Ciężki to wybór – wskazać 5 ciekawych ratuszy w Polsce. Każdy z nich przedstawia unikatową wartość historyczną i architektoniczną. Tradycyjnie stanowią centralny punkt miejskiego rynku. Często są również puntem widokowym, wieżą zegarową i wygrywają hejnał. Oto subiektywny wybór 5 ratuszy.
Ratusz w Lesznie
Świdnica
Wieża ratuszowa w Świdnicy jest najmłodszą na Dolnym Śląsku. Jej dzieje są bardzo burzliwe. W latach 1393 oraz 1716 strawiły ją pożary, a 1757 r. została zniszczona przez wojska austriackie. W 1967 r. runęła w katastrofie budowlanej. Po 45 latach ozdoba świdnickiego ratusza powróciła do miasta. Odbudowa strzelistej wieży z tarasem widokowym trwała 2 lata. Obiekt wyposażono w ogromną ilością elektroniki. Znajdują się w nim m.in. ekrany LCD i infokioski. Na I piętrze przewidziano hol ekspozycyjny oraz dodatkowe wejście do teatru i Muzeum Dawnego Kupiectwa. Poziom II to otwarty hol ekspozycyjny oraz strefa wejściowa do wieży ratuszowej. Turyści mogą wjechać windami na przeszklony taras widokowy zlokalizowany na poziomie VIII.
Na wieży ratuszowej czas odmierza zegar, którego cztery tarcze wykonane zostały z przydymionego szkła. Zgodnie z historycznym pierwowzorem na szczycie budowli znajduje się kula, wypełniona pamiątkami zgromadzonymi przez mieszkańców Świdnicy.
Bielsko-Biała
Ratusz w Bielsku-Białej został zaprojektowany przez Emanuela Rosta. Budowa obiektu trwała od 1895 do 1897r. Neorenesansowy budynek znajduje się na Placu Ratuszowym.
Trzykondygnacyjny obiekt zbudowany został na planie prostokąta. Dopełnieniem obiektu jest wieża zegarowa, która ma 52m wysokości. Bialski ratusz formą przypomina wiedeński pałac.
Obiekt nie jest jednak pierwszą budowlą w mieście, spełniającą funkcje ratusza. Pierwszy tego typu obiekt zbudowany został w 1827r. W XIX w. okazało się jednak, że budynek jest zbyt mały i zdecydowano o budowie nowej siedziby władz miasta.
Budynek dawnego ratusza można zobaczyć przy obecnym placu Wojska Polskiego.
Paczków
Paczkowski ratusz powstał w połowie XVI wieku, jednak był wielokrotnie przebudowywany, dlatego oryginalny renesansowy charakter zachowała do dziś jedynie wieża ratuszowa, której budowę ukończono najprawdopodobniej w 1552 roku. Jest ona jedną z najlepiej zachowanych wież renesansowych na Śląsku i stanowi znakomity punkt widokowy, z którego roztacza się widok na panoramę całego miasta. We wnętrzu wieży znajduje się zabytkowy mechanizm zegarowy wyprodukowany w 1858 roku przez Carla Weissa, uznanego zegarmistrza z Głogowa.
Obecny budynek ratusza pochodzi z pierwszej połowy XIX wieku i zgodnie z tradycją jest siedzibą władzy samorządowej. Wewnątrz budynku znajduje się piękna, zabytkowa sala posiedzeń rady miejskiej.
Koło
Ratusz wybudowany w I poł. XVI w. w stylu gotyckim. Wcześniej na jego miejscu stał dwór królewski (prawdopodobnie drewniany lub drewniano-gliniany), który służył monarchom w Kole. Budynek ratusza posiada dwie kondygnacje. Ściany zewnętrzne ozdobione były pierwotnie ornamentem dużych rombów układanych z ciemnych zendrówek.
Pozostałością architektury gotyckiej była ceglana wieża, która w 1987 r. runęła w katastrofie budowlanej.
Budynek ratusza odbudowano, nadając mu ponownie klasycystyczny wygląd. W 2003 r. roku oddano do użytku wieżę, z której rozciąga się widok na miasto i okolicę, sięgający przy ładnej pogodzie do 30 km. Zwiedzanie jest możliwe w wybrane pierwsze niedziele miesiąca.
Leszno
Najpiękniejszą pamiątką „złotego okresu” Leszna jest Ratusz. Zbudowano go w 1639 r., jego architektura dobrze oddawała charakter miasta, siedziby magnackiego rodu. Masywny korpus wieńczy wyniosła wieża, nakryta dwukondygnacyjnym hełmem zwieńczonym orłem – godłem Polski z herbem miasta oraz datami: 1547 (założenie Leszna), 1920 (powrót miasta do granic Rzeczpospolitej), 1931 (umieszczenie orła na wieży ratusza). W 2002 r. na wieży zamontowano kuranty, dar partnerskiego miasta Duerne w Holandii.
Najstarszym detalem wystroju elewacji jest płaskorzeźba nad głównym wejściem. Przedstawia Justizię – personifikację Prawa i Sprawiedliwości, z wagą i mieczem w dłoniach.
Na drugim pietrze znajduje się sala wystawowa Miejskiego Biura Wystaw Artystycznych. Eksponowane są tam również historyczne tablice z XVII – XX w., zdjęte z fasady ratusza podczas ostatniej renowacji w l. 90. XX w. W stylowym przyziemiu ratusza mieści się kawiarnia.
