W ramach cyklu „Okiem prawnika” świdnicki adwokat Paweł Zawadzki komentuje zmiany zachodzące w przepisach, a także udziela porad w codziennych problemach prawnych. Dzisiaj odpowiedzi na dwa pierwsze pytania, nadesłane przez czytelników cyklu. Zachęcamy do zadawania kolejnych. Pytania można wysyłać na adres [email protected] wpisując w temacie „Pytanie do prawnika”.
Witam
Sytuacja wygląda następująco zalano mi klatkę, poinformowałam o tym sprawcę zalania, skruszony powiedział że pomaluje i od dwóch lat czekam na malowanie, zatem pytanie: kiedy ulega przedawnienie roszczenia o naprawienie szkody i co począć z osobą która nie wywiązała się z naprawienia szkody, jak powinna wyglądać droga formalna tej sprawy?
Pozdrawiam
Szanowna Pani,
W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, co nie wynika z Pani zapytania, czy zalana klatka schodowa jest wyłącznie Pani własnością (i wówczas tylko Pani jest osobą poszkodowaną i może wystąpić o naprawienie szkody) czy też częścią wspólną właścicieli lokali mieszkalnych znajdujących się w tym budynku (wówczas występują łącznie przeciwko sprawcy szkody).
Jeśli sąsiad nie chce dobrowolnie naprawić wyrządzonej szkody, zajdzie konieczność wystąpienia przeciwko niemu na drogę postępowania sądowego z pozwem o zapłatę odszkodowania za wyrządzoną szkodę.
Należy wycenić szkodę, która powstała wskutek zalania. Chodzi tu o koszt materiałów służących do odnowienia zalanego miejsca wraz z kosztami robocizny. W określeniu szkody przyda się kosztorys określający koszty remontu lokalu. Przed sądem musi Pani bowiem wykazać wysokość tej szkody, stąd najlepiej byłoby wyremontować klatkę przed wystąpieniem do sądu, by przedstawić stosowne rachunki, paragony, faktury VAT. Zużycie farb, innych środków i narzędzi nie powinno przekraczać przeciętnej miary. Najprościej byłoby po prostu kupić farby, wynająć firmę i wręczyć sąsiadowi rachunki.
Zgodnie z art. 363 K.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Gdyby jednak przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.
Jeśli sąsiad nie kwestionuje faktu, że na skutek jego działania lub zaniechania klatka schodowa uległa zalaniu, podstawę prawną dochodzonego roszczenia będzie stanowić art. 415 Kodeksu cywilnego zgodnie z którym sprawca ponosi odpowiedzialność na zasadzie winy.
Roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia” (art. 4421 § 1 K.c.). Tym samym z wytoczeniem powództwa nie należy zbyt długo zwlekać.
Sądem właściwym będzie sąd rejonowy, wydział cywilny, w którego okręgu zamieszkuje sąsiad. Przed wystąpieniem na drogę postępowania sądowego należy wysłać do sąsiada przedsądowe wezwanie do dobrowolnej zapłaty. W wezwaniu należy zażądać od sąsiada brakującej do naprawienia szkody kwoty i wyznaczyć mu odpowiedni termin z zastrzeżeniem, iż po bezskutecznym jego upływie sprawa zostanie skierowana na drogę sądową, co narazi go na dalsze znaczne koszty sądowe. Wezwanie należy wysłać listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem doręczenia w celu wykazania przed sądem, że nie było możliwości ugodowego rozwiązania sporu.
***
Witam,
Chciałam się zapytać, jak wygląda sytuacja, jeśli chodzi o odrzucenie spadku po zmarłym ojcu moich wnuków. Obaj urodzili się w Niemczech jeden z nich ma paszport niemiecki ze względu na to, że matka (moja córka) przebywa ponad 8 lat na terenie Niemiec i dziecko się tu urodziło, jak wygląda jego sytuacja w/w sprawie, starszy wnuk urodzony też w Niemczech, ale posiada polski paszport. Czy można w imieniu dzieci zrobić to na terenie Niemiec i jak się w ogóle do tego zabrać?
Nadmienię, że ja i moja trójka dzieci już są po odrzuceniu spadku, dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
Szanowna Pani,
Na wstępie wskazać należy, że jeśli chodzi o kwestię odrzucenia spadku przez osoby nieletnie to konieczne jest uzyskanie zezwolenia Sądu Rodzinnego na dokonanie takiej czynności. Odrzucenie spadku przekracza zwykły zarząd majątkiem dziecka. Zgodnie z art. 101 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko.
Do jurysdykcji krajowej należą sprawy z zakresu stosunków między rodzicami a dziećmi, jeżeli dziecko, którego sprawa dotyczy, ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej lub wnioskodawca i dziecko, którego sprawa dotyczy, są obywatelami polskimi.
Sąd polski nie posiada jurysdykcji do orzekania w sprawie zezwolenia do dokonania czynności przekraczającej zwykły zarząd majątkiem dziecka – w przypadku starszego wnuka, który ma obywatelstwo niemieckie. W przypadku młodszego wnuka, mającego obywatelstwo polskie właściwym do przeprowadzenia postępowania jest sąd polski.
Zezwolenia na dokonanie przez rodziców czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka lub na wyrażenie przez rodziców zgody na dokonanie takiej czynności przez dziecko sąd opiekuńczy udziela na wniosek jednego z rodziców po wysłuchaniu drugiego. Właściwym sądem jest sąd opiekuńczy miejsca zamieszkania osoby, której postępowanie ma dotyczyć, a w braku miejsca zamieszkania – sąd opiekuńczy miejsca jej pobytu. Jeżeli brak i tej podstawy – właściwy jest sąd rejonowy dla m.st. Warszawy (art. 569 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego) i właśnie ten Sąd będzie właściwy w sprawie odrzucenia spadku przez młodszego wnuka.
W przypadku starszego wnuka, odnosząc się do przepisów prawa niemieckiego, co do zasady zgodnie z niemieckim kodeksem cywilnym (dalej: BGB) wynikający z władzy rodzicielskiej zarząd majątkiem dziecka również podlega ograniczeniom, tak jest też w przypadku odrzucenia spadku, które wymaga zgody sądu rodzinnego na odrzucenie spadku, jeżeli rodzic odrzucający spadek został powołany do spadku obok małoletniego dziecka (§ 1643 ust. 2 in fine BGB). W pozostałych przypadkach zgoda nie jest konieczna. Jurysdykcja sądu niemieckiego z uwagi na zwykły pobyt dziecka na terytorium Niemiec (i w konsekwencji stosowanie prawa niemieckiego) będzie uzasadniona także na podstawie artykułu 8 ROZPORZĄDZENIA RADY (WE) NR 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. dotyczącego jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej, uchylające rozporządzenie (WE) nr 1347/2000.
Od uzyskania zgody sądu opiekuńczego na odrzucenie spadku co do zasady zależy skuteczność złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez małoletniego. Oświadczenie o odrzuceniu spadku musi być złożone w terminie 6 miesięcy od dnia powołania do spadku. Złożenie wniosku o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego powoduje zawieszenie – na czas trwania postępowania – biegu tego terminu.
Po uzyskaniu sądowej zgody na odrzucenie spadku przez niepełnoletnich wnuków, jeżeli odrzucenie spadku nie nastąpi przed sądem, to powinno zostać złożone przed polskim notariuszem albo polskim konsulem.
Paweł Zawadzki: ukończył aplikację prokuratorską w Prokuraturze Apelacyjnej w Poznaniu, a następnie zdał egzamin adwokacki. Od 4 lat jest członkiem Okręgowej Rady Adwokackiej w Wałbrzychu i prowadzi indywidualną praktykę adwokacką w Świdnicy.
