Zakończony został pierwszy etap poszukiwań mogił żołnierskich rozsianych po obszarze gminy Żarów. Wizje lokalne przy miejscach wytypowanych na podstawie informacji mieszkańców przeprowadzone zostały z udziałem Adama Białasa, członka poznańskiego Stowarzyszenia „Pomost“. W trakcie kilkugodzinnych oględzin terenu sporządzona została dokumentacja fotograficzna oraz opisowa niezbędna przy dalszych pracach archeologiczno-ekshumacyjnych.
Wspomniane wizje lokalne miały miejsce w okolicach Imbramowic, Krukowa oraz Mielęcina. Ponadto istnieją przesłanki o mogiłach zlokalizowanych w okolicy Pyszczyna (Góry Pyszczyńskiej) oraz na starym cmentarzu w Łażanach (wedle opowieści na cmentarzu tym miał zostać pochowany w 1945 roku niemiecki generał rozstrzelany przez SS za chęć kapitulacji przed znajdującymi się nieopodal oddziałami radzieckimi).
Szczególnie interesującym miejscem, na którym przeprowadzone zostaną badania archeologiczno-ekshumacyjne jest miejscowość Imbramowice. Wedle zebranych informacji nieoznaczone już dzisiaj i całkowicie zapomniane mogiły pojawiły się tutaj w tajemniczych okolicznościach na początku lat 50-tych (koniec lat 40-tych). Przez pewien czas opiekę nad nimi (jako grobami żołnierzy polskich), sprawowały dzieci z miejscowej szkoły podstawowej. Zaprzestanie porządkowania tych grobów to równie tajemnicze i niejasne okoliczności (nakaz ze strony UB).
Walki zbrojne na terenie Polski nie ustały wraz z podpisaniem kapitulacji przez hitlerowskie Niemcy w 1945 roku. Wielu polskich żołnierzy postanowiło zostać w lasach i kontynuować walkę z nowym ustrojem i sowietyzacją kraju. Wielu z nich poległo z bronią w ręku, inni trafili do więzień. Poddani okrutnym torturom, zostali następnie zamordowani i pochowani w bezimiennych często zbiorowych mogiłach. W latach 1945-1956 z rąk polskich i sowieckich komunistów zginęło ok. 8600 żołnierzy podziemia niepodległościowego, a 5000 skazano na karę śmierci. Dodatkowo, w obozach i więzieniach śmierć poniosło ponad 20 000 tzw. „żołnierzy wyklętych”. Listy i dane na ich temat ciągle są uzupełniane. Czy Imbramowice dołączą do długiego już wykazu miejsc kaźni polskich bohaterów? Odpowiedź na to pytanie przyniosą z pewnością badania archeologiczno-ekshumacyjne planowane na lipiec 2012 roku. Stowarzyszenie „Pomost” wystąpiło już do właściciela terenu na którym znajdują się mogiły o zgodę na podjęcie niezbędnych prac badawczych.
Jeżeli posiadają Państwo informacje o mogiłach żołnierskich w okolicach Pyszczyna oraz pochówku z 1945 roku na cmentarzu w Łażanach zgłoście to nam. Przeniesiemy szczątki pochowanych w godne miejsce i zabezpieczymy. Kontakt z nami: Stowarzyszenie POMOST, ul. Kłuszyńska 20/26, 60-136 Poznań, tel/fax: 061/8619-275, 601/46-94-94 , www.pomost.net.pl, [email protected] lub ŻAROWSKA IZBA HISTORYCZNA, ul. Armii Krajowej 40, 58-130 Żarów, tel. 74-858-07-53, 667-771-894, [email protected]
Składamy podziękowania tym wszystkim, którzy odpowiedzieli do tej pory na nasz apel!
Bogdan Mucha
