Co czuli, co myśleli i jak chcieli się pożegnać z najbliższymi? Co miały do przekazania ofiary faszystowskiego reżimu tuż przed egzekucją? O tym mogła przekonać się młodzież i zaproszeni goście, którzy przybyli 23 maja na inaugurację Projektu Nono. Projektu, który jest międzynarodową inicjatywą niemiecko-włoskiej fundacji L’ Unione Europea w Berlinie na rzecz tolerancji, praw człowieka oraz integracji europejskiej.
Powstał on we współpracy z włoskim dyrygentem i pianistą Claudio Abbado, pod patronatem byłego Ministra Spraw Zagranicznych a aktualnie Prezydenta Niemiec Franka-Waltera Steinmeiera. Polską edycję projektu objął patronatem honorowym Premier Brandenburgii Dr Dietmar Woidke.
Zebranych gości powitał starosta świdnicki Piotr Fedorowicz, który w skrócie przypomniał genezę Projektu Nono. Realizacja projektu w Polsce rozpoczęła się w roku 2015. Do udziału w polskiej wersji projektu zostało zaproszone II Liceum Ogólnokształcące w Świdnicy. W czerwcu 2016 r. powstał materiał filmowy z udziałem uczniów II Liceum Ogólnokształcącego w Świdnicy, którzy czytali listy ofiar nazizmu – mówił do zebranych Starosta Świdnicki.
Kolejnym prelegentem był Jürgen Petzinger – z Zarządu Fundacji L’ Unione Europea w Berlinie. – Dziękuję wszystkim uczniom i nauczycielom zaangażowanym w ten projekt. Projekt, który warto podkreślić, jest projektem ogólnoeuropejskim, i zaangażowana jest w niego młodzież w kliku europejskich krajów – wspominał Jurgen Petzinger.
– Jestem zaszczycony, że zaproszenie do projektu zostało wystosowane właśnie do II Liceum Ogólnokształcącego. Nasze liceum wcześniej uczestniczyło w innym, polsko-niemieckim projekcie, którego główną postacią był słynny poliglota, zamieszkujący dzisiejsze tereny powiatu świdnickiego – Emil Krebs – mówił dyrektor II Liceum Ogólnokształcącego w Świdnicy Jacek Iwancz.
Na koniec głos zabrał Robert Żurek, dyrektor Akademii Europejskiej w Krzyżowej, który próbował zebranej młodzieży uzmysłowić, że potworności związane z nazizmem i II wojną światową nie są abstrakcyjną kwestią, która absolutnie nie może się powtórzyć w dzisiejszych czasach. – Nie tak dawno, bo w latach 90 – tych, i nie tak daleko stąd, bo jakieś kilka lub kilkanaście godzin jazdy samochodem, na Bałkanach, miała miejsce wojna, która pochłonęła ponad 100 tys. ofiar. Tam też mieliśmy do czynienia z czystkami etnicznymi i obozami koncentracyjnymi. I to wszystko pod koniec XX wieku, w sercu Europy – przypominał i ostrzegał Robert Żurek.
Punktem kulminacyjnym był pokaz filmu, który składał się z dwóch części. W pierwszej uczniowie II LO odczytywali listy pożegnalne członków antyfaszystowskiego ruchu oporu, którzy w obliczy rychłej śmierci żegnali się z najbliższymi, przekazując im wyrazy miłości i nadziei, że ich walka i ofiara nie pójdzie na marne.
Na drugą część filmu składała się relacja z koncertu filharmoników berlińskich pod batutą Claudio Abbado, którzy zaprezentowali dzieło włoskiego kompozytora Luigi Nono, który w 1956 skomponował utwór dla chóru Il canto sospeso. Nono tworząc ten utwór inspirował się zbiorem listów pożegnalnych członków ruchu oporu z takich krajów jak: Bułgaria, Grecja, Włochy, Polska, dawny Związek Radziecki i Niemcy. Listy te znalazły się w wydanym 1954 roku tomiku, który przedmową opatrzył jeden z największych pisarzy niemieckich, noblista, Thomas Mann, autor takich arcydzieł jak: „Czarodziejska Góra”, czy „Doktor Faustus”.
/Piotr Dębek, starostwo powiatowe w Świdnicy/
Zdjęcia Dariusz Nowaczyński
