Pieczołowicie odrestaurowane obrazy, rzeźby oraz malowidła na ścianach i sklepieniach można już od kilku miesięcy podziwiać w świdnickiej katedrze, której wnętrze odzyskało blask dzięki wielomilionowemu projektowi konserwatorskiemu. W poniedziałek podsumowano efekty przeprowadzonych prac. Dumy z ich uzyskanego rezultatu nie kryją gospodarze świątyni, a także zaangażowani w prace renowacyjne eksperci. – To było największe wyzwanie, jakiego nasz zespół się podjął – przyznał Piotr Białko, właściciel krakowskiej firmy konserwatorskiej.
Prace obejmujące konserwację i rewitalizację barokowego wnętrza katedry świdnickiej ruszyły pod koniec listopada 2019 roku. Renowacja została ostatecznie zakończona w czerwcu 2022 roku. – Całość zadania opiewała na 20 mln złotych, z tego trzy miliony wyniósł wkład własny parafii, a ponad 16 mln 977 tys. złotych stanowiły środki z Europejskiego Funduszy Rozwoju Regionalnego. W ramach zadania przeprowadzono konserwację malowideł ściennych w nawie głównej i prezbiterium – łącznie około 2700 m². Konserwacji poddano 6 prostokątnych oraz 8 owalnych obrazów wielkoformatowych z ramami z nawy głównej, a także 9 rzeźb ustawionych na filarach nawy głównej. Zostało również stworzone Wirtualne Muzeum Katedry Świdnickiej oraz elektroniczny przewodnik – wyliczał ks. prał. Piotr Śliwka, proboszcz świdnickiej katedry.
– Dzisiaj z wielką radością możemy pokazać urok tej świątyni, możemy oglądać blask tego miejsca. Ludzi, którzy tutaj przybywają nie trzeba przekonywać, jak wielką perełką i ogromnym skarbem dla Świdnicy, ale też dla Dolnego Śląska. Mam to szczęście, że od dwóch lat każdego dnia przyglądam się różnym wycieczkom, grupom oraz osobom indywidualnym, które przybywają i są pod ogromnym wrażeniem katedry. To co możemy dzisiaj zobaczyć budzi nasz największy szacunek – mówił biskup świdnicki Marek Mendyk, zwracając uwagę na to, jak wielka praca została włożona w renowację wnętrza katedry. – Jest to też dobry moment, żeby odważnie myśleć o kolejnych zadaniach, o kolejnych obszarach wymagających naszej troski konserwatorskiej – dodał.
Podsumowania zrealizowanych prac dokonali również eksperci zaangażowani w renowację. – To było największe wyzwanie, jakiego nasz zespół się podjął. Trzystuletni kurz, w zimie zimno, w lecie gorąco pod sklepieniem, chemikalia – to wszystko nie ułatwiało naszej prac. Ale udało się. Dziękujemy za tę szansę – podkreślał Piotr Białko, właściciel krakowskiej firmy konserwatorskiej, której powierzono wykonanie tego zadania. – Było to bardzo duże przedsięwzięcie logistyczne. To były tysiące metrów kwadratowych rusztowań, setki metrów kwadratowych powierzchni pracowni zorganizowanych pod to zadanie, aby wszystkie dzieła mogły zostać rozłożone w celu przeprowadzenia konserwacji, to były dziesiątki mieszkań wynajętych dla osób uczestniczących w pracach.
W świdnickiej katedrze w dalszym ciągu trwają prace związane z renowacją ołtarza głównego. Zadanie to nie zostało uwzględnione w projekcie rewitalizacji nawy głównej. – Z uwagi na potężne gabaryty konstrukcji ołtarza, większość prac dokonywanych jest na miejscu. Jednak poszczególne figury świętych, zostaną poddane konserwacji w krakowskich pracowniach. Tak było chociażby figurą św. Jerzego, która w kwietniu została zdjęta z cokołu i przewieziona do Krakowa. Prace mogą być prowadzone dzięki środkom zewnętrznym – przywołują duchowni z parafii katedralnej pw. św. Stanisława i św. Wacława.
W 2019 roku parafia katedralna złożyła wniosek o dotację na renowacją ołtarza. Z budżetu wojewody dolnośląskiego otrzymała kwotę 50 tys. zł, która pokryła prace przygotowawcze pod restaurację figury Boga Ojca. Kolejne dofinansowanie w 2020 roku z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kwocie 650 tys. zł pozwoliło na dokończenie renowacji figury Boga Ojca, a także na uruchomienie kolejnego etapu prac, m.in. odnowienia drewnianych detali. Rok później na kontynuację prac ministerstwo dało 1,42 mln zł, natomiast w roku 2022 przyznano dofinansowanie w wysokości 885 tys. zł. Wsparcie finansowe na remont ołtarza głównego w kwocie 270 tys. zł parafia katedralna otrzymała także od Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
– Do tej pory pozyskane środki to połowa kwoty niezbędnej do odnowienia ołtarza. W przyszłych latach katedra będzie się starać o kolejne dotacje, a co za tym idzie krajobraz rusztowań będzie jeszcze trochę nam towarzyszył – zaznaczają duchowni.
Michał Nadolski
[email protected]
fot. Dariusz Nowaczyński
renowacja ołtarza głównego: fot. Parafia katedralna pw. św. Stanisława, biskupa i męczennika
i św. Wacława, męczennika w Świdnicy
