Spadek liczby wykroczeń związanych ze spożywaniem alkoholu w miejscach publicznych oraz zakłócaniem spokoju i porządku publicznego, większa liczba interwencji dotyczących wykroczeń drogowych, a także wzrost zdarzeń ujawnionych dzięki kamerom miejskiego monitoringu – świdniccy strażnicy miejscy podsumowali 2024 rok. Sprawozdanie z ich działalności zostało zaprezentowane podczas kwietniowej sesji Rady Miejskiej.
29 maja 1991 roku ówczesny prezydent Świdnicy Jacek Drobny wydał zarządzenie o utworzeniu Straży Miejskiej w Świdnicy. Początkowo formację tworzyło dwunastu funkcjonariuszy, a pierwsze patrole pojawiły się na ulicach miasta 1 października 1991 roku. Obecnie w jednostce zatrudnionych jest 24 strażników, 5 operatorów monitoringu oraz 4 pracowników cywilnych. – Rok 2024 to kolejny rok z rzędu, w którym liczba interwencji na zgłoszenia mieszkańców utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie. Pomimo niezmiennej od lat liczby etatów oraz odpływu naszych funkcjonariuszy do innych służb mundurowych z wszystkich sił staramy się sprostać oczekiwaniom społeczności lokalnej, która zwracając się do nas o pomoc, daje wyraz zaufania oraz potrzeby istnienia Straży Miejskiej w Świdnicy – wskazuje komendant Marek Fiłonowicz w dorocznym raporcie podsumowującym pracę municypalnych. W 2024 roku strażnicy otrzymali od świdniczan 8744 zgłoszenia, natomiast rok wcześniej było ich 7537.
– Do najczęstszych i najbardziej dotkliwych społecznie naruszeń można zaliczyć wykroczenia dotyczące spożywania alkoholu w miejscach objętych zakazem, dewastacji urządzeń użytku publicznego, zakłócania spokoju publicznego, wykroczeń drogowych, zanieczyszczania miejsc ogólnie dostępnych, naruszania norm dotyczących spalania odpadów i segregacji śmieci, nieobyczajnych wybryków. To właśnie te ostatnie zachowania mają wyjątkowo negatywny wpływ na wizerunek naszego miasta i stanowią wyjątkową uciążliwość zarówno dla mieszkańców Świdnicy, jak i odwiedzających nas turystów. Problemy te są głównie generowane przez osoby bezdomne, które ze względu na głębokie uzależnienie od alkoholu nie są podatne na żadne działania resocjalizacyjne i pomocowe. Gros z tych osób to osoby spoza naszego miasta – zwraca uwagę Fiłonowicz.

Według wyliczeń przedstawionych w rocznym raporcie, w 2024 roku zmniejszyła się liczba interwencji związanych z łamaniem ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. W ubiegłym roku było ich 3497, a w wyniku podejmowanych działań ujawniono 209 wykroczeń. Dla porównania, rok wcześniej strażnicy podjęli w tym zakresie 3392 interwencji, które w 294 przypadkach zakończyły się stwierdzeniem wykroczenia. – Naruszenia przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości w 2024 roku zanotowały niewielki spadek. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest fakt zmiany metodyki działania, ukierunkowany na uzyskanie pożądanego efektu – ograniczenia przypadków naruszania przedmiotowej ustawy. Duża aktywność naszych patroli, działania prewencyjne i współpraca ze społecznością lokalną stopniowo przynosi skutki w postaci ograniczenia ilości zachowań społecznie niepożądanych. Utrzymano zasadę odstępowania od nakładania mandatów karnych w stosunku do osób popełniających wykroczenia w warunkach recydywy, położono większy nacisk na wnioskowanie w sądach kar ograniczenia wolności oraz kar aresztu, rozszerzono zakres stosowania kierowania wniosków o ukaranie w trybie przyspieszonym – tłumaczy komendant Straży Miejskiej.
– Naruszenia przepisów w zakresie zakłócania spokoju i porządku publicznego w roku ubiegłym wykazały znaczny spadek do roku 2023. Spadek ten nie wynika bezpośrednio ze znaczącej poprawy sytuacji, lecz jest wynikiem wielu składowych opisanych powyżej. Trudno jest w sposób istotny ograniczać tego typu wykroczenia, gdyż wynikają one bezpośrednio z instynktownych zachowań ludzkich trudnych do przewidzenia, często wynikających z nadmiernego spożycia alkoholu – wyjaśnia Fiłonowicz. W ubiegłym roku strażnicy podjęli 3049 interwencje związane z zakłócaniem spokoju (w roku 2023 było ich 1903), które doprowadziły do ujawnienia 33 wykroczeń (w roku 2023 było ich 97).
W przypadkach związanych z łamaniem przepisów o obyczajności publicznej, czyli tzw. nieobyczajnych wybryków i używania słów nieprzyzwoitych, w 2024 roku strażnicy interweniowali 3056 razy (rok wcześniej takich interwencji było 2888) i ujawnili 315 wykroczeń (rok wcześniej było ich 288). – Mamy do czynienia z niewielkim wzrostem zdarzeń w tej przestrzeni. Należy stwierdzić, że sprawcami wykroczeń związanych z naruszeniem norm obyczajności publicznej, w większości przypadków jest niewielka grupa osób bezdomnych, dysfunkcyjnych, uzależnionych od alkoholu i innych środków. Wielokrotnie strażnicy podejmowali kilka interwencji dziennie w stosunku do jednej osoby. Zmiana metodyki działania spowodowała, że znacząca część tych osób w roku ubiegłym, dzięki naszym działaniom, odbywała kary aresztu, co miało pozytywny wpływ na sytuację w zakresie występowania wykroczeń z zakresu obyczajności publicznej. Znaczący wpływ na zwiększenie wykrywalności przypadków w zakresie obyczajowości publicznej miał też fakt zintensyfikowania działań monitoringu wizyjnego i jego rozbudowa. Należy jednoznacznie stwierdzić, iż skala problemów w powyższym zakresie nie jest adekwatna do wielkości Świdnicy i wynika z funkcjonowania na naszym terenie osób bezdomnych z innych gmin – wskazuje komendant.
Świdniccy municypalni od kilku lat sporo uwagi poświęcają kwestii spalania odpadów oraz kontroli opału wykorzystywanego do celów grzewczych. W ubiegłym roku przeprowadzono 244 takie kontrole (w tym 100 kontroli prewencyjnych oraz 144 interwencyjnych), które w 46 przypadkach doprowadziły do wszczęcia postępowań sprawdzających. W wyniku podjętych działań nałożono 4 mandaty karne, skierowano 1 wniosek o ukaranie do sądu, a w 2 przypadkach zastosowano pouczenie. W 78 przypadkach zgłoszenia mieszkańców nie potwierdziły się – w obiektach tych paliwo służące za wkład do pieca było prawidłowe. W 20 przypadkach postępowania dotyczyły zgłoszeń związanych ze spalaniem odpadów na ogródkach przydomowych, ogrodach działkowych i innych terenach otwartych – w 1 przypadku zastosowano formę pouczenia, a w pozostałych sytuacjach zgłoszenia o termicznym przetwarzaniu odpadów nie potwierdziły się.
Wspólnie z pracownikami wydziału gospodarki odpadami strażnicy przeprowadzili też 61 kontroli deklaracji śmieciowych, w wyniku których nałożono 6 mandatów karnych, 11 osób pouczono, a 32 sprawy przekazano do dalszego prowadzenia przez inne instytucje. –Najpoważniejsze nieprawidłowości odnotowano w miejscach zbiorowego zakwaterowania obcokrajowców (hotele robotnicze), miejscach prowadzenia działalności gospodarczej i nowo wybudowanych obiektach mieszkalnych. Działania nasze nie są ukierunkowane na represjonowanie sankcjami karnymi osób niestosujących się do przedmiotowych przepisów lecz ich pouczanie, uświadamianie i wskazywanie nieprawidłowości w tym zakresie – zaznacza komendant.
Strażnicy podejmowali również interwencje związane z wykroczeniami drogowymi. – Wciąż wzrastająca ilość pojazdów jeżdżących po naszych drogach wraz z coraz większym deficytem miejsc do ich parkowania skutkuje tym, że pojazdy samochodowe parkowane są często niezgodnie z przepisami, a nawet w sposób bezpośrednio zagrażający bezpieczeństwu ruchu drogowego. Kontrola w tym zakresie nie może być zatem pomijana przez straże zwłaszcza w zapewnieniu porządku w parkowaniu pojazdów na terenie miasta. Stąd też rola, jaką pełni tu straż, choć niewdzięczna, przyczynia się do utrzymania ładu komunikacyjnego. W 2024 roku strażnicy w przeważającej mierze podejmowali działania na zgłoszenia obywateli. Ujawnili na terenie naszego miasta 1795 wykroczeń drogowych. Udzielono 702 pouczenia, w 305 przypadkach czynności zakończono postępowaniem mandatowym. Sporządzono 62 wniosków o ukaranie do sądu. Są to dane tylko z tych postępowań, które na koniec roku zostały rozstrzygnięte – wylicza Fiłonowicz.
W 2024 roku dzięki kamerom miejskiego monitoringu ujawniono 1239 zdarzeń, czyli o 99 więcej niż rok wcześniej. Doprowadziło to do zatrzymania 4 osób, ujawnienia 2 przestępstw oraz 271 przypadków spożywania alkoholu w miejscu publicznym. Na podstawie nagrań z monitoringu strażnicy pouczyli 123 osoby, nałożyli 107 mandatów karnych, a w 57 przypadkach skierowali wnioski o ukaranie do sądu.
– W straży miejskiej obsługa systemu monitoringu zapewniona jest w trybie ciągłym, całodobowo przez wszystkie dni w tygodniu przez cywilnych operatorów monitoringu Straży Miejskiej. Obecnie osoba taka w trakcie zmiany obsługuje 137 kamer, urządzenie blokujące wjazd do Rynku od ulicy Kotlarskiej oraz monitoring alarmowy placówek oświatowych oraz obiektów użyteczności publicznej (30 obiektów w tym Urząd Miasta Świdnicy). Zainstalowany system pozwala nie tylko na bieżącą kontrolę wizualną miejsc, ale daje także możliwość rejestracji i odczytu danych w formie cyfrowych nagrań obrazu. Zapisany, wykorzystywany jest jako materiał dowodowy w prowadzonych czynnościach procesowych. Pomaga również Policji w prowadzeniu śledztw i dochodzeń. W tym zakresie Straż Miejska prowadzi ścisłą współpracę udostępniając podgląd miejsc i zdarzeń w trybie natychmiastowym. W 2024 roku Policja zwracała się do naszej jednostki 104 razy z wnioskiem o udostępnienie zapisów z monitoringu w związku z prowadzonymi dochodzeniami, śledztwami i czynnościami wyjaśniającymi – przywołuje komendant.
W sumie w 2024 roku municypalni nałożyli 520 mandatów na łączną kwotę 75 590 złotych. Najwięcej z nich wystawiono w związku z wykroczeniami komunikacyjnymi – 305 mandatów na kwotę 44 000 zł. W przypadkach związanych z łamaniem ustawy o wychowaniu w trzeźwości wystawiono 78 mandatów na kwotę 8100 zł, za zniszczenie mienia publicznego nałożono 57 mandatów na kwotę 12 600 zł, za palenie tytoniu w miejscach niedozwolonych wystawiono 27 mandatów na kwotę 2490 zł, natomiast za wykroczenia przeciwko obyczajności strażnicy nałożyli 21 mandatów na kwotę 2100 zł. W ciągu całego roku strażnicy 1041 razy ograniczyli się do pouczeń, a 183 razy kierowali wnioski do sądu.

Z pełnym sprawozdaniem Straży Miejskiej w Świdnicy za 2024 rok można zapoznać się pobierając dokument ze strony internetowej Urzędu Miejskiego: dokument w formacie PDF.
/Straż Miejska w Świdnicy, opr. mn/