Na przestrzeni ośmiu dekad ponad tysiąc młodych muzyków zdobyło tutaj wykształcenie. Artystyczna edukacja nie jest jednak jedynym obszarem działalności Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. Ludomira Różyckiego w Świdnicy. – To także misja budowania wspólnoty artystycznej, promowania młodych talentów oraz rozwijania wrażliwości artystycznej wśród dzieci, młodzieży i dorosłych mieszkańców naszego miasta i regionu – mówił podczas jubileuszu 6 listopada wzruszony dyrektor świdnickiej placówki, dr Grzegorz Wierzba. Wydarzenie stało się okazją, by przypomnieć początki szkoły, jej wyjątkową historię, ważne momenty oraz znanych absolwentów i profesorów. Nie zabrakło licznych podziękowań, gratulacji i wyróżnień od przybyłych gości – samorządowców, dyrektorów placówek kulturalnych ze Świdnicy i regionu oraz rodziców. Wręczono również nagrody kadrze nauczycielskiej pracownikom. Uroczystość uświetnił koncert szkolnego chóru, uczniów, absolwentów i pedagogów.
Początki – od prywatnej inicjatywy do państwowej szkoły
Jubileusz był też okazją do wspomnień. – Działalność Szkoły Muzycznej w Świdnicy rozpoczęła się 13 sierpnia 1945 roku. Wówczas podporucznik i kapelmistrz Władysław Skawina, przyszły kierownik placówki, uzyskał oficjalne zezwolenie na jej otwarcie. Zanim udało się pozyskać pierwsze pomieszczenia na poddaszu kamienicy przy ul. Kościelnej 15 – w których brakowało podstawowego wyposażenia: ławek, tablic, a przede wszystkim instrumentów – pierwsze lekcje odbywały się w prywatnych mieszkaniach, początkowo prowadzone społecznie – przypominał dr Grzegorz Wierzba.
– 1 września 1945 roku szkoła rozpoczęła działalność jako Prywatna Szkoła Muzyczna, otwierając trzy klasy: fortepianu, skrzypiec i śpiewu. Kadrę stanowili wówczas: Władysław Skawina – kierownik szkoły i klasy skrzypiec oraz teorii, Emma Bartelmus – prowadząca klasę śpiewu i fortepianu, oraz Bronisława Lesiecka – nauczycielka gry na fortepianie. Początkowo zgłosiło się 40 uczniów, ale już w drugiej połowie roku było ich 84. Po roku działalności, mimo wielu przeciwności, liczba uczniów wzrosła do 210 – wspominał dyrektor.
Lata rozwoju i nowe siedziby
Kolejnymi ważnymi momentami w dziejach szkoły były jej upaństwowienie na początku lat 50., wprowadzenie zmian organizacyjnych oraz utworzenie działów dziecięcego i młodzieżowego. Szkoła otrzymała wówczas nową siedzibę w kamienicy w Rynku. – Budynek nie był przystosowany do wymogów szkoły. Po raz kolejny więc, dzięki zaangażowaniu rodziców, w czasie wakacji przygotowano sale do zajęć indywidualnych i zbiorowych oraz odrestaurowano salę, która od tej pory pełniła funkcję auli koncertowej. 1 stycznia 1953 roku szkoła przyjęła nazwę Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Świdnicy. W tym czasie wyraźnie zwiększyła się liczba występów uczniów i nauczycieli, szczególnie podczas akademii i uroczystości państwowych. Szkoła stała się ważnym ośrodkiem muzycznym w mieście i regionie – mówił dyrektor.
Dyrektorzy i tradycje
Wspomnienia pozwoliły także przypomnieć dyrektorów, którzy przez lata przyczynili się do rozwoju placówki: Marii Krasickiej, Eugeniusza Mireckiego, Piotra Wąsika, Barbary Lipińskiej, Jana Adamowicza, Kazimierza Kościukiewicza oraz Beaty Bartko. – W 1980 roku, doceniając dorobek szkoły, władze państwowe nadały jej imię wybitnego kompozytora Ludomira Różyckiego. W wyniku ogromnego zaangażowania dyrektor Barbary Lipińskiej siedziba szkoły została przeniesiona do obecnego budynku przy al. Niepodległości 11. Nowa, piękna lokalizacja do chwili obecnej zapewnia uczniom komfortowe warunki do nauki i rozwoju – zauważył dr Wierzba.
Sukcesy absolwentów i współczesność
Na przestrzeni 80 lat szkołę ukończyło ponad tysiąc absolwentów, z których wielu kontynuowało naukę na akademiach muzycznych i osiągnęło sukcesy w kraju i za granicą. Wśród nich są m.in.: Witold Korecki – skrzypek i dyrygent, Katarzyna Gärtner – pianistka jazzowa i kompozytorka, Marek Dyżewski – pianista i eseista muzyczny, były rektor Akademii Muzycznej we Wrocławiu, Andrzej Jurkiewicz – śpiewak, solista Teatru Wielkiego w Łodzi i Warszawie, Jadwiga Paduch i Katarzyna Mackiewicz – śpiewaczki, oraz pianista Lazar Mener. W gronie młodszych absolwentów znajdują się m.in. dr Magdalena Gąsior – skrzypaczka oraz organista Jakub Moneta.
Obecnie szkoła kształci 152 uczniów w klasach fortepianu, organów, skrzypiec, wiolonczeli, gitary, fletu, akordeonu, klarnetu, saksofonu, trąbki i perkusji. – Działalność artystyczna w naszej szkole nie kończy się na zajęciach indywidualnych. Uczniowie rozwijają swoje talenty w zespołach kameralnych oraz w chórze. Placówka angażuje się także w szeroką aktywność koncertową i edukacyjną. Współpracujemy z Filharmonią Sudecką, Narodowym Forum Muzyki oraz Akademią Muzyczną we Wrocławiu, co umożliwia naszym uczniom kontakt ze sztuką na najwyższym poziomie – podkreślał dyrektor.
Szkoła, która łączy pokolenia
– Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Świdnicy to miejsce, które łączy pokolenia. Spośród 21 nauczycieli aż 14 to nasi absolwenci, którzy powrócili, by przekazywać wiedzę i pasję młodszym pokoleniom. Często też rodzice naszych obecnych uczniów byli kiedyś uczniami tej szkoły – to piękny dowód ciągłości tradycji – mówił dr Wierzba.
– Nasza szkoła z powodzeniem wypełnia swoją misję, kształtując kolejne pokolenia młodych artystów i ludzi wrażliwych na piękno muzyki – przyznał.
– Działalność szkoły, to nie tylko edukacja muzyczna, to także misja budowania wspólnoty artystycznej, promowania młodych talentów oraz rozwijania wrażliwości artystycznej wśród dzieci, młodzieży i dorosłych mieszkańców naszego miasta i regionu – dodał wzruszony dyrektor szkoły.
Wyróżnienia i podziękowania
80-lecie Szkoły Muzycznej w Świdnicy stało się również okazją do wręczenia wyróżnień. Nagrody za szczególny wkład w rozwój edukacji artystycznej w Polsce wręczyła wizytator regionu Dolnego Śląska Centrum Edukacji Artystycznej, Małgorzata Panek-Kiszczak. Otrzymali je: Katarzyna Bajorek, Marta Moneta-Napierała, Adam Kuceła, Kazimierz Michalik oraz Grzegorz Wierzba. – Tworzycie wspaniałą rodzinę muzyczną, wypuszczacie spod swoich skrzydeł perełki, które zajmują wysokie pozycje w orkiestrach krajowych i międzynarodowych. To ogromne osiągnięcie – podkreśliła wizytatorka.
Nagrody za rok szkolny 2024/2025 wręczył również dyrektor PSM w Świdnicy dr Grzegorza Wierzbę. Za pracę i zaangażowanie wyróżnieni zostali pracownicy administracji i obsługi – Monika Szapiro, Zofia Szpilka, Beata Sońska, Anna Włudyga, Darusz Walczak, Jerzy Waligóra. Za aktywność, zaangażowanie na rzecz szkoły, a także osiągnięcia dydaktyczne uhonorowani zostali nauczyciele – Katarzyna Bajorek, Ewa Bardzik-Adamczyk, Hanna Barszczewska, Beata Bartko, Dorota Chudy, Mirosława Druzd, Marzena Drzymała, Mieczysława Jarosławska, Anna Kozłowska, Barbara Moneta, Marta Moneta-Napierała, Maria Pelc Maria, Adam Kuceła, Adam Miszkuro, Marzena Drzymała, Kazimierz Michalik, Arkadiusz Tabiś i Marcin Wróbel.
Nie zabrakło też licznych podziękowań, gratulacji i wyrazów uznania od przybyłych gości – samorządowców, dyrektorów placówek kulturalnych ze Świdnicy oraz szkół muzycznych z regionu, przedstawicieli instytucji państwowych oraz rodziców. Uroczystości uświetnił występ chóru PSM pod batutą Marty Monety-Napierały, a także koncert uczniów, nauczycieli i absolwentów.
To nie jedyny jubileuszowy muzyczny akcent przygotowany na 80-lecie świdnickiej Szkoły Muzycznej. Dziś, 7 listopada, o godz. 17.00 w Kościele Pokoju w Świdnicy wyjątkowy koncert zagra utalentowany absolwent – organista młodego pokolenia, Jakub Moneta. Więcej informacji – TUTAJ.
/Tekst: AN/
/Zdjęcia: Michał Nadolski/
