30-osobowy zespół specjalistów pracuje w świdnickim Kościele Pokoju nad renowacją kolejnych fragmentów świątyni. W ramach dofinansowanego ze środków unijnych projektu przeprowadzone zostaną m.in. prace konserwatorskie i restauratorskie w Hali Chrztów z zakrystią, Hali Ślubów, Hali Zmarłych z kilkoma pięknymi lożami cechów szlacheckich i mieszczańskich.
– W tym roku chcielibyśmy zakończyć wszystkie prace na parterze – mówi Ryszard Wójtowicz z firmy „drabik i wójtowicz s.c. Konserwacja i Restauracja Dzieł Sztuki”, której w lutym 2025 roku powierzono realizację wielomilionowego projektu konserwatorskiego. Specjalistom udało się już opracować sześć stropów na parterze, w południowej stronie kościoła, a także w pobliżu Hali Zmarłych. Po oczyszczeniu i zlikwidowaniu skutków infekcji biologicznej (grzyby, owady) oraz usunięciu wtórnych przemalowań, uzupełniono ubytki, wypełniono rozstępy, zamocowano odspojone elementy, naprawiono podobrazie, złocenia i srebrzenia oraz obudowy belek i mieczy z marmoryzacją i uskrzydlonymi główkami aniołków. W kolejnym etapie specjaliści zajęli się 11 ławkami w południowo-zachodniej części parteru, wraz z uporządkowaniem i wymianą granitowej posadzki.
W czerwcu rozpoczęły się także prace w loży Domanickiej i Gruszowskiej w południowo-zachodniej części parteru. – Jej forma w postaci tzw. jaskółczego gniazda wydaje się wskazywać, iż musiała powstać już w drugiej połowie XVII w. Została bardzo zniszczona przez wodę deszczową, która przeciekała tu latami. Niektóre jej elementy były jak proszek, dosłownie rozsypywały się w ręku – opowiada Wójtowicz. – To jedna loża, z której korzystały rodziny szlacheckie z Domanic i Gruszowa w pobliżu Zalewu Mietkowskiego. Nazywano ją także Lożą Krzyżowską, bo w latach 70. XVIII w. rada parafialna wyraziła zgodę, aby loża przypisana została do majątku w Krzyżowej; odtąd każdy właściciel tej wioski stawać się miał zarazem właścicielem loży. Sto lat później Emma von Dresky z domu Müller sprzedała majątek w Krzyżowej, a wraz z nim lożę w Kościele Pokoju, feldmarszałkowi Helmuthowi von Moltke. Odtąd loża stanowiła własność rodziny von Moltke, do 1900 r., gdy generał-major hrabia Wilhelm von Moltke oficjalnie zrezygnował z praw do jej posiadania, oddając ją do wolnej dyspozycji parafii.
Loża Domanicka i Gruszowska została już uporządkowana i oczyszczona do oryginału, wzmocniono jej konstrukcję, a w przyszłym roku zostaną odnowione jej dekoracje na licu i we wnętrzu. Do końca listopada zakończą się prace w małej loży rodziny Dobrauschke, gdzie naprawiane są ubytki, podłoga oraz malowidła przedstawiające sceny połowu ryb w obecności apostołów i Chrystusa.
Konserwatorzy zajęli się także pięcioma lożami na pierwszym piętrze należącymi do cechów stolarzy i szklarzy, introligatorów, farbiarza Johanna Gottfrieda Ortha, rodziny papierników Rudiger i oraz rodziny von Boehnish. Oprócz działań naprawczych trwa demontaż dekoracji, które będą odnawiane zimą w pracowniach wykonawców prac.
Przedmiotem projektu jest również Hala Chrztów, gdzie znajdują się dwie rzeźby Chrystusa Zmartwychwstałego. Wykonano je z zaprawy w XIX w., według wzoru autorstwa Bertela Thorvaldsena. Jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy klasycyzmu, rektor kopenhaskiej Akademii Sztuk Pięknych realizował zamówienia z całej Europy. Wykonał m.in. konny pomnik księcia Józefa Poniatowskiego, którego replika (oryginał zniszczono w czasie II wojny światowej) stoi przed Pałacem Prezydenckim oraz pomnik Mikołaja Kopernika przed Pałacem Staszica.
– Postać Chrystusa według Thorvaldsena stała się kanonem popularnym w Europie. Pojechaliśmy do Kopenhagi, do jego muzeum oraz do katedry luterańskiej, żeby obejrzeć i sfotografować oryginały. Dzięki temu wiemy dokładnie, jak uzupełnić nasze świdnickie rzeźby, które mają uszkodzone fragmenty – opowiada Wójtowicz. Realizowany przez niego projekt zakończy się w październiku 2027 roku. Jest to najdroższe zadanie konserwatorskie w historii Kościoła Pokoju i opiewa na 23 mln złotych. Na wykonanie prac parafia ewangelicko-augsburska w Świdnicy pozyskała finansowe wsparcie z programu FEnIKS (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027).
/Kościół Pokoju w Świdnicy, opr. mn/
