10 kwietnia 2010 roku w Świdnicy nad ranem rozpoczynały się przygotowania do jubileuszu Stowarzyszenia Przedsiębiorców i Kupców Świdnickich z udziałem byłego ministra finansów Leszka Balcerowicza. Kiedy informacja o katastrofie samolotu z delegacją na uroczystości 70. rocznicy zbrodni w Katyniu okazała się prawdziwa, uroczystości odwołano. Była cisza, niedowierzanie i łzy. Dzisiaj mija 15 lat od tragicznej śmierci 96 osób, wśród których byli prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką, posłowie, ministrowie, generałowie i cała załoga.
Katastrofa stała się przyczyną trwających od 15 lat sporów i konfliktów, doprowadzając do polaryzacji społeczeństwa także w wymiarze lokalnym. Rada Miejska Świdnicy upamiętniła tragiczny lot jako jedna z pierwszych w Polsce, nadając uchwałą z 23 kwietnia 2010 imię Lecha Kaczyńskiego skwerowi u zbiegu ulic Żeromskiego, Zamkowej i Muzealnej. Lokalni działacze Prawa i Sprawiedliwości błyskawicznie zaczęli apelować o ustawienie w tym miejscu pomnika, co wywołało sprzeciw części mieszkańców. Krzysztof Lewandowski co roku aż do 2024 na skwerze ustawiał krzyż i tablicę ze zdjęciami pary prezydenckiej lub wszystkich ofiar.
Trzy lata temu w drodze ankiety mieszkańcy zadecydowali, że chcą w tym miejscu pomnika księcia Bolka Świdnickiego. Rada Miejska podjęła stosowną uchwałę, jednak dwa lata później, w 2022 roku, temat na nowo rozgrzał wiceminister klimatu z PiS-u, Ireneusz Zyska, który apelował do prezydent Świdnicy, by jednak postawić pomnik ofiar katastrofy. Walka o pomnik ucichła wraz z dotacją, przyznaną przez rząd Prawa i Sprawiedliwości na rewitalizację skweru i pomnik księcia Bolka. Po cichu, bez wiedzy mieszkańców w zamian w projekcie rewitalizacji placu Grunwaldzkiego znalazła się tablica upamiętniająca ofiary katastrofy smoleńskiej. Prace jeszcze trwają.
Środowiska prawicowe wskazywały, że brakuje miejsca, gdzie można będzie godnie czcić pamięć wszystkich, którzy zginęli w wypadku samolotu pod Smoleńskiem. Niewystarczająca okazała się tablica, ufundowana przez ówczesnego radnego PiS Roberta Garsteckiego w 2011, która została umieszczona na kaplicy cmentarza parafii katedralnej przy alei Brzozowej.
W ubiegłą niedzielę w kościele pw. NMP Królowej Polski w Świdnicy została odprawiona msza św., po której odsłonięto tablicę „W 15 rocznicę katastrofy smoleńskiej. Pamięci Lecha Kaczyńskiego Prezydenta RP i wszystkich przedstawicieli narodu polskiego, którzy zginęli w drodze na obchody 70 rocznicy zbrodni katyńskiej 10 kwietnia 2010 roku”. Za jej ufundowanie poseł PiS Ireneusz Zyska dziękował Jarosławowi Kardeli z Klubu Gazety Polskiej Strzegom.
Strzegom również ma własną tablicę i własny skwer im. Lecha i Marii Kaczyńskich. Obelisk z tablicą został odsłonięty w 2022 roku, a kosztował 49,5 tysiąca złotych, 38 tysięcy pochodziło z budżetu miasta, 11,5 z darowizn.
Przewodniczący Rady Miejskiej w Świdnicy Krzysztof Lewandowski w tym roku nie postawi krzyża na skwerze Lecha Kaczyńskiego w Świdnicy. Przeszkodą są trwające prace budowlane, od dwóch dni na obelisku stoi także rzeźba księcia Bolka II. – Czekamy na godne upamiętnienie ofiar katastrofy smoleńskiej pomnikiem, który wkrótce powstanie w Świdnicy – mówi przewodniczący. Data ustawienia granitowego obelisku z tablicą na placu Grunwaldzkim nie została dotychczas podana. Zgodnie z umową wykonawca rewitalizacji placu ma czas na zakończenie wszystkich prac do grudnia 2025r.
/asz/
