Zacytowane przez rzeczniczkę prasową świdnickiego Urzędu Miejskiego w Świdnicy wypowiedzi Ewy Cuban okazały się fragmentami dostępnych w internecie publikacji. Rzeczniczka tłumaczy, że wzięła te „wypowiedzi” z koncepcji pracy biblioteki, przedstawionej komisji konkursowej. Ewa Cuban odpowiada – komisja nie pytała o źródło.
Zdjęcie UM w Świdnicy
Po rezygnacji poprzedniej szefowej Miejskiej Biblioteki Publicznej w Świdnicy urząd Miejskie ogłosił konkurs na stanowisko dyrektora. 5 czerwca Magdalena Dzwonkowska, rzeczniczka magistratu, przesłała do mediów komunikat z informacją, że komisja konkursowa rekomendowała Ewę Cuban, a decyzję o wyborze prezydent miasta Beata Moskal-Słaniewska podejmie po uzyskaniu opinii związków zawodowych. O Ewie Cuban rzeczniczka napisała: „Ewa Cuban posiada dwudziestoletnie doświadczenie zawodowe, w tym od ponad dziesięciu lat piastowała stanowiska związane z zarządzaniem wysokiego szczebla, pełniła m. in. funkcje Dyrektora Generalnego – Prezesa Zarządu w firmie Errata-Press Sp. z o. o.; asystenta zarządu w firmie Errata S.A. Prowadziła także własną działalność gospodarczą w dziedzinie usług marketingowych, administracyjnych i obsługi rachunkowej. Zdobyła doświadczenie we wszystkich kluczowych obszarach zarządzania, od produkcji poprzez logistykę, finanse, zasoby ludzkie, marketing, informatykę i sprzedaż. W przedstawionej koncepcji pracy Miejskiej Biblioteki Publicznej jej główną misją jest stworzenie lokalnego centrum wiedzy i aktywności kulturalnej dla mieszkańców miasta i regionu.”
W komunikacie rzeczniczka zamieściła dwie „wypowiedzi” wskazanej przez komisję kandydatki. Jak sprawdził czytelnik Swidnica24.pl, obie nie są autorstwa Ewy Cuban. Rzeczniczka cytuje: „– Swobodny dostęp do tej instytucji ma mieć każdy mieszkaniec, niezależnie od wieku, wykształcenia czy też pochodzenia. Otwarcie się na nowe technologie, działania na rzecz upowszechniania czytelnictwa, promocja a także należyta dbałość o jakość zbiorów to jedne z podstawowych założeń funkcjonowania biblioteki. Sensem jej istnienia jest czytelnik – mówi Ewa Cuban.” W rzeczywistości to nieznacznie zmieniona wypowiedź Magdaleny Wolak-Gawrych, która jest fragmentem wywiadu, udzielonego przez Wolak-Gawrych „Przeglądowi piaseczyńskiemu” w 2014 roku po wyborze na dyrektora Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Piaseczno. Brzmi ona tak: „Swobodny dostęp do tej instytucji ma mieć każdy mieszkaniec, niezależnie od wieku, wykształcenia, pochodzenia, płci i umiejętności. Nadszedł czas nadania bibliotece właściwej, tj. przyjaznej i odpowiadającej potrzebom społeczeństwa, formy działania. Otwarcia się na nowe technologie, działania na rzecz upowszechniania czytelnictwa, promocję a także należytą dbałość o jakość zbiorów, które stanowią majątek mieszkańców gminy. Dlatego punktem wyjścia dla istnienia biblioteki jest założenie, że sensem istnienia biblioteki jest czytelnik.” /Źródło przegladpiaseczynski.pl/
Druga wypowiedź, której autorstwo rzeczniczka przypisała w komunikacie Ewie Cuban, brzmi: „– Biblioteki przestały już być tylko wypożyczalniami książek, coraz częściej kojarzą się z otwartymi centrami edukacyjnymi i kulturalnymi. W wielu z nich działają kluby i koła czytelnicze, teatralne, muzyczne czy też filmowe – i to jest nasz cel – dodaje Ewa Cuban.” Te słowa pochodzą z raportu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, który cytowany jest w zapowiedzi do programu Europejski Klub Trójki” Programu III Polskiego Radia: Z opublikowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego raportu „Działania w latach 2008-2015” wynika, że „biblioteki stanowią podstawową 'tkankę’ kultury w regionach, a także często instytucję 'pierwszego kontaktu’ z kulturą. Są głównym, obok zakupów własnych, źródłem lektur dla czytelników w każdym wieku. W ostatnich latach doszło do zasadniczej zmiany ich wizerunku; przestały być tylko wypożyczalniami książek, coraz częściej kojarzą się z otwartymi centrami edukacyjnymi i kulturalnymi. W wielu z nich działają kluby i koła czytelnicze, teatralne, muzyczne czy filmowe. Niemal we wszystkich można skorzystać z internetu, dzięki czemu stały się ważnym, lokalnym partnerem w walce z wykluczeniem cyfrowym.” /Źródło www.sellin.pl/
Na pytanie, jakie jest źródło cytowanych przez nią „wypowiedzi” Ewy Cuban, rzeczniczka magistratu odpowiedziała: Wypowiedzi są fragmentami koncepcji pracy Miejskiej Biblioteki Publicznej w Świdnicy przedstawionej przez panią Ewę Cuban i nie dociekaliśmy ich źródeł. Proszę kontaktować się z panią Cuban.
Na pytanie, jak powstała koncepcja i czy były w niej podane źródła wykorzystanych informacji oraz sformułowań, uzyskaliśmy odpowiedź Ewy Cuban: „W nawiązaniu do rozmowy w sprawie koncepcji pracy na stanowisku Dyrektora Miejskiej Biblioteki Publicznej informuję, że w przedmiotowej koncepcji przedstawiłam fragmenty wybranych publikacji czy wypowiedzi (wzorując się na opracowaniach a przede wszystkim rozmowach z osobami, które wg mojej oceny z sukcesem prowadzą tego typu placówki) ale dotyczących wyłącznie funkcjonowania bibliotek w miastach o zbliżonej liczbie mieszkańców i specyfice – o czym poinformowałam komisję. Szczegółowy zakres działalności MBP w Świdnicy (pod ewentualnym moim zarządem) wraz z konkretną koncepcją jej funkcjonowania został zaprezentowany przeze mnie podczas bezpośredniej rozmowy z komisją.” Dopytywana, czy podała źródło wprost cytowanych fragmentów publikacji nie będących jej autorstwa, odpowiedziała: „Komisja została poinformowana, że w koncepcji przedstawione zostały fragmenty opracowań związanych z funkcjonowaniem podobnych bibliotek o podobnej specyfice. Komisja podczas bezpośredniej rozmowy nie prosiła mnie o przedstawienie źródeł poszczególnych fragmentów.” Nie otrzymaliśmy odpowiedzi, czy koncepcja była opatrzona bibliografią publikacji, z których – o czym sama informuje – korzystała Ewa Cuban.
Rzeczniczka UM odmówiła nam udostępnienia całej koncepcji, tłumacząc: „Koncepcje pracy MBP w Świdnicy przedstawione przez kandydatów na stanowisko dyrektora są dokumentami przygotowanymi na potrzeby konkursu i nie mamy zgody na ich rozpowszechnianie i publikowanie.” Nie wiemy więc, czy tylko wskazane fragmenty nie były opatrzone informacją o źródle pochodzenia, czy cała koncepcja powstała w podobny sposób, bez wskazania autorów informacji, na które – jak sama przyznała – powoływała się Ewa Cuban. Wykorzystywanie nawet niewielkich fragmentów innych publikacji bez podania ich autorów jest plagiatem, za który grożą konsekwencje prawne. Kwestie kradzieży własności intelektualnej reguluje ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Za przypisanie sobie autorstwa cudzego dzieła grozi kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 3.
O komentarz poprosiliśmy drogą elektroniczną członków komisji konkursowej, w której zasiadali: Szymon Chojnowski – Zastępca Prezydenta Miasta, Maciej Rataj – Sekretarz Miasta, Joanna Trojan-Skała – kierownik Referatu Kultury UM w Świdnicy, Andrzej Protasiuk i Rafał Fasuga – przedstawiciele Komisji Kultury, Sportu i Współpracy Międzynarodowej Rady Miejskiej w Świdnicy, Anna Grajzer – przedstawiciel Międzyzakładowej Organizacji Związkowej Związku Zawodowego „Świdniczanie”. Odpowiedź otrzymaliśmy jedynie od związku zawodowego, który poinformował nas, że nie poparł kandydatury pani Ewy Cuban, wskazując inną osobę. Związek do 16 czerwca przygotuje również opinię o wskazanej większością głosów kandydatce i zawrze w niej wszystkie ewentualne uwagi. O opinię wnioskowała prezydent Świdnicy Beata Moskal-Słaniewska.
O komentarz poprosiliśmy także Magdalenę Wolak-Gawrych (która obecnie piastuje funkcje dyrektora Centrum Kultury w Piasecznie), której wypowiedź została wykorzystana w koncepcji pracy przedstawionej w konkursie przez Ewę Cuban. – Jestem zaskoczona, że ktoś moją wypowiedź zacytował w swojej koncepcji szkoda, że nie zaznaczył, że to cytat – odpowiedziała, dodając: Moje zdanie na temat bibliotek się nie zmieniło, rozumiem, że takie podejście staje się coraz bardziej powszechne i dobrze.
Zebrała Agnieszka Szymkiewicz
12 czerwca 2017 roku do redakcji wpłynęła odpowiedź części komisji, nadesłana przez Joanne Trojan-Skałę:
W imieniu Zastępcy Prezydenta Miasta pana Szymona Chojnowskiego, Sekretarza Miasta pana Macieja Rataja oraz własnym informuję:
W naszej ocenie prezentowana koncepcja opierała się na celach i zadaniach zawartych w aktach prawnych regulujących działanie bibliotek publicznych oraz jednostek kultury i spełniła w znacznym stopniu oczekiwania członków komisji. Zamieszczone w koncepcji wypowiedzi, czy fragmenty publikacji nie podlegały ocenie komisji pod względem ich pochodzenia.
W sprawach dotyczących szczegółów tworzenia koncepcji prosimy zwrócić się do autorki pani Ewy Cuban.
