Podatki pod lupą. Zmiany w VAT pełne zagrożeń

Od 1 września 2019 roku wejdzie w życie biała lista podatników, zawierająca informacje o podatnikach VAT. Teoretycznie ma być ułatwieniem dla kontrahentów. Świdnicki doradca podatkowy wskazuje jednak na wiele dodatkowych obciążeń i zagrożeń.

Przedsiębiorca – krowa którą nieustannie trzeba doić

czyli informacja dotycząca zmian w podatkach

Sir Winston Churchill Noblista Premier Brytyjski kiedyś powiedział. „Niektórzy ludzie mają przedsiębiorcę za drapieżnego wilka, którego powinno się zabić. Inni widzą w nim krowę, którą należy nieustannie doić. Tylko niewielu rozpoznaje w nim konia, który ciągnie wóz”.

Przygotowywane przez ustawodawcę zmiany w podatkach widzą przedsiębiorcę jako krowę, którą należy nieustannie doić poprzez nakładanie różnych niezrozumiałych już obowiązków, danin – podatków, opłat, kar, sankcji, odsetek od nieterminowych wpłat itp itd., by skutecznie pozbawić go zarobionych środków i zniechęcić do ciągnięcia wozu.

Zmiany w ustawie o podatku od towarów i usług:

1. Wprowadzają tz. „Białą listę podatników VAT”, tzn. jeden kompletny wykaz (rejestr) podatników VAT, STIR, który zawierał będzie m.in. całą historię podmiotu związaną z rejestracją, wykreśleniem oraz przywróceniem statusu podatnika VAT. Wykaz umożliwi sprawdzenie statusu kontrahenta na potrzeby VAT w dniu dokonania transakcji. W wykazie będą umieszczone rachunki bankowe poszczególnych przedsiębiorców, na które tylko będzie można dokonywać wpłat. Mechanizm wprowadzony tą zmianą nakłada faktyczny obowiązek każdorazowego sprawdzania zgłoszonego do wykazu rachunku kontrahenta. W przypadku zapłaty na rachunek inny niż ten, który jest ujawniony w wykazie, podatnik odpowiada solidarnie wraz z kontrahentem całym swym majątkiem za jego zaległości podatkowe w części podatku od towarów i usług proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę lub świadczoną usługę.

2. Przewidują, że Szef KAS (Krajowej Administracji Skarbowej) może zablokować konto przedsiębiorcy, jeżeli ma to przeciwdziałać wykorzystywaniu sektora bankowego do nadużyć skarbowych zwłaszcza wyłudzeń VAT. Blokadę stosuje się na okres nie dłuższy niż 72 godziny, który jednak może być wydłużony do 3 miesięcy.

3. Zastępują składanie dotychczasowych deklaracji Vat przez przesyłanie nowej deklaracji w formie JPK. W przypadku stwierdzenia przez naczelnika urzędu skarbowego w przesłanej ewidencji JPK błędów, które uniemożliwią przeprowadzenie weryfikacji transakcji, naczelnik wzywa podatnika do ich skorygowania w terminie 14 dni. Jeżeli podatnik nie wywiąże się z tego obowiązku, naczelnik nakłada karę pieniężną w wysokości 500 zł za każdy błąd.

4. Uchylają załączniki nr 11, 13 i 14 do ustawy o VAT (załączniki wskazujące na towary i usługi, do których stosuje się mechanizm odwrotnego obciążenia) oraz wprowadzają w ich miejsce załącznik nr 15 do ustawy o VAT. Towary oraz usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy o VAT objęte będą obowiązkowym split paymentem, jeżeli transakcja dokonywana będzie pomiędzy podatnikami, a jej jednorazowa wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekraczać będzie 15.000 zł lub równowartość tej kwoty. Podatnicy wystawiający faktury, których dotyczy obowiązkowy split payment będą mieli obowiązek nanoszenia na fakturze informacji „mechanizm podzielonej płatności”. Jeżeli podatnik nie dokona zapłaty lub nie przyjmie zapłaty w formie split payment, pomimo istnienia takiego obowiązku lub nie umieści zapisu na fakturze „mechanizm podzielonej płatności”, ustawodawca przewidział sankcję w wysokości 100% podatku wykazanego na fakturze, której dotyczy płatność. Sankcja za niewykonanie tych obowiązków dotyczy zarówno dostawcy jak nabywcy towaru lub usługi, który nie wykona nałożonego obowiązku.

5. Obniżenie płatności gotówkowej z 15 000 zł nie wiadomo jeszcze do jakiej kwoty

( przykładowo we Włoszech kwota ta wynosi 1000 euro).

Zmiana w ustawach o podatku dochodowym

Zakładająca brak możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatku w przypadku zapłaty kwoty powyżej 15.000 zł.(a gdy kwota ta zostanie obniżona do obniżonej kwoty) dokonanej na rachunek inny niż wskazany w wykazie tz. „Biała lista podatników VAT” .W przypadku zaliczenia do kosztu uzyskania przychodu zapłaty faktury na rachunek inny niż wykazany w wykazane, podatnicy zmniejszają tą kwotę zaliczoną do kosztu uzyskania przychodu w tej części, a w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodu -zwiększają przychody.

Ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych.

Istota projektowanych zmian polega na wyeliminowaniu uprzedniego skazania osoby fizycznej jako warunku odpowiedzialności podmiotu zbiorowego. Ta obowiązująca obecnie przesłanka formalna ma być zastąpiona przesłanką materialną, polegająca na ustaleniu, że osoba fizyczna pełniąca określone funkcje w podmiocie zbiorowym popełniła czyn zabroniony, które przyniosły lub mogły przynieść temu podmiotowi korzyści .W ustawie proponowane jest ponoszenie odpowiedzialności za winę w wyborze działania oraz winę w nadzorze. Konsekwencją tej zmiany jest umożliwienie prowadzenia postępowania przygotowawczego w sprawie odpowiedzialności podmiotu zbiorowego oraz prowadzenie procesu w takiej sprawie jednocześnie z procesem przeciwko osobie fizycznej.

Projektowana ustawa opiera się na koncepcji tzw. winy anonimowej osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, w tym również spółek handlowych z udziałem skarbu państwa, jednostek samorządu terytorialnego, lub związków takich jednostek, spółek kapitałowych w organizacji, podmiotów w stanie likwidacji oraz przedsiębiorców niebędących osobą fizyczną, a także zagranicznych jednostek organizacyjnych. Z wyłączeniem Skarbu Państwa.

Podmiot zbiorowy odpowiada za czyn zabroniony, którego znamiona zostały wyczerpane przez działanie lub zaniechanie pozostające bezpośrednio w związku z prowadzoną przez ten podmiot działalnością. Karami orzekanymi wobec podmiotu zbiorowego są: kara pieniężna w wysokości od 30.000 do 30.000.000 zł. oraz rozwiązanie podmiotu zbiorowego. Sąd może orzec o rozwiązaniu podmiotu zbiorowego, orzekając równocześnie o przeniesieniu własności składników lub praw majątkowych podmiotu zbiorowego na Skarb Państwa, chyba że podlegają one zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu uprawnionemu podmiotowi.

Środkami orzekanymi wobec podmiotu zbiorowego są:

1) przepadek mienia lub korzyści majątkowych albo ich równowartość.

2) zakaz promocji lub reklamy prowadzonej działalności, wytwarzanych lub sprzedawanych wyrobów, świadczonych usług lub udzielanych świadczeń.

3) zakaz prowadzenia działalności gospodarczej określonego rodzaju.

4) zakaz korzystania z dotacji, subwencji lub innych form wsparcia finansowego środkami publicznymi,

5) zakaz korzystania z pomocy organizacji międzynarodowych, których Polska jest członkiem,

6) zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne.

Jak z powyższych zmian wynika, przepisy prawa podatkowego nie idą w kierunku wspomagania przedsiębiorców i upraszczania systemu podatkowego, a raczej coraz bardziej komplikują prowadzenie działalności gospodarczej, coraz bardziej fiskalnie obciążając przedsiębiorców w celu zapewnienia za wszelką cenę środków do Budżetu Państwa na realizacje celów społecznych. Zmierzają w kierunku podwyższenia a nie obniżenia podstawowych stawek VAT (przecież Węgry podstawową stawkę VAT mają w wysokości 25%. ).

Nakładając na przedsiębiorców nowe obowiązki i obarczając niewspółmiernie wysokimi kosztami ich wprowadzenia, jak również odpowiedzialnością nie tylko za swoje działanie, ale za działanie kontrahentów poprzez wprowadzanie w stosunku do przedsiębiorców różnorodnych obowiązków ewidencyjnych, podatków, opłat, sankcji, kar, odsetek, za nieprzestrzeganie niejasnych, nieczytelnych i nieprecyzyjnych przepisów prawa podatkowego oraz pod byle pretekstem pozbawianie prawa do odliczenia podatku naliczonego, przedłużanie jego zwrotu i ograniczanie zaliczenia ponoszonych wydatków do kosztów uzyskania przychodu, blokowania kont tylko w oparciu o podejrzenie organu, wydoi przedsiębiorcę jak krowę, a ja zastanawiam się, kto pociągnie dalej ten wóz.

Marian Sworobowicz

Doradca podatkowy

Nr wpisu 00087