29 maja 2022 roku przypada 412. rocznica urodzin Marii Kunic. Z tej okazji Muzeum Dawnego Kupiectwa zaprasza na prezentację audiobooka zilustrowanego pokazem multimedialnym, wystawę plenerową, wykład oraz warsztaty.
Przed Muzeum Dawnego Kupiectwa w Świdnicy stoi pomnik – ławeczka z postacią kobiecą spoglądającą w niebo. W jednej ręce trzyma ona kulę symbolizującą sferę niebieską, zaś drugą opiera o księgę zatytułowaną URANIA PROPITIA (Urania Łaskawa). To Maria Cunitia, mieszkanka Świdnicy, siedemnastowieczna uczona zajmująca poczesne miejsce wśród astronomów tamtego czasu.
Nie tylko obserwowała niebo, ale także opanowała arkana astronomii matematycznej. Opracowała tablice pozwalające obliczać położenia na niebie Słońca, Księżyca i planet. W tym czasie uczeni używali Tablic rudolfińskich Johannesa Keplera, bardzo dokładnych, ale wymagających żmudnych i czasochłonnych rachunków. Użycie tablic Marii Cunitii pozwalało na zaoszczędzenie czasu przy obliczeniach, co było istotne, gdy należało ręcznie obliczyć położenia dla wielu ciał w różnych epokach.
Należy wyrazić uznanie dla Muzeum Dawnego Kupiectwa w Świdnicy za wydanie tłumaczenia artykułu Noela Swierdlowa poświęconego znamienitej mieszkance tego miasta. Amerykanin prof. Swierdlow był wybitnym znawcą historii astronomii od czasów babilońskich po wiek XVII. Tłumaczenie wykonał polski historyk astronomii prof. Jarosław Włodarczyk, który nie tylko jest uznanym badaczem, ale także popularyzuje astronomię, za co został nagrodzony Medalem im. Włodzimierza Zonna. Wydawnictwo ładnie się prezentuje dzięki przemyślanej redakcji i opracowaniu graficznemu dr. Radosława Skowrona.
Łaskawa Urania, czyli Maria Cunitia i adaptacja Tablic rudolfińskich jest wydawnictwem, które przypomni jedną z nielicznych w XVII wieku kobiet uczonych, autorkę ważnego dzieła, o którym prof. Swerdlow napisał, że „jest to najdawniejsza praca, jaka dotrwała do naszych czasów, której autorką jest kobieta i która reprezentuje najwyższy poziom prac naukowych w swej epoce, albowiem w pokoleniu po Keplerze nikt inny nie osiągnął takiej biegłości w astronomii matematycznej, przez co Cunitz i jej tablice wciąż są bardzo interesujące i ważne dla historii nauki”.
Dla jednych lektura artykułu prof. Swerdlowa będzie źródłem informacji o niezwykłej uczonej, dla innych, których wzory nie odstraszą, może być przygodą w poznaniu metod, którymi posługiwali się astronomowie w XVII w., aby policzyć położenia ciał niebieskich.
dr Jadwiga Biała
Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne, Olsztyn
W ramach tegorocznych obchodów urodzin Marii Kunic świdnickie muzeum zaprasza na:
Astronomicos. Życie i twórczość Marii Kunic
Prezentacja audiobooka zilustrowanego pokazem multimedialnym przygotowanym przez Dariusza Miziarskiego.
Miejsce: Muzeum Dawnego Kupiectwa
28.05.2022 r. godz. 17.00
Wystawa plenerowa o Marii Kunic
Miejsce: przy ławeczce z Marią Kunic, obok wejścia głównego do Muzeum Dawnego Kupiectwa
29.05.2022 – 5.06.2022
Udostępnienie tablic Marii Kunic – „Uranii propitii”
Miejsce: Muzeum Dawnego Kupiectwa.
29.05.2022 – 5.06.2022
„Jak Maria Kunic obliczała położenie planet?”
Wykład prof. Jarosława Włodarczyka (Instytut Historii Nauki PAN), Promocja publikacji prof. Noela M. Swerdlowa (Uniwersity of Chicago, CaltechUSA) Urania propitia Tabulae Rudolphinae facilies redditae a Maria Cunitia. Łaskawa Urania, czyli Maria Cunitia i adaptacja Tablic rudolfińskich w tłumaczeniu prof. Jarosława Włodarczyka
Miejsce: Muzeum Dawnego Kupiectwa
31.05.2022 r. godz. 10.00
„Gdzie jest dziś Jowisz, Mars i inne planety?”
Warsztaty obliczania pozycji planet metodą Kunic z wykorzystaniem tabel Uranii propitii
Miejsce: Muzeum Dawnego Kupiectwa.
31.05.2022 r., godz. 11:00
/Muzeum Dawnego Kupiectwa w Świdnicy, opr. mn/
