadzenie Sióstr Św. Elżbiety Prowincja Wrocławska w dniu 29 sierpnia 2017 roku wniosło skargę do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na postanowienie Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia O9 sierpnia 2018 roku
Na skutek wniesionej skargi tutejszy organ postanowieniem nr 323/2017 z dnia 04 października 2017 roku zawiesił postępowania w sprawie budynku byłego szpitala, gdyż rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ, tj. przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
W dniu 23 lipca 2018 roku Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego postanowił, po rozpatrzeniu zażalenia Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety Prowincja Wrocławska z dnia 29 sierpnia 2017 roku na postanowienie Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 09 sierpnia 2018 roku odmawiające uzgodnienia rozbiórki, utrzymać zaskarżone postanowienie w mocy postanowieniem z dnia 23 lipca 2018 roku o sygnaturze DOZ-OAiK-650.961.2017.KPA-6.
Wobec rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dniu 04 września 2018 roku tutejszy organ postanowieniem nr 221/2018 roku podjął z urzędu zawieszone postępowania.
Z akt przedmiotowej sprawy wynika, że na postanowienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 23 lipca 2018 roku o sygnaturze DOZ-OAiK- 650.961.2017.KPA-6 została wniesiona skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosząca o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez organ konserwatorski I instancji.
W dniach 06 października 2017 roku oraz w dniu 04 marca 2018 roku miała miejsce interwencja jednostki ratowniczo – gaśniczej, na skutek pożaru przedmiotowego budynku.
W dniu 03 kwietnia 2018 roku Właściciel obiektu przedstawił protokół nr 1/III/2018 z dnia 28 marca 2018 roku kontroli bezpiecznego użytkowania obiektu budowlanego, z którego wynika, że bezpieczeństwo konstrukcji zostało ocenione jako dopuszczające, co oznacza, że w elementach budynku występują uszkodzenia lub ubytki mogące stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia. Bezpieczeństwo użytkowania zostało ocenione jako nieodpowiednie, co oznacza, że w elementach budynku występują znaczne uszkodzenia, powodujące zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia. Ponadto wskazano, iż w zależności od dalszego przeznaczenia obiektu wymagany jest kompleksowy remont robót konstrukcyjno – budowlanych i instalacyjnych przyłączy i sieci zewnętrznych, a także odbudowa ponad 1/3 powierzchni dachu. Jednocześnie w przedmiotowym protokole wskazano, iż po pożarze stan budynku dodatkowo uległ pogorszeniu. Procentowe zużycie przedmiotowego budynku zostało określone na 56 % – 95 %.
W celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego nakazano właścicielowi obiektu przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1, Prawa budowlanego polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu oraz zażądanie ekspertyzy stanu technicznego obiektu określającej jaki zakres rozbiórki jest niezbędny w celu usunięcia istniejącego zagrożenia dla ludzi i mienia z jednoczesnym ustaleniem zakresu niezbędnych zabezpieczeń.
W dniu 20 lipca 2018 roku została przedłożona ekspertyza budowlano-mykologiczno- biologiczna przedmiotowego obiektu budowlanego, z której wynika, że w obiekcie budowlanym występują liczne nieprawidłowości stanu technicznego oraz, że ściany konstrukcyjne (nośne) zewnętrzne oraz wewnętrzne, stropy, konstrukcja dachu i więźby dachu, pokrycie dachu oraz obróbki blacharskie nie zapewniają obecnie bezpiecznego użytkowania przedmiotowego obiektu budowanego, gdyż budynek jest w stanie technicznym i mykologicznym-biologicznym niepozwalającym na eksploatację i użytkowanie.
W dniu 03 grudnia 2018 roku do akt sprawy zostało przedłożone uzupełnienie ekspertyzy Z którego wynika, że występują dodatkowo nieprawidłowości stanu technicznego sprzyjające dalszym uszkodzeniom budynku.
Ponadto, w treści przedłożonego w dniu 03 kwietnia 2018 roku protokołu nr 1/Ill/2018 z kontroli bezpiecznego użytkowania obiektu budowlanego wynikają dalsze liczne uszkodzenia budynku spowodowane pożarem
Analizując całokształt zebranego materiału dowodowego tut. organ stwierdził, że nieodpowiedni stan techniczny obiektu budowlanego może spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia, na skutek występujących nieprawidłowości stanu technicznego rzeczonego budynku. Zagrożenie to, wynika z licznych nieprawidłowości stanu technicznego w obrębie elementów konstrukcyjnych budynków.
Decyzją nr 53/2019 z dnia 08 marca 2019 roku tutejszy organ
– nakazał usunąć stwierdzone nieprawidłowości stanu technicznego budynku,
– zakazał użytkowania budynku w terminie natychmiastowym,
– nakazał zabezpieczyć budynek.
Na skutek wniesionego odwołania Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego uchylił decyzję nr 53/2019 W całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez tutejszy organ.
W treści uzasadnienia decyzji Dolnośląskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego nr 679/2019 z dnia 27 maja 2019 roku wskazano, iż zgodnie z orzecznictwem, decyzja wydana w celu korygowania stwierdzonych nieprawidłowości powinna wyraźnie określać czynności bądź prace i roboty budowlane, które adresat decyzji jest obowiązany wykonać w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania obiektu lub jego części w zakreślonym przez organ terminie. Dlatego też, ponownie rozpatrując sprawę organ I instancji powinien wyraźnie określić czynności bądź prace i roboty budowlane, które mają być wykonane w celu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości w celu zapewnienia prawidłowej realizacji obowiązków wynikających z art. 66 ust. 1 Prawa budowlanego. Ponadto stwierdzono także, iż Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Świdnicy nie wskazał faktów, które uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, co także winien uczynić.
Po ponownym rozpatrzeniu sprawy tutejszy organ mając na uwadze stanowisko organu ll instancji decyzją nr 129/2019 z dnia 07 czerwca 2019 roku ponownie
– nakazał usunąć stwierdzone nieprawidłowości stanu technicznego budynku,
– zakazał użytkowania budynku w terminie natychmiastowy,
– nakazał zabezpieczyć budynek
jednak właściciel budynku byłego szpitala wniósł odwołanie od decyzji nr 129/2019, które znajduje się w trakcie rozpatrywania przez organ II instancji.
Wskazać należy, że zgodnie z art. 61 Prawa budowlanego właściciel lub zarządca obiektu budowlanego niezależnie od prowadzonego postępowania administracyjnego jest obowiązany:
1) utrzymywać i użytkować obiekt zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 5 ust. 2;
2) zapewnić, dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w razie wystąpienia czynników zewnętrznych oddziaływujących na obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak: wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry, intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska.
Naruszenie obowiązku utrzymania obiektu budowlanego w należytym stanie obarczone jest sankcją z przepisu art. 91a Prawa budowlanego stanowiącego: „Kto nie spełnia, określonego w art. 61, obowiązku utrzymania obiektu budowlanego w należytym stanie technicznym, użytkuje obiekt w sposób niezgodny z przepisami lub nie zapewnia bezpieczeństwa użytkowania obiektu budowlanego, podlega grzywnie nie mniejszej niż 100 stawek dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku”.
