Od 16 kwietnia 2020 roku do odwołania obowiązkowe jest zakrywanie ust i nosa przy pomocy odzieży lub jej części, maski albo maseczki. W uszczegółowionych przepisach rząd wskazał, kiedy zasłanianie twarzy jest obowiązkowe, a także jakich sytuacji dotyczą wyjątki.
Zgodnie z obowiązującymi od dzisiaj przepisami, nakaz zakrywania ust i nosa dotyczy – jak stwierdzono w uzasadnieniu do rozporządzenia regulującego ten obowiązek – „wszelkiego sposobu poruszania się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (w tym po drogach, nie tylko publicznych), a zatem środkami komunikacji publicznej, rowerem, motocyklem, skuterem, hulajnogą, pieszo oraz pojazdami samochodowymi (w tym w ramach komercyjnego przewozu osób) – w przypadku tego ostatniego gdy jadą nim osoby sobie obce (inne niż wspólnie zamieszkujące lub gospodarujące)„.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów zakrywanie twarzy jest obowiązkowe:
- w środkach publicznego transportu zbiorowego, a także w pojazdach samochodowych, którymi poruszają się osoby niezamieszkujące lub niegospodarujące wspólnie – czyli członkowie rodziny mogą wspólnie podróżować autem bez masek lub ich zamienników, pamiętając o konieczności zasłonięcia twarzy przy wysiadaniu,
- w miejscach ogólnodostępnych – na drogach i placach,
- w zakładach pracy oraz w budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby: administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, w tym usług pocztowych lub telekomunikacyjnych, turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym (przy czym za budynek użyteczności publicznej uznaje się także budynek biurowy lub socjalny) – z wyłączeniem osób tam zatrudnionych, chyba że chodzi o osoby wykonujące w danym zakładzie obsługę klientów lub interesantów,
- w obiektach handlowych lub usługowych, placówkach handlowych lub usługowych i na targowiskach (straganach),
- na terenie nieruchomości wspólnych, które stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali – chodzi np. o części wspólne budynków wielorodzinnych: klatki schodowe, windy, pralnie.
Obowiązku zasłaniania twarzy nie stosuje się w przypadku:
- pojazdu samochodowego, w którym przebywa lub porusza się 1 osoba albo 1 osoba z dzieckiem do ukończenia 4 roku życia,
- dziecka do ukończenia 4 roku życia,
- osób, które nie mogą zakrywać ust lub nosa z powodu stanu zdrowia, całościowych zaburzeń rozwoju, niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym albo głębokim lub niesamodzielności (okazanie orzeczenia lub zaświadczenia w tym zakresie nie jest wymagane),
- osoby wykonującej czynności zawodowe, służbowe lub zarobkowe w budynkach, zakładach, obiektach, placówkach i targowiskach (straganach) – z wyjątkiem osoby wykonującej bezpośrednią obsługę interesantów lub klientów,
- kierującego środkiem publicznego transportu zbiorowego lub pojazdem samochodowym wykonującym zarobkowy przewóz osób, jeżeli zapewnione zostało oddzielenie kierującego od przewożonych osób w sposób uniemożliwiający styczność,
- duchownego sprawującego kult religijny, w tym czynności lub obrzędy religijne, podczas jego sprawowania,
- żołnierza Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i wojsk sojuszniczych, a także funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego, wykonujących zadania służbowe, stosujących środki ochrony osobistej odpowiednie do rodzaju wykonywanych czynności.
Nakaz zakrywania twarzy nie dotyczy też m.in. prac rolników w gospodarstwie rolnym czy też przebywania na terenie prywatnym, jak na przykład taras, czy własna nieruchomość gruntowa wokół domu.
Inny wyjątek stanowią osoby wykonujące czynności zawodowe w obiektach lub placówkach handlowych bądź usługowych, które mogą w czasie wykonywania tych czynności zawodowych realizować obowiązek zakrywania ust i nosa przy pomocy przyłbicy, jeżeli wszystkie stanowiska kasowe lub miejsca prowadzenia sprzedaży lub świadczenia usług w danym obiekcie lub placówce są oddzielone od klientów dodatkową przesłoną ochronną.
W rozporządzeniu wyliczono też przypadki, gdy istnieje obowiązek odkrycia ust i nosa. Może to nastąpić na żądanie: 1) organów uprawnionych w przypadku legitymowania w celu ustalenia tożsamości lub 2) innej osoby w związku ze świadczeniem przez nią usług lub wykonywaniem czynności zawodowych lub służbowych, w tym w przypadku konieczności dokonania identyfikacji lub weryfikacji tożsamości.
W nowych przepisach uszczegółowiono także zakaz korzystania z terenów rekreacyjnych – ograniczeniem objęto plaże oraz „pełniące funkcje publiczne i pokryte roślinnością tereny zieleni”, czyli: parki, zieleńce, promenady, bulwary, ogrody botaniczne, zoologiczne, jordanowskie i zabytkowe, cmentarze, zieleń towarzyszącą drogom na terenie zabudowy, placom, zabytkowym fortyfikacjom, budynkom, składowiskom, lotniskom, dworcom kolejowym oraz obiektom przemysłowym.
/opr. mn/
Fot. Dariusz Nowaczyński