Jaki będzie przebieg drogi S5? Uwzględniono niektóre uwagi, mieszkańcy wciąż krytykują opracowane warianty

– Nie wiem, co trzeba jeszcze zrobić, żebyście w końcu zrozumieli, że my tej drogi w tym miejscu nie chcemy. Żadne argumenty do Państwa nie docierają – twierdzili uczestnicy poniedziałkowego spotkania informacyjnego dotyczącego planowanej budowy drogi ekspresowej S5, podczas którego projektanci oraz przedstawiciele Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad poinformowali o wnioskach, jakie wyciągnięto z dotychczasowych rozmów z mieszkańcami oraz samorządowcami. W trakcie spotkania wyliczono, jakie postulaty zgłaszane były najczęściej.

Przypomnijmy, w maju 2021 roku Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zleciła wykonanie studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego dla planowanej rozbudowy autostrady A4 w obecnym przebiegu lub jej budowy w nowym śladzie, a także budowy nowego odcinka drogi ekspresowej S5 między Sobótką a Bolkowem. Na początku 2022 roku w ramach prac projektowych zorganizowano szereg spotkań informacyjnych z samorządowcami i mieszkańcami gmin, przez teren których przebiegać miałaby projektowana trasa S5. Podczas spotkań prezentowane były wstępne warianty przebiegu drogi ekspresowej, a także zbierane były ankiety z uwagami zgłaszanymi przez mieszkańców.

Według danych GDDKiA, w trakcie I tury spotkań wypełniono ponad 7700 ankiet w sprawie planowanego przebiegu tras S5 oraz A4. W przypadku drogi ekspresowej swoje uwagi zgłosiło w sumie 5789 osób, w tym: 480 z gminy Świdnica, 408 z gminy Marcinowice, 252 z gminy Jaworzyna Śląska, 185 ze Świebodzic, 65 z gminy Strzegom, 58 z gminy Dobromierz. O tym, jakie wnioski z nich wyciągnięto projektanci postanowili poinformować podczas drugiej tury spotkań. W przypadku trasy S5 pierwsze ze nich, które skierowane było do mieszkańców czterech gmin powiatu świdnickiego (Świebodzic, gminy Jaworzyna Śląska, gminy Marcinowice oraz gminy Świdnica), odbyło się w 21 listopada w auli I Liceum Ogólnokształcącego w Świdnicy.

Podczas poniedziałkowego spotkania przedstawiciele firmy projektowej odpowiadającej za przygotowanie drogowego studium przypomnieli główne założenia projektowanej trasy. – Cały zakres budowy drogi S5 obejmuje odcinek o długości około 52 kilometrów. Początek trasy, w zależności od wariantu, zaczyna się w rejonie przecięcia z drogą ekspresową S8 lub na przecięciu z autostradą A4. Przebiegi drogi ekspresowej S5 są zasadniczo zbliżone – mówił Marek Bacała z firmy Multiconsult Polska. Przywołał on również zakładany harmonogram realizacji drogowej inwestycji, zgodnie z którym prace nad studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowym dla trasy S5 zakończą się w II kwartale 2023 roku. Na III kwartał roku 2024 planowane jest uzyskanie decyzji środowiskowej, natomiast w IV kwartale 2025 roku ma zostać ukończona koncepcja programowa. Kolejnym krokiem będzie opracowanie projektu budowlanego (do II kwartału 2027 roku) oraz uzyskanie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej (IV kwartał 2027 roku). Budowa trasy ekspresowej planowana jest na lata 2028-2030.

Projektanci przedstawili następnie podsumowanie uwag zgłoszonych przez mieszkańców. – Analiza zgłoszonych wniosków gmin i mieszkańców spowodowała lokalnie korektę trasy drogi ekspresowej S5 z uwagi na ochronę terenów inwestycyjnych i gospodarczych, z uwagi na ochronę terenów przyrodniczych oraz z uwagi na potrzebę odsunięcia od obszarów zabudowanych. Mieszkańcy i jednostki samorządu terytorialnego zdecydowanie opowiedzieli się za budową drogi ekspresowej S5 – wskazał Bacała. Jak wyliczył na podstawie wniosków zebranych ze wszystkich gmin znajdujących się na trasie planowanej drogi, I wariant przebiegu trasy poparło 540 ankietowanych, do wariantu II przychyliło się 3141 ankietowanych, natomiast za III wariantem oddano 298 głosów. Żadnego z opracowanych przebiegów drogi nie poparło 1121 ankietowanych.

Jakie konkretnie uwagi zgłaszali mieszkańcy? W przypadku Świebodzic były to następujące kwestie, które przytaczamy zgodnie z treścią prezentacji przygotowanej przez projektantów:

• Żaden z trzech proponowanych wariantów nie uzyskał aprobaty. Na wybór wariantu I (czerwonego) nie oddano głosów, na wybór wariantu II (niebieskiego) oddano 1 głos, na wybór wariantu III (zielonego) oddano 4 głosy, na żaden z wariantów — oddano 149 głosów.
• Zdaniem mieszkańców, warianty trasy przebiegają zbyt blisko zabudowy mieszkalnej, przecinając działki rolne w poprzek. Ciernie są atrakcyjną dzielnicą Świebodzic z uwagi na naturę, ciszę i spokój, a proponowane warianty drogi S5 to przekreślają.
• Wskazywany był wariant tzw. „społeczny” / „pomarańczowy” – przebieg od węzła „Wałbrzych”, przez okolice lasu Grochotowskiego, między Grochotowem a Stanowicami oraz między Olszanami a granicą w kierunku Serwinowa, poza terenami zabudowanymi.

W gminie Świdnica:

• Żaden z trzech proponowanych wariantów nie uzyskał aprobaty. Na wybór wariantu I (czerwonego) oddano 6 głosów, na wybór wariantu II (niebieskiego) oddano 15 głosów, na wybór wariantu (zielonego) oddano 16 głosów, na żaden z wariantów – oddano 402 głosy.
• Mieszkańcy wsi Mokrzeszów sprzeciwiają się zaprojektowanej lokalizacji nowego odcinka DK35 od węzła „Wałbrzych” do istniejącej DK35, ze względu na zbyt bliską odległość drogi od zabudowań mieszkalnych (hałas, spaliny), utrudnienia dla rolników w dojeździe do pól oraz z uwagi na proces scalania gruntów rolnych przeprowadzany w obrębie miejscowości. Proponują przebieg łącznika bezpośrednio przy cieku Lubiechowska Woda.
• Część mieszkańców gminy Świdnica nie zgadza się na przebieg drogi ekspresowej S5 w żadnym z przedstawionych wariantów ze względu na zbyt bliską odległość drogi od zabudowań mieszkalnych, co wiąże się z uciążliwym hałasem, negatywnym wpływem na środowisko, zanieczyszczeniem. Jednocześnie proponują wariant drogi ekspresowej S5 w śladzie tzw. „betonówki” (łącznik Żarów – Świdnica).
• Według mieszkańców z przyczyn ekonomicznych i gospodarczych nie jest korzystna budowa drogi w obrębie miejscowości Wilków. Mieszkańcy nie chcą drogi w tym miejscu z powodu, hałasu i spalin. Uważają, że łącznik Świdnica – Żarów jest lepszym rozwiązaniem.
• Według mieszkańców brak ekonomicznego uzasadnienia budowy drogi S5.
  • Według mieszkańców przebieg drogi ekspresowej spowoduje zwiększenie natężenia hałasu, zwiększenie degradacji środowiska, zapylenie.

W gminie Jaworzyna Śląska:

• Mieszkańcy gminy Jaworzyna śląska wskazali wariant III (zielony) jako preferowany wariant drogi ekspresowej S5. Na wybór wariantu I (czerwonego) oddano 95 głosów, na wybór wariantu II (niebieskiego) oddano 3 głosy, na wybór wariantu III (zielonego) oddano 114 głosów, na żaden z wariantów – 35 głosów.
• Większość głosów opowiadających się za wariantem III pochodziła od mieszkańców miejscowości Witków, natomiast większość głosów opowiadających się za wariantem I pochodziła od mieszkańców miejscowości Milikowice. Wariant III jest korzystny dla części mieszkańców obu wsi Milikowic i Witków, nie przecina wsi na pół. Wariant III nie wiąże się z wysiedleniem mieszkańców i pod względem emisji spalin, hałasu i pyłów jest najmniej uciążliwym wariantem. Część mieszkańców odrzuca wariant, w którym droga przebiega centralnie przez miejscowość Witków z uwagi na: nadmierne natężenie hałasu w dzień i w nocy, zanieczyszczenie środowiska, szkodliwość społeczną, zaburzenie spokoju, utrudnienie w przemieszczaniu się, straty finansowe i materialne.
• Zdaniem części mieszkańców wszystkie trzy warianty przebiegu drogi są niekorzystne i będą w przyszłości szkodliwe i uciążliwe dla wielu mieszkańców. Przebieg tego typu drogi w tak niewielkiej odległości od budynków mieszkalnych wpłynie negatywnie na zdrowie i komfort życia osób tu mieszkających. Dodatkowo wszystkie posesje w bezpośrednim sąsiedztwie drogi staną się niesprzedawalne lub znacząco utracą wartość rynkową. Ze wszystkich zaproponowanych przez GDDKiA wariantów wydaje się, że jedynie wariant III daje szansę na porozumienie, ponieważ przechodzi najbardziej neutralnie w stosunku do zabudowań wsi Witków i Milikowice oraz wykorzystuje naturalne bariery środowiskowe takie jak las zmniejszający wpływ uciążliwości przyszłej drogi na ludzi. Wariant ten w najbardziej newralgicznym punkcie przechodzi pomiędzy wioskami, tak jak zarezerwowany i wrysowany korytarz drogi w obowiązującym studium zagospodarowania przestrzennego gminy Jaworzyna Śląska.
• Dla części mieszkańców wariant I jest akceptowalny z uwagi na najmniejszą inwazyjność, wariant II i III przebiega przez historyczny park wpisany do rejestru zabytków, w bezpośrednim sąsiedztwie licznych zabudowań i dwóch osiedli mieszkaniowych.
• Część mieszkańców postulowała, aby z uwagi na zachowanie dobrostanu zwierząt, ptaków i owadów oraz ocalenie zabytkowych drzew, planowana droga przechodziła według wariantu I (czerwonego) przez Witków.

W gminie Marcinowice:

• Żaden z trzech proponowanych wariantów nie uzyskał aprobaty. Na wybór wariantu I (czerwonego) oddano 4 głosy, na wybór wariantu II (niebieskiego) oddano 45 głosów, na wybór wariantu III (zielonego) oddano 9 głosów, na żaden z wariantów – 334 głosy.
• Według mieszkańców droga ekspresowa będzie przebiegać zbyt blisko zabudowań.
• Droga ekspresowa będzie przebiegać zbyt blisko od miejscowości Krasków, która w opinii części mieszkańców jest miejscowością unikatową na skalę Polski. Znajdują się w jej obrębie liczne gospodarstwa ekologiczne. Jest nazywana oazą spokoju, znajdują się w niej centra medytacji, gdzie turyści przyjeżdżają, aby się wyciszyć i zaznać kontaktu z naturą.
• Mieszkańcy Tworzyjanowa, którzy zaznaczyli wariant II, argumentują wybór zbyt bliską odległością pozostałych wariantów od zabudowań mieszkalnych.
• Propozycja poprowadzenia trasy drogi ekspresowej S5 w śladzie istniejącej drogi powiatowej nr 3396D na odcinku Żarów-Świdnica tj. w śladzie tzw. „betonówki”.
• Propozycja powrotu do odrzuconego wariantu zielonego (S5 W3a) ze studium korytarzowego.
• Uwaga do wariantu II (niebieskiego) – przesunięcie drogi na wysokości wsi Tworzyjanów tak, aby wykorzystać nieruchomości Skarbu Państwa (dz. nr 30/1; 40/1 obręb Tworzyjanów, dz. nr 22 obręb Chwatów), co odsunie drogę od zabudowań wsi Tworzyjanów i zminimalizuje koszty wykupu nieruchomości.

1 z 40

Na podstawie zgłoszonych uwag wniesiono kilka korekt do wcześniej opracowanych wariantów. Tak było chociażby w przypadku wniosku dotyczącego przebiegu nowego odcinka drogi krajowej nr 35 w rejonie Mokrzeszowa. W tym przypadku mieszkańcy tej miejscowości oraz fundacja Pro Silesia zaproponowali własny wariant przebiegu „łącznika” prowadzącego od nowego węzła „Wałbrzych” do Świebodzic i istniejącej „trzydziestki piątki”. – Po spotkaniach informacyjnych i w toku dalszych rozmów został wypracowany wariant pośredni, który uwzględnia zarówno postulaty wsi Mokrzeszów, jak również postulaty mieszkańców dzielnicy Ciernie, dla których pierwotny wariant biegnący wzdłuż cieku Lubiechowska Woda nadmiernie zbliżałby się do zabudowy – wyjaśniał Bacała.

Podobnej akceptacji nie doczekały się wnioski dotyczące m.in. poprowadzenia fragmentu trasy S5 w miejscu tzw. łącznika autostradowego Świdnica-Żarów. Po wstępnych analizach odrzucony został również wariant zgłoszony przez Urząd Miejski w Jaworzynie Śląskiej ze względu na – zdaniem projektantów – „zbyt dużą krętość, niekorzystny kąt przecięcia z linią kolejową, większą liczbę zbliżeń do zabudowy mieszkalnej”, wobec czego uznano jego dalsze rozpatrywanie za niecelowe.

Takie a nie inne decyzje projektantów spotkały się z krytycznym odzewem części mieszkańców uczestniczących w spotkaniu. – Jestem zawiedziony. Twierdziliście, że uwzględnicie głosy mieszkańców. Myślałem: super, wreszcie zrozumieli, że ludzie tego nie chcą. Z przedstawionych wyników ankiet wynika, że 90% mieszkańców z terenu trzech z naszych gmin, którzy złożyli te ankiety, powiedziało wyraźnie, że nie chce żadnego z trzech wariantów. Gdyby ktoś mi powiedział, że 90% osób stwierdziło, że czegoś nie chce, to ja bym bardzo poważnie i rzeczowo się nad tym zastanowił – mówił Krzysztof Pałka, reprezentujący stowarzyszenie „Zielone Gminy – Marcinowice i Świdnica”, zwracając się do przedstawicieli GDDKiA oraz firmy projektowej.

– W przypadku „betonówki” stwierdziliście państwo, że istnieje potencjalny konflikt w kilku miejscowościach przyległych. Piszecie „potencjalny konflikt”, a tu macie rzeczywisty konflikt. 90% ludzi nie chce tej drogi. Nie wiem, co państwu trzeba zrobić, żebyście w końcu zrozumieli, że my tej drogi w tym miejscu – a zwłaszcza pomiędzy Marcinowicami a Gruszowem – nie chcemy. Nie wiem, co trzeba jeszcze zrobić? Żadne argumenty do państwa nie docierają – stwierdził.

– O jakich trzech wariantach mówimy w Marcinowicach? Między Marcinowicami a Gruszowem mamy trzy warianty różniące się od siebie o kilkadziesiąt metrów. Na marginesie powiem, że w państwa danych o odległościach od najbliższych zabudowań są błędy. Przejedźcie się państwo do Marcinowic. Tam, pomiędzy najbliższymi według państwa zabudowaniami a planowaną drogą powstały co najmniej dwa nowe domy. Te odległości są więc już nieaktualne. Zwracaliśmy państwu uwagę, że prowadzicie drogę w pobliżu terenów, gdzie plan zagospodarowania przestrzennego przewidywał tereny budowlane. Mówiliście: ale tam nie ma domów. Są domy, a kolejni ludzie już rozpoczynają budowy. Na wiosnę kolejni mieszkańcy będą budowali domy – wskazywał Pałka. – Cofnijcie się o krok, zróbcie nową analizę i uwzględnijcie nasze plany. Pani dyrektor kiedyś powiedziała, że to oznacza kolejne wydatki i może wiązać się z opóźnieniem. Mówimy o drodze, przy której mamy mieszkać do końca życia. Czym w tym wypadku jest dodatkowy wydatek albo ewentualnie półroczne opóźnienie? – apelował. Podobnych głosów na sali było więcej.

Odniósł się do nich przedstawiciel firmy projektowej. – Budowa drogi S5 to inwestycja o znaczeniu ponadregionalnym. Ona ma łączyć odległe rejony kraju, prowadzić duże natężenie ruchu na dużych relacjach. Musimy o tym pamiętać. Ona będzie przynosić korzyści jeżeli chodzi o społeczeństwo i gospodarkę naszego kraju. Jesteśmy krajem o dużym zagospodarowaniu, mamy dość gęstą zabudowę, trudno znaleźć tutaj miejscowości, które będą oddalone od siebie w większych odległościach. Obszar świdnicki jest zagospodarowany szczególnie intensywnie i mamy dosyć specyficzny układ zabudowy. Mamy dużo elementów kolizyjnych i kolizji z miejscowościami bardzo ciężko uniknąć – wskazywał Marek Bacała z Multiconsult Polska, odnosząc się następnie do poruszonej kwestii ankiet. – Wyniki wskazują na coś zupełnie innego. Nie można mówić, że ludzie są przeciwko skoro mamy 3 tys. głosów za samym wariantem II, a 4 tys. głosów za budową drogi ekspresowej, przy 1 tys. głosów przeciwko budowie drogi. W gminie Marcinowice potwierdzam, że był sprzeciw dotyczący budowy tej drogi – dodał.

– Mówiliśmy, że będziemy analizować i rozważać głosy mieszkańców. Przeprowadzane były dokładne analizy. Wielokrotnie rozpatrywaliśmy chociażby wariant tzw. pomarańczowy, jeśli chodzi o rejon miejscowości Mokrzeszów to można powiedzieć, że mieszkańcy uzyskali przesunięcie trasy aż o 300 metrów w stosunku do pierwotnego przebiegu. Jeżeli chodzi o miejscowość Tworzyjanów odsunęliśmy trasę, co było możliwe, ale wiązało się to ze zwiększeniem kosztów inwestycji. To samo jeśli chodzi o korektę trasy w rejonie miejscowości Niegoszów i Wilków – podkreślił Bacała.

1 z 23

Michał Nadolski
[email protected]