Od kadencji 2018-2023 samorządowcy mają obowiązek transmitowania i udostępniania nagrań z obrad rad miasta, gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich. Jawne i dostępne na stronach urzędów mają być także imienne wyniki głosowań radnych. Jak z tymi wymogami radzą sobie samorządowcy z terenu powiatu świdnickiego i jaki był koszt zastosowanych przez nich rozwiązań?
Zmiany są rezultatem znowelizowanej w styczniu ustawy o samorządzie terytorialnym. Zgodnie z jej zapisami, dotychczas nieobowiązkowe relacje z sesji rad gmin, powiatów i sejmików stały się obowiązkowe. „Obrady rady gminy są transmitowane i utrwalane za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk. Nagrania obrad są udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej i na stronie internetowej gminy oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty” – stwierdzono w art. 20 znowelizowanej ustawy. W trosce o większą transparentność działań radnych zdecydowano też o wprowadzeniu wymogu niezwłocznego podawania do publicznej wiadomości imiennych wykazów głosowań.
W przypadku większości samorządów z terenu powiatu świdnickiego zmienione przepisy oznaczały konieczność zainwestowania w nowy sprzęt w postaci kamer i komputerów. Niektóre urzędy zdecydowały się na rozwiązania najtańsze, których obsługę zlecono samym urzędnikom, inni postawili na usługi podmiotów zewnętrznych, zaś nieliczne urzędy zdecydowały się na zakup profesjonalnych systemów. Jakie środki przeznaczono na ten cel i czy wszystkie poniesione wydatki faktycznie ułatwiły mieszkańcom śledzenie posiedzeń?
Strzegom
Z profesjonalnego i najbardziej zaawansowanego systemu do obsługi posiedzeń rady korzysta Strzegom. Jest on używany już od 2015 roku, jednak dopiero w tym roku uruchomiono transmisję wideo. – W roku 2018 dokupiony został sprzęt i oprogramowanie na potrzeby transmisji wraz z instalacją i szkoleniem na podstawie zapytania ofertowego. W czasie obrad rady system obsługują pracownicy urzędu. Transmisja online realizowana jest za pośrednictwem serwisu Youtube, co za tym idzie – gmina Strzegom nie ponosi za to żadnych kosztów – mówi Tomasz Wanecki z Urzędu Miejskiego w Strzegomiu.
– Uruchomienie transmisji video kosztowało 19 449,99 zł brutto. Była to jednorazowa opłata. W tej cenie zostały zakupione 2 kamery szybkoobrotowe, serwer na potrzeby streaming, oprogramowanie, montaż i szkolenie w siedzibie klienta. Roczne utrzymanie systemu eSesja, z którego korzysta biuro rady i wszyscy radni kosztuje 2805,94 zł brutto – wylicza Wanecki. Dzięki systemowi, z transmisjami sesji – podczas których można się dowiedzieć, który z punktów posiedzenia jest aktualnie omawiany oraz który z radnych zabiera głos – i dotychczasowymi nagraniami, projektami uchwał oraz wynikami głosowań można się zapoznać na podstronie strzegomskiego magistratu.
Świebodzice
Na dedykowany system postawiły także Świebodzice, w których obowiązek transmisji obrad Rady Miejskiej realizowany jest za pomocą zintegrowanego systemu debat, transmisji i nagłośnienia firmy Helpdesk. – Transmisję przeprowadza administrator prowadzący debatę a materiały archiwalne dostępne są na stronie BIP Urzędu Miejskiego. Koszt transmisji zgodnie z podpisaną umową wynosi 298,00 zł netto miesięcznie. Wykonawca zrealizował zamówienie na podstawie umowy z dnia 18 lipca 2018 roku i został wyłoniony spośród wielu oferentów. Firma Helpdesk jako jedyna podjęła się kompleksowej instalacji niezbędnego okablowania wraz z pracami budowlano-montażowymi oraz dostawą mebli dedykowanych pod wbudowane terminale – wyjaśnia Rafał Oleśkiewicz z Wydziału Organizacyjno-Administracyjnego UM w Świebodzicach.
Podczas przeprowadzonej w tym roku modernizacji sali narad świebodzickiego ratusza zainstalowane zostały kamery, nowe nagłośnienie oraz system służący do głosowania. Koszt nowego sprzętu wyniósł 150 000 złotych. Za pośrednictwem internetowej transmisji świebodziczanie mogą śledzić, który z radnych zabiera w danym momencie głos, a także zapoznać się z wynikami głosowań. Podczas inauguracyjnej, I sesji Rady Miejskiej wystąpiły problemy z transmisją. Jak tłumaczyła później firma Helpdesk, miało to związek z kumulacją osób oglądających posiedzenie rady w „gorącym okresie, jakim były pierwsze sesje w nowej kadencji”. Oprócz przeprosin za zaistniałą sytuację, firma zapewniła, że dokona starań, by problem się nie powtórzył.
Powiat świdnicki
Obrady Rady Powiatu Świdnickiego można śledzić na stronie Biuletynu Informacji Publicznej świdnickiego starostwa. Tam też można obejrzeć zapis wcześniejszych posiedzeń. W dniu sesji na głównej stronie powiatu wyświetlany jest duży baner, kierujący wprost do podstrony z relacją. Rejestrowana jest ona za pomocą tylko jednej, nieruchomej kamery. – Zestaw do głosowań i transmisji wraz z kamerą oraz 6 miesięczną licencją na oprogramowanie kosztował 29 512,54 złotych brutto – wyjaśnia Piotr Dębek, rzecznik starostwa powiatowego.
Gmina Świdnica
– Transmisje obrad Rady Gminy Świdnica prowadzone są w internecie za pośrednictwem serwera streamingowego firmy zewnętrznej, która została wyłoniona w trybie zapytania o cenę. Miesięczny koszt usługi streamingu IP oraz archiwizacji i udostępniania przesyłanego materiału audio-video to 366,54 zł brutto – mówi Łukasz Wojak z Urzędu Gminy Świdnica. Bezpośrednie transmisje obrad oraz archiwalne zapisy sesji Rady Gminy Świdnica VIII kadencji dostępne są na dedykowanej stronie internetowej. Obraz rejestrowany jest za pośrednictwem obrotowej kamery, a podczas transmisji wyświetlane są wyniki głosowań.
Żarów
– Transmisja obrad Rady Miejskiej w Żarowie realizowana jest na podstawie umowy zlecenia przez pana Mirosława Becher. Zleceniobiorca została wyłoniony na podstawie rozeznania cen rynkowych, zgodnie z art. 4 pkt 8 ustawy o zamówieniach publicznych. Wynagrodzenie stanowi 150,00 zł brutto za każdą rozpoczętą godzinę obrad sesji Rady Miejskiej w Żarowie, w tym są koszty związane z nagrywaniem dźwięku oraz ich transmisji on-line (streaming video) w sieci Internet, w tym: przygotowanie techniczne do realizacji usługi w dniu obrad sesji, bezpośrednia realizacja usługi w dniu obrad sesji, konwersja pliku z nagrań obrad sesji, utrwalanie na nośnikach przenośnych (płytach DVD) materiałów transmitowanych – tłumaczy Magdalena Pawlik z Urzędu Miejskiego w Żarowie.
Z nagraniami sesji można się zapoznać na stronie Biuletynu Informacji Publicznej urzędu, skąd można pobrać zapis całych posiedzeń, jak również na profilu żarowskiej Kroniki Filmowej w serwisie YouTube.
Marcinowice
Przepisy dotyczące obowiązku transmitowania obrad nie stanowiły większego wyzwania dla gminy Marcinowice, która już w poprzedniej kadencji udostępniała przekaz z posiedzeń rady. – Relacja z sesji jest prowadzona bezkosztowo przez pracownika gminy. To samo tyczy się umieszczania relacji w serwisie YouTube i na stronie internetowej gminy – wyjaśnia Małgorzata Wilk z Urzędu Gminy Marcinowice. Mieszkańcy mogą śledzić posiedzenia dzięki jednej, stacjonarnej kamerze. Zapowiedź sesji oraz informacja o rozpoczynających się transmisjach umieszczana jest na głównej stronie urzędu. Tam też można odnaleźć archiwalne nagrania.
Świdnica
Na długo przed wprowadzeniem ustawowego wymogu transmisji, zainteresowani mieszkańcy mogli śledzić także obrady świdnickiej Rady Miejskiej. Dotychczas można je było obejrzeć na antenie lokalnej telewizji oraz na jej kanale w serwisie YouTube. Zgodnie z umową zawartą z Przedsiębiorstwem Wielobranżowym “ZOOM” Beata Ziółkowska-Seńków, za emisję w sieci Multimedia Polska relacji z sesji, programów z udziałem władz miasta lub relacji przedsięwzięć organizowanych przez miasto, Świdnica co miesiąc płaciła firmie 5,5 tys. złotych.
Problem mogło stanowić odnalezienie stosownego odnośnika do relacji na stronach świdnickiego magistratu. Tym samym transmisję oglądało zazwyczaj do kilkunastu osób. Co więcej, po zakończeniu obrad relacja nie była zapisywana, ani publicznie udostępniana. Dla świdniczan, którzy nie zdołali obejrzeć relacji „na żywo”, jedynym sposobem na zapoznanie się z pracą radnych było zwrócenie się do urzędu o udostępnienie zapisu wideo lub sporządzonego protokołu sesji.
Sytuacja miała ulec zmianie po wprowadzeniu obowiązku udostępniania transmisji i jej zapisu na stronach urzędu. Podczas pierwszej sesji Rady Miejskiej w kadencji 2018-2023 zapis ustawy nie został zrealizowany. Jak wyjaśniał sekretarz miasta Maciej Rataj, ta kwestia jest dopiero w trakcie realizacji. Ofertę złożyła już wspomniana lokalna telewizja, ale – jak zapewniał sekretarz, będą zapytania jeszcze do dwóch firm. Maciej Rataj brak realizacji obowiązku tłumaczył natłokiem spraw. – Zgodnie z zawartą umową, do końca 2018 roku transmisję z obrad sesji prowadzi telewizja Teletop Sudety. Przygotowane zostanie zapytanie ofertowe, na podstawie którego wyłoniona zostanie firma, która zajmie się tym od 2019 roku – wyjaśnia z kolei Magdalena Dzwonkowska ze świdnickiego magistratu.
Oczekiwana zmiana nastąpiła podczas II sesji Rady Miejskiej. Na głównej stronie urzędu został umieszczony baner kierujący do internetowej transmisji, natomiast na podstronie umieszczono relację prowadzoną przez lokalną telewizję. To jednak oznaczało, że przez pewien czas na stronie magistratu można było oglądać regularny program stacji, nie ograniczający się wyłącznie do transmisji obrad.
Inauguracyjne posiedzenie nowej rady okazało się problematyczne także jeśli chodzi o wymóg przeprowadzania głosowań jawnych za pomocą urządzeń elektronicznych. Świdnicka rada została zaopatrzona w system informatyczny, który za ponad 36 tys. złotych dostarczyła firma Help Desk Plus ze Skórzewa. Podczas pierwszych obrad nie udało się jednak wykorzystać pilotów, stanowiących integralną cześć systemu do głosowania. Pojawiły się błędy, jedno z urządzeń nie zadziałało. Rada w takiej sytuacji może zastosować głosowanie imienne i na taką opcję zdecydowali się świdniccy radni. Podczas kolejnej sesji do podobnej sytuacji już nie doszło.
Z archiwalnym zapisem dotychczasowych sesji VIII kadencji można się zapoznać na stronie Rady Miejskiej w Świdnicy. Wśród oglądających transmisję obrad zastrzeżenia może budzić jakość obrazu oraz dźwięku relacji.
Dobromierz
Od tej kadencji można obejrzeć także posiedzenia radnych z Gminy Dobromierz. – Sprzęt obsługujący monitoring sesji Rady Gminy został zakupiony w firmie GK Sp. z o.o. z siedzibą w Sobótce. Wartość systemu to kwota 305 zł netto za komplet. Natomiast koszt rocznego abonamentu transmisji on-line to kwota 1164 zł netto. Wykonawcę wyłoniono na podstawie rozeznania rynku w oparciu o ogólnodostępne cenniki i wywiad telefoniczny – wyjaśnia wójt gminy, Jerzy Ulbin.
Na stronie gminnego Biuletynu Informacji Publicznej można się zapoznać z archiwalnymi nagraniami oraz imiennymi wykazami głosowań radnych. Także w tym przypadku mieszkańcy mogą mieć uwagi dotyczące jakości dźwięku w relacji „na żywo”, co może wpływać na problemy ze zrozumieniem niektórych wypowiedzi radnych.
Michał Nadolski
[email protected]
