Po czterech miesiącach zakończył się remont elewacji jednej z najbardziej charakterystycznych kamienic w Świdnicy. Rogi byków znów błyszczą złotem.
W lipcu 2023 roku ogłoszono wyniki pierwszego naboru o dofinansowanie z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków, w ramach którego wsparcie przyznano m.in. na renowację barokowej elewacji kościoła pw. św. Józefa przy ulicy Kotlarskiej (1 mln 275 tys. zł), prace restauratorskie w Kolegium Jezuickim przy pl. Jana Pawła II (3 mln 407 tys. zł) oraz na realizację prac w świdnickiej katedrze (3 mln 430 tys. zł).
Rządowej dotacji w wysokości ponad 963 tys. złotych udzielono również na wykonanie prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy czterech elewacjach kamienicy przy ul. Długiej 45. Neorenesansową fasadę kamienicy zdobią umieszczone w narożnikach budynku dwie naturalnej wielkości rzeźby byków. Od 1882 roku w kamienicy mieści się apteka, która w chwili powstania była trzecią w mieście.
– Wśród części mieszkańców Świdnicy jest rozpowszechniona opinia, że najstarszym budynkiem w mieście jest dom przy ul. Długiej 45. Mieści się w nim obecnie na parterze apteka „Pod Bykami”. Należy jednak zaznaczyć, że niemożliwe jest stwierdzenie, który budynek wybudowano jako pierwszy w Świdnicy i z pewnością nigdy się tego nie dowiemy. Możemy jedynie mówić o grupie domów najstarszych. Niewątpliwie należą do nich niektóre kamienice na Rynku, przy ul. Kazimierza Pułaskiego czy też ul. Długiej. Do najciekawszych pod wieloma względami należy wspomniany już dom przy ul. Długiej 45 – wskazywał na łamach portalu „Świdnica – Moje Miasto” Wiesław Rośkowicz, świdnicki historyk i były dyrektor Muzeum Dawnego Kupiectwa w Świdnicy.
Jak przywoływał, z budynkiem związana jest legenda, wedle której przed wiekami w tym samym miejscu znajdowała się leśniczówka, która dała początek miastu Świdnica. – W późniejszym okresie, jeszcze w średniowieczu, wybudowano tutaj dom, w którym mieści się obecnie apteka. Na jego szczytowej ścianie znajdował się napis informujący o historii tego miejsca. Brzmiał on następująco: „Słusznie dwór stojący w tym miejscu / nazwany został dworem pramiejscowym / już w owej chwili / gdy łucznicy z psami / polowali na dziki / bo na tym terenie / powstały zaczątki Świdnicy”. Z legendy tej wynikło w końcu przekonanie, że budynek ten jest najstarszy w mieście – pisał Rośkowicz. Jak silna była ta legenda, okazało się podczas prac. Na elewacji przy ul. Pułaskiego odkryty został niemiecki napis „Grundhof”, co oznacza „pramiejsce”.
Podczas remontu odrestaurowane zostały tablice z sentencją, którą dla Świdnickiego Portalu Historycznego przetłumaczył historyk Sobiesław Nowotny:
„Zaiste nie bez przyczyny dwór w dolinie
Nazywał się Dworem w Dolinie, już od owej godziny,
Gdy łowcy, psy i łuki
Do upadku dzika doprowadziły,
A Świdnica z tej przyczyny
Sama dla siebie znalazła kamień węgielny.”
Na odnowioną fasadę nie wrócił jeden element, widoczny na historycznych zdjęciach. „Pomiędzy oknami trzeciej kondygnacji znajdował się kiedyś namalowany na drewnie duży obraz, przedstawiający Chrystusa z palmą w ręku, jako symbolem Pokoju. Pod obrazem znajdowała się sentencja, która w tłumaczeniu na język polski brzmiała: Kula ozdobiona płomieniami także zostanie odnowiona Udziel nam Panie łaskawie pokoju, jakoż i najlepszych czasów!” – przywołuje ŚPH. Wykonawcom nie udało się odnaleźć na tyle dobrego odwzorowania obrazu, by można go było odtworzyć.
Więcej o dziejach „Domu pod Bykami”:
- Wiesław Rośkowicz, Apteka „Pod Bykami”, Świdnica – Moje Miasto | Świdnickie Archiwum Cyfrowe,
- Andrzej Dobkiewicz, Czy Świdnica odzyska pamiątkę swoich dziejów?, Świdnicki Portal Historyczny,
- Kamienica Pod Bykami, Lokalna Organizacja Turystyczna „Aglomeracja Wałbrzyska”.
Kamienica Pod Bykami na archiwalnych zdjęciach sprzed 1945 roku. Fotografie pochodzą z portalu Świdnica Moje Miasto:
Kamienica Pod Bykami przed remontem:
Kamienica Pod Bykami po remoncie. Fot. FB Wiceprezydent Świdnicy Krystian Werecki: