20 maja 2017 r. uruchomiony został pociąg towarowy nr 365001/0, na liczącej ponad 400 km trasie Kraków Nowa Huta – Jaworzyna Śląska przez Oświęcim, Kluczbork, Oleśnicę i Wrocław. Nie było by w tym nic godnego uwagi, gdyby nie fakt, że był to pociąg złożony z sześciu starych wagonów techniczno – gospodarczych, przekazanych do celów muzealnych.
Ale zacznijmy od początku. W styczniu 2016 r. Stowarzyszenie Miłośników Kolei w Jaworzynie Śląskiej otrzymało informację, że na terenie Zakładu Maszyn Torowych w Krakowie znajdują się przeznaczone do likwidacji wagony gospodarcze. Pod koniec roku 2016 zarząd Polskich Linii Kolejowych S.A. wyraził zgodę na przekazanie do celów muzealnych sześciu wagonów. Następnie Stowarzyszenie wystąpiło do Zarządu PKP Cargo S.A. o pomoc w przewiezieniu wagonów z Krakowa do Jaworzyny Śląskiej. Zarząd wyraził zgodę i ostatecznie w dniu 20 maja ruszył pociąg złożony z lokomotywy serii ET22 nr 1180 oraz sześciu wagonów. Razem z pociągiem w drogę ruszyła obsada, składająca się z czterech wolontariuszy, aby na bieżąco kontrolować stan techniczny wagonów.
Przejazd z postojami trwał 24h i odbył się bez większych problemów technicznych. Wagony jeszcze w 2016 r. zostały przygotowane do drogi, głównie pod względem sprawności układu cięgłowo – zderznego oraz hamulcowego. W przeddzień wyjazdu wagony zostały posprzątane, dokonano także ostatnich drobnych napraw i zabezpieczono wszystkie drzwi i okna, aby w trakcie przejazdu sprawdzać i uzupełniać wyłącznie olej w maźnicach.
Pięć przekazanych wagonów to niewielkie wagony dwuosiowe o konstrukcji nitowanej, pochodzące z lat 1910 – 1930. Wagony te od kilkudziesięciu lat pełniły różne funkcje pomocnicze – mieszkalne i warsztatowe. Szósty wagon jest zdecydowanie ciekawszy, ponieważ jego zabudowa umieszczona jest na trzyosiowym podwoziu wagonu pasażerskiego typu boczniak sprzed I wojny światowej. Wagony takie wycofywano z eksploatacji od lat 60 XX wieku i dzisiaj w Polsce są one rzadkością.
Stowarzyszenie wykorzysta wagony do celów wystawienniczych, magazynowych i socjalnych w Muzeum Transportu Kolejowego Bocznicy Pastuchów. Jeden z wagonów zostanie zachowany w obecnym kształcie, jako wagon mieszkalny dla pracowników kolei, tak, aby turyści, odwiedzający naszą bocznicę mogli osobiście sprawdzić, jak dawniej pracownicy kolei mieszkali w domkach na żelaznych kołach.
Łukasz Romaniecki, prezes
Stowarzyszenie Miłośników Kolei w Jaworzynie Śląskiej
Zdjęcia SMK
***
Stowarzyszenie składa serdeczne podziękowania dla Spółki PKP Cargo, dzięki któremu wagony zostały przetransportowane do Jaworzyny Śląskiej, oraz dla Spółki Polskie Linie Kolejowe S.A. za przekazanie wagonów. Podziękowania również dla Zakładu Maszyn Torowych w Krakowie za życzliwość i wsparcie.