W poniedziałek w Świdnicy stanęła pierwsza społeczna lodówka, w której każdy może zostawić żywność dla potrzebujących. Choć Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna nie nadzoruje akcji, podpowiada, o czym pamiętać, by osobom korzystającym z darowanego jedzenia nie zaszkodzić.
Lodówka, która stanęła przy ulicy Zamenhofa, to efekt współpracy Spółdzielni Mieszkaniowej w Świdnicy z fundacją „Weź Pomóż.pl”, która we Wrocławiu przez dwa lata ustawiła już 20 takich lodówek.
Beata Kryjak, kierownik Sekcji Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku w świdnickim sanepidzie, opracowała najważniejsze zasady dotyczącego mądrego i bezpiecznego przekazywania żywności:
Żywność wprowadzana do obrotu (w tym oferowana w formie nieodpłatnej wymiany) musi być bezpieczna. Żywność niewłaściwej jakości stanowi zagrożenie dla zdrowia lub życia osób, które ją spożywają.
Niewłaściwa higiena osobista i stan zdrowia osób przygotowujących i przekazujących żywność oraz brak przestrzegania zasad higieny podczas procesu produkcji żywności (np. brak zachowanej czystości oraz właściwego stanu i kondycji technicznej powierzchni i sprzętu; dostęp zwierząt domowych do miejsc przygotowywania żywności) stanowią zagrożenie zanieczyszczenia żywności (w szczególności mikroorganizmami chorobotwórczymi będącymi źródłem zatruć pokarmowych)!
Podczas przygotowywania żywności (przeznaczonej do przekazania dla innych osób) należy używać surowców właściwej jakości zdrowotnej (np. bez obecności ciał obcych, pleśni, nieporażonej obecnością szkodników i/lub śladami ich bytowania) oraz zachować właściwe parametry obróbki termicznej, celem uniknięcia przetrwania i namnożenia się drobnoustrojów (w szczególności chorobotwórczych) stanowiących zagrożenie dla zdrowia i/lub życia ludzi.
PAMIĘTAJ!
1. Przekazuj żywność, która stanowi potencjalnie niskie ryzyko zagrożenia dla zdrowia [np. makarony bez udziału jaj; przetwory (np. warzywne, owocowe) poddane obróbce termicznej – np. pasteryzacji; cukier; miód; pieczywo bez dodatku jaj, mleka i mięsa oraz ich przetworów];
2. Nie przekazuj żywności, w przypadku której istnieje duże ryzyko rozwoju drobnoustrojów chorobotwórczych (np. świeżego mięsa, jaj, wyrobów ciastkarskich z kremami/masami, itp.);
3. Nie przekazuj żywności po upływie dat minimalnej trwałości lub terminów przydatności do spożycia;
4. Przekazuj żywność opakowaną [oryginalnie przez producenta – w nieuszkodzonych opakowaniach lub przez osobę przygotowującą (np. w czystych, nieużytkowanych workach/pojemnikach z tworzywa sztucznego, przeznaczonych do kontaktu z żywnością); Należy unikać rozdzielania żywności, w celu zabezpieczenia przed przeniesieniem zanieczyszczań (np. bakterii chorobotwórczych) na żywność.
5. W przypadku przekazywania żywności nietrwałej mikrobiologicznie (wymagającej chłodniczych warunków przechowywania) zapewnij ciągłość łańcucha chłodniczego na całym etapie „dystrybucji” (tj. zarówno podczas transportu do miejsca przekazania, jak również podczas jej przechowywania);
6. Przekazuj żywność odpowiednio oznakowaną (w szczególności w przypadku żywności samodzielnie wyprodukowanej zapewnij istotne informacje dotyczące: nazwy żywności, daty produkcji, wszelkich składników mogących powodować alergie lub reakcje nietolerancji);
7. Nie przechowuj produktów np. sypkich (mąk, zbóż, kasz, ryżu, itp.) w urządzeniach chłodniczych, gdyż mogą one ulec zepsuciu czy zapleśnieniu w przypadku zbyt wilgotnych warunków przechowywania.
Wymagania higieniczne:
· Pomieszczenia / wyposażenie powinny być tak usytuowane, zaprojektowane i skonstruowane oraz utrzymane w dobrym stanie i kondycji technicznej, aby mogły być odpowiednio czyszczone i/lub dezynfekowane.
· Pomieszczenia / wyposażenie powinny być utrzymywane w czystości, celem zabezpieczenia żywności przed zanieczyszczeniem.
· Należy zapewnić odpowiednie warunki do przechowywania żywności (w szczególności wymagającej chłodniczych warunków przechowywania), zgodne z zaleceniami producenta (w przypadku środków spożywczych w oryginalnych opakowaniach) poprzez zapewnienie właściwego i w odpowiedniej ilości wyposażenia (w tym sprawnych urządzeń chłodniczych).
Obowiązki osób odpowiedzialnych za nadzór (opiekę) nad tzw. „lodówkami społecznymi” / „jadłodzielniami”:
· Systematyczna kontrola sprawności i skuteczności działania urządzeń chłodniczych (przeznaczonych do przechowywania żywności nietrwałej mikrobiologicznie) oraz podejmowanie natychmiastowych działań naprawczych w przypadku stwierdzenia awarii ww. urządzeń (niewłaściwej temperatury).
· Systematyczna kontrola jakości przekazywanej nieodpłatnie żywności, celem zabezpieczenia przed dostępem osób zainteresowanych do żywności szkodliwej dla zdrowia lub życia ludzi oraz usuwanie (w sposób przyjazny dla środowiska) żywności stwarzającej ryzyko dla zdrowia lub życia ludzi.
· Zabezpieczenie miejsc przekazywania żywności (pomieszczeń/wyposażenia) przed dostępem szkodników oraz systematyczne monitorowanie obecności szkodników oraz śladów ich aktywności, jak również podejmowanie natychmiastowych działań w przypadku stwierdzenia ich występowania.
· Prowadzenie systematycznych zabiegów mycia i dezynfekcji miejsc przekazywania żywności (pomieszczeń/wyposażenia), celem uniknięcia zanieczyszczenia żywności.
