Albo już w nocy z 12 na 13 grudnia, albo wkrótce potem przeżywali ten sam scenariusz – łomotanie do drzwi, jazdę w nieznanym kierunku i areszt. Opozycjoniści, którzy w najróżniejszych środowiskach walczyli pod koniec lat 70. i na początku 80. XX wieku z totalitaryzmem dzisiaj gościli na wystawie, przygotowanej specjalnie z myślą o nich w 35. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.
Wystawę w Galerii Fotografii otworzyła Bożena Kuźma, wicedyrektorka Świdnickiego Ośrodka Kultury, który wspólnie ze Swidnica24.pl przygotował ekspozycję. Kolegów z opozycji witał inicjator – Marek Kowalski. Jak podkreślił, to oni są w tym dniu najważniejsi. To oni zostali najboleśniej ukarani przez totalitarną władzę za walkę o wolną Polskę. Hołd bohaterom oddał także Bolesław Marciniszyn, współtwórca wystawy. Nieżyjących opozycjonistów uczczono minutą ciszy.
Na ekspozycję zatytułowaną „Świdnica 13.12.81” składa się 15 plansz, na których zaprezentowano sylwetki działaczy na rzecz wolności i demokracji, którzy zostali internowani w stanie wojennym. 11 plansz ma swoją kontynuację na portalu Swidnica24.pl w specjalnym dziale, gdzie zamieszczone zostały obszerne wspomnienia, związane właśnie ze stanem wojenny (na portal Swidnica24.pl można się przenieść za pomocą kodu QR, umieszczonego na planszach). Jak zapowiedział inicjator wystawy, kolejne będą systematycznie dołączane.
Na wystawie znalazły się liczne pamiątki i materiały, m.in. wydawnictwa drugiego obiegu, satyra, odznaczenia, znaczki związkowe i dokumenty. Szczególne podziękowania organizatorzy składają osobom, które przekazały cenne pamiątki: Tadeuszowi Grabowskiemu, Wiesławowi Modzelewskiemu, Lucjanowi Kłodowskiemu, porucznikowi Bartłomiejowi Perlakowi, Zbigniewowi Curylowi. Znaczna część część wystawy powstała dzięki pomocy i zaangażowaniu Marzeny Zięby, nauczycielki historii i twórczyni wystawy poświęconej Solidarności, która była prezentowana kilka lat temu. Szczególne miejsce mają dwie pamiątki: sweter, zrobiony na drutach podczas internowania w więzieniu w Kamiennej Górze przez Ryszarda Moździerza i koszula więzienna, z podpisami internowanych, które również w Kamiennej Górze zebrał Marek Kowalski. Aranżację przygotowali Robert Kukla i Marta Ciućka ze Świdnickiego Ośrodka Kultury.
Integralną częścią wystawy jest nagranie autorstwa Mariusza Ordyńca, zrealizowane 12 grudnia 2016 roku podczas wspomnieniowej wizyty byłych internowanych w świdnickim Areszcie Śledczym. Pomysłodawcą tej wizyty, połączonej ze spotkaniem z osadzonymi, był porucznik Bartłomiej Perlak.
W wernisażu wzięło udział bardzo wielu gości. Niemal dla każdego była to także okazja do wspomnień, związanych z bolesną karta w historii Polski. Dla wszystkich najważniejszym życzeniem i przesłaniem stało się jedno – oby nigdy nikt więcej takiej ceny, jak bohaterowie wystawy – za obronę demokracji nie usiał płacić.
Wystawę można oglądać do 13 stycznia.
/red./
Zdjęcia Anna Pawłowska
Nagranie Mariusz Ordyniec
