Nad ranem w Warszawie w wieku 86 lat zmarł Tadeusz Mazowiecki, pierwszy niekomunistyczny premier Polski. W 1989 roku podczas słynnej mszy pojednania w Krzyżowej (gmina Świdnica) z udziałem kanclerza Niemiec, Helmuta Kohla, dał początek nowemu rozdziałowi w kontaktach Polski z zachodnim sąsiadem. Jego zasługi doceniły także lokalne świdnickie środowiska. Został Honorowym Obywatelem Gminy Świdnica, a w 2010 roku za budowanie demokracji Stowarzyszenie Kupców i Przedsiębiorców Świdnickich uhonorowało Tadeusza Mazowieckiego Diamentem Wolności.

Tadeusz Mazowiecki w Krzyżowej, 1989 rok. Zdjęcie wikipedia

Tadeusz Mazowiecki urodził się w 1927 roku w Płocku. W czasach PRL działał w środowisku katolickiej inteligencji i opozycji demokratycznej. Był posłem trzech kadencji sejmu PRL z ramienia Koła Poselskiego „Znak”. Protestował przeciwko zmianom w konstytucji. Od 1980 roku był w był głównym doradcą Lecha Wałęsy. Internowany w stanie wojennym. Brał udział w obradach okrągłego stołu. W latach 1989-1990 był pierwszym niekomunistycznym premierem.Współzałożyciel Unii Wolności i Unii Demokratycznej. Od 2010 doradca prezydenta RP ds. polityki krajowej i międzynarodowej. Odznaczony Orderem Orła Białego.

Tadeusza Mazowieckiego wspomina Teresa Mazurek, wójt Gminy Świdnica

Z ogromnym smutkiem przyjęliśmy informację o śmierci Tadeusza Mazowieckiego. Dla nas zawsze osoba pierwszego Premiera III RP tutaj na Dolnym Śląsku i w gminie Świdnica kojarzyć się będzie z Krzyżową i historyczną Mszą Św. Pojednania, która miała miejsce 12.11.1989 r.

Obok słynnego listu polskich biskupów do niemieckich hierarchów, w których padły znamienne słowa: „przebaczamy i prosimy o wybaczenie” – ZNAK POKOJU jaki przekazali sobie mężowie stanu Polski i Niemiec w Krzyżowej: Tadeusz Mazowiecki i Helmut Kohl uważany jest przez wielu historyków, jako jeden z ważniejszych etapów na drodze polsko-niemieckiego pojednania.

„Pojednanie to stan. To nie jest rzecz jednorazowa, dana nam raz na zawsze. Ono się dokonuje. W tak bardzo obciążonych przeszłością stosunkach polsko-niemieckich należy pamiętać, że ważne jest wzajemne nastawienie. Psuje się je bowiem bardzo łatwo, ale trudno i długo odbudowuje. Pojednanie jest procesem, który nigdy się nie kończy (…) Kiedy zobaczyłem tak dużą liczbę aparatów i kamer w momencie przekazywania Znaku Pokoju, uświadomiłem sobie, że nie jest to zwyczajne pozdrowienie pokoju, ale coś więcej jeszcze znaczy – wspominał Premier Tadeusz Mazowiecki podczas Jubileuszowych obchodów XX-lecia Mszy Św. Pojednania, 12.11.2009 r. w Krzyżowej.

Zawsze żywo interesował się Fundacją „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego, wspierał ją i uczestniczył w wielu uroczystościach. Był Honorowym Obywatelem Gminy Świdnica, a tytuł otrzymał od władz Gminy Świdnica 24 lutego 1998 r. Uczył nas pokory i demokracji w polityce. Żegnamy wspaniałego człowieka, zaangażowanego w losy Polski i Europy. Tak nagłe odejście przejęło nas żalem i poczuciem wielkiej straty. Jego dzieło pozostanie z nami na zawsze.

Tadeusza Mazowieckiego wspomina Wojciech Murdzek, prezydent Świdnicy

Pierwszą osobistą okazję do poznania Tadeusza Mazowieckiego, ówczesnego Premiera RP, miałem podczas historycznej Mszy Pojednania w Krzyżowej. Nam wszystkim towarzyszyło nie tylko przekonanie, że dzieje się coś ważnego, ale też fakt, że bierzemy w tym udział i współtworzymy historię. Tych kontaktów było później jeszcze kilka ze względu na obecność pana Tadeusza Mazowieckiego w Świdnicy – również w 20. rocznicę Mszy Pojednania. Odszedł człowiek, który na zawsze wpisał się do historii Polski, ale też miał wpływ na zmianę historii Europy. Tadeusz Mazowiecki był orędownikiem dialogu szkoda, że wielu ambitnych zamierzeń nie uda mu się już zrealizować…

Tadeusza Mazowieckiego wspomina Edward Szywała, Prezes Honorowy Stowarzyszenia Przedsiębiorców i Kupców Świdnickich

Z głębokim żalem odbieramy wiadomość o śmierci Tadeusza Mazowieckiego, człowieka, który wpisał się na stałe w najnowszą historię Polski. W jego historii znalazła się także karta, związana ze Świdnicą. Kilka lat temu, gdy przyznawaliśmy mu Diament Wolności, przygotowaliśmy kilka zdań laudacji, które dziś pragnę przytoczyć, bo jest nadal aktualna. Nie mógł nas już wtedy odwiedzić ze względu na stan zdrowia, ale wymienialiśmy serdeczną korespondencję, zawsze przekazywaliśmy pozdrowienia, na które odpowiadał.

„Znak V – znak Victorii – zwycięstwa, uniesione do góry palce – taki gest Tadeusza Mazowieckiego zapamiętaliśmy z dnia 12 września 1989 roku, gdy Sejm wybrał pierwszy rząd III Rzeczpospolitej. Zdjęcie, obrazujące to wydarzenie, publikowane jest niemal w każdym podręczniku historii.

Tadeusz Mazowiecki stanął na czele tego pamiętnego rządu, mając świadomość ogromnego zadania i wielkiej misji. Trzeba było poświęcić się dla niej całkowicie. Udało się, mimo że czasu na reformy był mniej, niż się początkowo wydawało. Rząd Mazowieckiego wprowadził Plan Balcerowicza i zmienił podstawy ustrojowe kraju. Przeprowadził Polskę przez najtrudniejszy okres transformacji. A udało się to między innymi dzięki spokojowi, rozwadze i kompromisowemu, lecz konsekwentnemu postępowaniu swojego szefa.

W 1989 roku nawoływał Mazowiecki do tego, by Polacy wyplenili w sobie nienawiść, która jest niezwykle destrukcyjną rzeczą. Ten apel powinniśmy nieustannie pamiętać. Nie da się konstruktywnie budować niczego, nie mając poczucia jedności.

Za stałe poszukiwanie rozwiązań, które mają na względzie dobro ogółu, za wiarę w pokojowe współżycie ludzi, za wszystko to, co uczynił Tadeusz Mazowiecki nie tylko dla Polski, ale dla odradzającej się Europy, otrzymał On Diament Wolności.”

To smutne, że o tym wielkim Polaku, wielkim Człowieku, mówimy już w czasie przeszłym. Wszedł do panteonu tych, którym winniśmy wdzięczność za to, że nasz kraj przeszedł czas transformacji i że dziś żyjemy w demokratycznej, wolnej Polce. Profesor Bolesław Geremek, Jacek Kuroń, a teraz Tadeusz Mazowiecki – to symbole, którym powinniśmy oddawać nieustanną cześć.