Prowadzenie firmy to nie tylko faktury, kontrakty i rozwój. To także obowiązki wobec urzędu skarbowego i odpowiedzialność za prawidłowe rozliczenia podatkowe. Przepisy prawa karnego skarbowego są surowe – i co ważne, dotyczą nie tylko celowego oszustwa, ale również zwykłych zaniedbań. Błąd w deklaracji, nieprawidłowe rozliczenie faktury czy zbyt późne złożenie pliku JPK mogą stać się podstawą do postawienia zarzutów.
Jak więc chronić siebie i firmę? Oto kluczowe obszary, które pozwolą zminimalizować ryzyko i działać bez obaw o odpowiedzialność karno-skarbową.
Nieznajomość przepisów nie chroni
Przedsiębiorcy często wychodzą z założenia, że skoro nie zajmują się księgowością osobiście, to nie odpowiadają za ewentualne błędy. Niestety, prawo działa inaczej – właściciel firmy lub członek zarządu ponosi odpowiedzialność niezależnie od tego, kto w praktyce wypełniał obowiązki podatkowe.
Dlatego tak ważne jest, by mieć przynajmniej podstawowe rozeznanie w zakresie najważniejszych obowiązków: terminów składania deklaracji, zasad wystawiania faktur, dokumentowania kosztów czy płatności podatków. Brak wiedzy może okazać się kosztowny – także pod względem karnym.
Procedury i kontrola wewnętrzna – podstawa bezpieczeństwa
Nawet mała firma powinna mieć jasne, powtarzalne procedury w zakresie rozliczeń i przepływu dokumentów. Dzięki temu można łatwiej zapanować nad terminami, wykryć błędy na czas i zachować porządek.
Dobre praktyki to m.in.:
- ustalenie jednej osoby odpowiedzialnej za przesyłanie faktur do księgowości,
- weryfikacja danych kontrahentów przed pierwszą transakcją,
- regularne sprawdzanie, czy deklaracje zostały złożone i podatki opłacone,
- przechowywanie dokumentów w sposób uporządkowany i dostępny na wypadek kontroli.
To, co wydaje się drobiazgiem, może w razie zarzutów stać się dowodem na dochowanie należytej staranności.
Reaguj od razu – błędy się zdarzają, ale trzeba je naprawiać
Każdemu może zdarzyć się pomyłka. Najgorsze, co można zrobić, to ją zignorować. Jeśli zauważysz nieprawidłowość – nieprawidłowy VAT, nieujętą fakturę, nieprzekazany plik JPK – jak najszybciej ją skoryguj.
W wielu sytuacjach możliwe jest złożenie tzw. czynnego żalu – czyli dobrowolnego poinformowania urzędu o błędzie i jego naprawieniu. Jeśli urząd nie wszczął jeszcze kontroli lub postępowania, czynny żal może uchronić przed odpowiedzialnością karną skarbową.
To proste, skuteczne narzędzie – ale trzeba działać szybko i zgodnie z procedurami.
Kontrola skarbowa – jak się przygotować?
Nawet jeśli nie popełniłeś błędu, kontrola może się pojawić. Warto być przygotowanym: mieć aktualne deklaracje, kompletne pliki JPK, spójne dane w systemie księgowym. Urzędnicy przede wszystkim szukają niezgodności – a im więcej masz porządku w dokumentacji, tym szybciej i spokojniej przebiega kontrola.
Jeśli kontrola wykryje nieprawidłowości, urząd może wszcząć postępowanie karno-skarbowe, w którym odpowiadają konkretne osoby. Właśnie dlatego transparentność, regularność i współpraca z profesjonalistami to najlepsza prewencja.
Profesjonalna pomoc? Warto w nią zainwestować
Nie każdą sytuację da się rozwiązać samodzielnie – zwłaszcza gdy w grę wchodzą duże kwoty, kontrowersyjne interpretacje podatkowe lub wątpliwi kontrahenci. W takich przypadkach warto korzystać ze wsparcia specjalisty. Doświadczony doradca podatkowy pomoże przeanalizować sytuację, opracować działania naprawcze lub przygotować firmę na ewentualną kontrolę.
Z perspektywy ryzyka karno-skarbowego to jeden z najlepszych kroków, jakie może podjąć odpowiedzialny przedsiębiorca.
Lepiej zapobiegać niż się tłumaczyć
W przypadku prawa karno-skarbowego zasada „lepiej zapobiegać niż leczyć” ma wyjątkowo praktyczne zastosowanie. Wystarczy brak kontroli nad dokumentami lub niewiedza o terminach, by narazić się na grzywny, postępowania, a w skrajnych przypadkach – odpowiedzialność osobistą.
Jeśli prowadzisz firmę – dbaj o procedury, dokumentację, współpracuj z zaufaną księgowością i nie ignoruj żadnych wątpliwości. Takie działania nie tylko chronią Cię przed sankcjami, ale również budują wizerunek wiarygodnej, odpowiedzialnej marki.
/Artykuł sponsorowany/
