Będą wygodne ścieżki, oświetlenie i monitoring. Mieszkańcy Świdnicy i okolic, a także turyści dzięki specjalnym gablotom poznają najciekawsze zabytki regionu, a dodatkowo od czasu do czasu przeniosą się w przeszłość za sprawą barokowych inscenizacji. Świdnicki zabytek z listy dziedzictwa UNESCO otrzymał właśnie ponad 2 miliony złotych dotacji za pośrednictwem Aglomeracji Wałbrzyskiej na renowację zabytkowego cmentarza i stworzenie szlaku epitafiów.
– Jestem tu, by przekazać dokumenty, na mocy których gospodarze enklawy Kościoła Pokoju w Świdnicy będą mogli zaciągać zobowiązania finansowe na realizację projektu – mówił w Centrum UNESCO prezydent Wałbrzycha Roman Szełemej, lider Aglomeracji Wałbrzyskiej. Podkreślił, że wniosek o dotację zyskał bardzo wysoką punktację, a on sam nie ma żadnych wątpliwości, że każda złotówka zostanie wydana i rozliczona bez zarzutu.
Od lewej biskup Waldemar Pytel, prezydent Świdnicy Beata Moskal-Słaniewska i prezydent Wałbrzycha Roman Szełemej.
– Marzenia się spełniają – nie krył radości biskup Waldemar Pytel, gospodarz świątyni. Przyznał, że są takie zadania, na które bardzo trudno pozyskać środki. – Jest wiele źródeł, z których można pozyskać środki na renowację kościoła i jego wyposażenia, ale już otoczenie świątyni stanowi nie lada problem – podkreślał i dziękował za stworzenie możliwości uporządkowania zabytkowego cmentarza, stanowiącego integralną część całej enklawy. Jak dodał biskup, coraz większe rzesze turystów, ale i samych mieszkańców miasta, wybiera plac Pokoju na miejsce spacerów. Niestety, cmentarz kusi także złodziei zabytkowych elementów. Wytyczenie ścieżek, montaż oświetlenia i monitoringu są konieczne. – Projekty są gotowe od 2007 roku. Kiedy powstawały, wydawało nam się, że do realizacji jest tylko krok. Tymczasem dopiero teraz, dzięki Aglomeracji Wałbrzyskiej, dojdzie do realizacji – mówi Bożena Pytel, koordynatorka projektu.
Świdnicki projekt nosi nazwę „Zachowanie unikatowego dziedzictwa kulturowego UNESCO poprzez utworzenie szlaku epitafiów w Kościele Pokoju w Świdnicy i rewitalizację przykościelnego cmentarza”. Projekt realizowany będzie przez Parafię Ewangelicko-Augsburską pw. Św. Trójcy w Świdnicy. O tym, co konkretnie zostanie zrealizowane, mówiła Monika Przeniosło, autorka wniosku. „W wyniku realizacji projektu odnowiony zostanie zabytkowy cmentarz (w tym 2 pomniki nagrobne), gdzie zaplanowano odtworzenie ścieżek i alejek, co pozwoli m.in. na zaplanowanie zwiedzania obiektu. Cmentarz zostanie oświetlony.
Kolejnym elementem projektu jest renowacja epitafiów w Kościele Pokoju. Szlak Epitafiów to założenie, w ramach którego zakłada się przeprowadzenie prac konserwatorskich i restauratorskich przy 10 wybranych epitafiach, a następnie wyeksponowanie ich i przedstawienie szerokiej publiczności w historycznym wnętrzu zabytku. Epitafia pochodzą z różnych okresów i upamiętniają osoby o różnej randze dla historii, jednak wszystkie podkreślają bogatą historię obiektu oraz barwną mozaikę wydarzeń historycznych mających związek z Kościołem Pokoju w Świdnicy.
Projekt obejmuje również zakup sprzętu multimedialnego (infokiosku) oraz wyposażenia ekspozycyjnego oraz jego odpowiednie doświetlenie, przy wykorzystaniu ekologicznych źródeł energii. Nowe wyposażenie ekspozycyjne da możliwość przygotowywania atrakcyjnej oferty wystawienniczej. W pierwszym okresie będzie to informacja o obecnych i zniszczonych zabytkach Aglomeracji Wałbrzyskiej, w tym pracach renowacyjnych przy ich rekonstrukcji. Dodatkową przestrzenią wystawienniczą i twórczą stanie się poddana renowacji stylowa, drewniana altana na terenie cmentarza. Realizacja projektu wzbogaci ofertę kulturalną: muzyczną, teatralną i wystawienniczą, a także pozwoli na nowe multimedialne zwiedzanie. Planowane są również inscenizacje historyczne z czasów Hochbergów, których rodzina miała znaczący wpływ na teren Aglomeracji Wałbrzyskiej.”
Całkowita wartość projektu wynosi 2 561 857,78 zł, a kwota dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego to 2 049 486,23 zł.
–To, że znaleźliśmy się w Aglomeracji Wałbrzyskiej, daje wymierne, finansowe efekty. Dotacje otrzymali już przedsiębiorcy i szkoły ponadgimnazjalne, przed nami konkursy dotyczące samorządów. Świdnica do AW przystąpiła dość późno, ale bardzo dobrze się stało. Do miasta spłynie kilkadziesiąt milionów złotych – zapowiedziała prezydent Świdnicy Beata Moskal-Słaniewska i podkreśliła rolę Romana Szełemeja, chwaląc lidera Aglomeracji za skuteczność. – W Kościół Pokoju trzeba inwestować, to nasza perła i chluba – dodała. – Nie mam żadnych wątpliwości, że każda złotówka zostanie tu szybko i dobrze wydana.
Projekt zostanie zrealizowany do 2018 roku. Warto dodać, że dzięki dotychczasowym staraniom parafii i dotacjom pozyskanym z różnych źródeł udało się odrestaurować część epitafiów oraz nagrobków, mur okalający całą enklawę oraz mauzolea.
Agnieszka Szymkiewicz
[email protected]
Zdjęcia cmentarza Artur Ciachowski