„Stolen Memory” – skradziona pamięć, to nazwa kampanii, dzięki której Arolsen Archives – największe niemieckie archiwum dokumentujące zbrodnie III Rzeszy – zwraca rzeczy należące do byłych więźniów obozów koncentracyjnych. Od 25 lutego do 1 marca 2024 r. w Fundacji „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego w Krzyżowej odbędzie się druga edycja zakrojonego na szeroką skalę projektu, którego celem jest odnalezienie członków rodzin byłych więźniów i więźniarek obozów koncentracyjnych w celu zwrócenia im rzeczy osobistych przechowywanych w Arolsen Archives, które zostały odebrane ich krewnym w obozie koncentracyjnym przez narodowych socjalistów.
Wykorzystano zdjęcia ze strony stolenmemory.org
We wrześniu 2023 roku roku Bożena Krupa z Zakopanego odebrała pierścionek, zabrany jej babci Karolinie Sitek po osadzeniu w niemieckim obozie koncentracyjnym Ravensbrück. Rodzinę byłej więźniarki udało się odnaleźć dzięki społecznej akcji, a zrobiła to wolontariuszka Elżbieta Koczar z Miejskiego Ośrodka Kultury w Żorach. Mimo upływającego czasu zwrot zagrabionych podczas II wojny światowej przedmiotów i dokumentów jest możliwy, o czym świadczą historie opisane na stronie stolenmemory.org.
W Fundacji „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego odbędzie się druga edycja zakrojonego na szeroką skalę projektu #StolenMemory, organizowanego przez Powiatową Szkołę Zawodową Stormarn (Berufliche Schule des Kreises Stormarn) w Bad Oldesloe we współpracy z różnymi szkołami partnerskimi z Polski i Ukrainy. Projekt odbywa się jednocześnie w sześciu różnych lokalizacjach w Niemczech i Polsce i gromadzi młodych ludzi z Polski, Niemiec i (w niektórych miejscach) z Ukrainy. Łącznie 75 uczniów i uczennic z Bad Oldesloe, Pustkowa (Zespół Szkół Zawodowych), Dębicy (I Liceum Ogólnokształcące) i Kijowa (Ihor Sikorskyi Aero-Space Lyceum) przyjedzie do Krzyżowej, aby spędzić tydzień na poznawaniu się, wymianie pomysłów i pracy nad kampanią #StolenMemory w małych międzynarodowych grupach. Projekt został sfinansowany przez Polsko-Niemiecką Współpracę Młodzieży, Niemieckie Federalne Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz Civil Society Cooperation.
Kampania #StolenMemory jest projektem Arolsen Archives. Jego celem jest odnalezienie członków rodzin byłych więźniów i więźniarek obozów koncentracyjnych w celu zwrócenia im rzeczy osobistych przechowywanych w Arolsen Archives, które zostały odebrane ich krewnym w obozie koncentracyjnym przez narodowych socjalistów. W ten sposób do rodzin wracają ważne pamiątki. Uczniowie aktywnie w tym pomagają. Podczas tygodnia projektowego zapoznają się z losami i biografiami byłych więźniów ze swoich regionów, tworzą posty i korzystają z mediów społecznościowych w celu poszukiwania członków rodzin.
„Biżuteria, zdjęcia, dokumenty – naziści konfiskowali wszystkie rzeczy osobiste osób osadzanych w obozach koncentracyjnych. Do dziś zachowało się kilka tysięcy takich przedmiotów. Odnajdujemy rodziny ofiar i zwracamy im te rzeczy” – czytamy na stronie stolenmemory.org – „W 1963 roku 4,7 tys. kopert z takimi depozytami trafiło do International Tracing Service, obecnie Arolsen Archives. Dziś w zasobach archiwum znajduje się około 2,4 tys. kopert z depozytami, z czego około 900 należało do ofiar z Polski. Od 2016 roku, kiedy zainicjowana została kampania #StolenMemory, udało się odnaleźć – dzięki wsparciu wolontariuszy na całym świecie – ponad 850 rodzin ofiar, w tym aż 235 w Polsce.”
/Fundacja „Krzyżowa”, stolenmemory.org, opr. red./
