– Usiadły jeszcze raz na gnieździe i poderwały się do lotu. 31 sierpnia definitywnie pożegnaliśmy nasze bociany – mówi Małgorzata Hayder z Lutomi Dolnej. Niezwykle lubiane w Polsce ptaki upodobały sobie Lutomię i założyły tu – przy wsparciu mieszkańców – aż pięć gniazd. Stały się wizytówką wsi, tematem rozmów, inspirowały do wspólnych działań i edukacji przyrodniczej. Wszyscy już czekają na ich powrót, a pani Małgorzata szuka wsparcia, by można było życie bocianów oglądać na żywo prosto z gniazd.
Bociany co roku wracają do Lutomi Dolnej. To właśnie tę miejscowość znajdującą się w gminie Świdnica szczególnie sobie upodobały. Cisza, spokój, ciągnące się w dal łąki i gdzieniegdzie stawy oraz rozlewiska są dla nich wymarzonym miejscem do życia i rozrodu. – Najwyraźniej wszystko im tu odpowiada, bo doszło do tego, że jesteśmy jedną miejscowością na Dolnym Śląsku, gdzie jest aż 5 gniazd i wszystkie zasiedlone – cieszy się pani Małgorzata, która jako pierwsza na swojej posesji zadbała o kolejną platformę, a później pomogła w stworzeniu kolejnych miejsc. Ostatnie powstało na kominie nieczynnej mleczarni i zostało zagospodarowane przez bocianią parę 2 godziny po zakończeniu prac.
Bocianom kibicują mieszkańcy, a dla Szkoły Podstawowej w Lutomi stały się okazją do przeprowadzania lekcji przyrodniczych. – Dzięki wspaniałej współpracy z panią wychowawczynią Małgorzatą Maruszewską dzieci zyskują wiedzę o tych ptakach i ich zwyczajach. W szkole został zorganizowany konkurs i naszym gniazdom uczniowie nadali nazwy, a bocianom imiona – mówi Małgorzata Hayder. I tak jest Małgosiowe Bociankowo (na posesji Malgorzaty Hayder) z Jasiem i Małgosią, Klekotówka (na terenie Kółka Rolniczego) z Lutomkiem i Lutomką, Urbankowo (na posesji p. Urbańskich) z Urbankiem i Urbanką, Mlekusiowo (na terenie starej mleczarni) z Milką i Milusiem oraz na terenie serwisu samochodowego państwa Tkaczyków Bocian Car z Pigułkiem i Pigułką. Wszystkie doczekały się potomstwa. Po koniec czerwca część piskląt udało się zaobrączkować specjalistom z grupy obrączkarskiej Odra.
Od przylotu aż do końca wakacji mieszkańcy kibicowali bocianim rodzicom w wychowaniu młodych i z żalem żegnali ptaki przed ich podróżą na południe. – Jak wynika z naszych obserwacji, zrobiły to z rozbiciem na etapy. W pierwszej kolejności gniazda opuściły młodziki, które odlatują do ciepłych krajów z grupa bocianów nielęgowych. Oczywiście gromadziły się na bocianich sejmikach, gdzie pewne sprawy były ustalane – śmieje się pani Małgorzata. W gniazdach pozostali jeszcze rodzice, by jeszcze przez około 2 tygodnie po wyczerpujących lęgach i wychowaniu potomstwa nabrać sił. W sumie z Lutomią pożegnało się 10 dorosłych i 10 młodych bocianów. Małgorzata Hayder skrupulatnie odnotowywała, które gniazda są opuszczane w jakim czasie. Pierwsze odloty zaczęły się 10 i 12 sierpnia. – 30 sierpnia Lutomię opuściły dorosłe bociany, co wynikało z naszych obserwacji. Byłam przekonana, że to definitywne pożegnanie, ale ku mojemu zaskoczeniu dzień później około 10..00 na niebie pojawiła się grupa bocianów i stała się rzecz niesamowita. Dwa bociany odłączyły się, usiadły na gnieździe Urbankowo i zatańczyły, zaklekotały, po czym zerwały sie do lotu i wróciły do lecącej grupy. To było niezwykle wzruszające – opisuje Małgorzata Hayder.
Bociany doczekały się mnóstwa zdjęć i nagrań video. – Marzą nam się obrączki najnowszej generacji z kamerami, dzięki którym można śledzić całą drogę bocianów do Afryki, ale także chcielibyśmy w nieinwazyjny sposób obserwować ich rodzinne życie w gniazdach w Lutomi i udostępniać obraz wszystkim, których ciekawi życie tych niesamowitych ptaków. Cały czas szukam sponsorów i mam nadzieję, że uda nam się do wiosny zdobyć fundusze i sprzęt – mówi Małgorzata Hayder. Osoby, lub firmy, które chciałyby wspomóc społeczność Lutomi w sfinansowaniu tego marzenia zapraszamy do kontaktu e-mail: [email protected].
/asz/
Zdjęcia i nagrania Małgorzata Hayder
