Wybierasz się na grzyby? Sprawdź „dekalog grzybiarza”. Eksperci wskazują, na co uważać po powodzi

Sezon grzybowy w pełni. Wyprawy do lasu pozwalają wypocząć, ukoić emocje i zażyć nieco ruchu po tygodniu pracy. Zbieranie grzybów to jednocześnie relaksująca, jak i emocjonująca rozrywka. Musimy jednak pamiętać o najważniejszych zasadach grzybobrania – przypominają pracownicy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej we Wrocławiu. Na kwestie bezpieczeństwa zwracają uwagę policjanci oraz leśnicy.

Dekalog grzybiarza

– Zbieraj wyłącznie te grzyby, które rozpoznajesz bez wątpliwości. Jeśli jesteś początkującym grzybiarzem, zostań przy grzybach rurkowych, z „siateczką” od spodu kapelusza. Unikaj małych osobników, które nie mają jeszcze wyraźnie widocznych cech gatunku – mogą być trudne do właściwego rozpoznania. Pamiętaj, żeby grzyby wykręcać w całości z podłoża, nie odcinać dolnej części trzonka. Pozostawienie całej owocni ułatwia identyfikację grzyba. Nie niszcz i nie rozkopuj grzybni – powstają z niej nowe grzyby – przypominają przedstawiciele wojewódzkiego sanepidu. Radzą równocześnie, aby grzyby zbierać do przewiewnego koszyka lub łubianki, ponieważ w plastikowej torbie lub wiadrze grzyby bardzo szybko się psują i w rezultacie nawet gatunki jadalne mogą zaszkodzić zdrowiu.

– Pamiętaj, że nawet wytrawni grzybiarze nieraz się mylą. Sprawdzaj, czy na pewno twoje znalezisko jest jadalne. Możesz korzystać z aplikacji mobilnych, które pomogą ci zidentyfikować znalezione grzyby, albo posiłkować się tradycyjnym atlasem. Możesz też zanieść grzyby do najbliższej siedziby stacji sanitarno-epidemiologicznej, w której dyżury pełnią grzyboznawcy lub klasyfikatorzy grzybów. Pomogą ci ocenić, czy zbiór jest bezpieczny i możesz przygotować z niego posiłek – wskazują pracownicy wojewódzkiej WSSE.

Grzybobranie po powodzi

– Trudno jednoznacznie stwierdzić, że grzybów tej jesieni będzie mniej, choć wiele na to wskazuje. Część ściółki w lasach została bowiem zerwana, a wraz z nią z wodą mogła spłynąć również grzybnia – wskazuje dr Cecylia Uklańska-Pusz z Zakładu Uprawy Warzyw, Grzybów i Roślin Zielarskich Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

– Z dużą ostrożnością podchodziłabym również do zbierania grzybów na terenach popowodziowych, zwłaszcza w miejscach, gdzie woda zalegała przez kilka dni. Nie wiemy, co ze sobą niosła, jakie zanieczyszczenia, a grzyby dość szybko kumulują m.in. metale ciężkie – zaznacza dr Uklańska-Pusz. – W górach, gdzie woda szybko przepływała zboczami, grzybobranie wydaje się bezpieczne – dodaje.

Leśnicy zwracają z kolei uwagę na kwestię bezpiecznego poruszania się po lasach. – Bardzo proszę zwracać uwagę na tereny czasowo zamknięte, a tak jest w przypadku Nadleśnictwa Jugów. Po powodzi przyszedł wiatr i mamy bardzo dużo wiatrołomów. Tylko na bezpieczeństwo należy zwracać uwagę! Oczywiście trzeba unikać terenów zalanych, gdzie woda stała, np. polderów. W pozostałych lasach, gdzie tylko padał deszcz i woda spłynęła, zagrożenia nie ma. Zapraszam do lasu, bo grzyby się pojawiają – mówi Jan Dzięcielski, dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu.

Bezpieczne grzybobranie

O zachowanie ostrożności i zdrowego rozsądku podczas wyprawy do lasu apelują również policjanci. – Zbieranie grzybów to dobry sposób na spędzanie wolnego czasu i aktywny odpoczynek na łonie natury. Doświadczenia ubiegłych lat pokazują, że nie każdy kto idzie do lasu, potrafi sprawnie się po nim poruszać. Służby ratunkowe każdego roku poszukują zaginionych grzybiarzy – wskazują dolnośląscy mundurowi, którzy przypominają o podstawowych zasadach bezpiecznego grzybobrania:

• Staraj się nie wychodzić na grzyby samemu. Jeśli wiesz, że masz problemy z orientacją w terenie lepiej, żebyś wybierał się do lasu z inną osobą. Podczas zbierania grzybów pozostań w kontakcie wzrokowym z towarzyszami.
• Poinformuj bliskich, gdzie się wybierasz i o której godzinie planujesz wrócić.
• Sprawdź na mapie obszar, na którym zamierzasz zbierać grzyby. Zapoznaj się ze szlakami i trasami prowadzącymi do głównych dróg.
• Jeśli nie znasz dodrze terenu trzymaj się szlaku, miej w zasięgu wzroku główną ścieżkę. Zwracaj uwagę na punkty orientacyjne oraz charakterystyczne elementy w danym terenie.
• Zabierz ze sobą naładowany telefon komórkowy, bowiem w chwili zagrożenia bądź zabłądzenia w lesie będziesz mógł kogoś o tym poinformować. Może też przydać się gwizdek, latarka, kompas, powerbank.
• Ubierz się adekwatnie do warunków pogodowych. Pamiętaj o ciepłej, przeciwdeszczowej odzieży i obuwiu oraz o elementach odblaskowych.
• Jeśli wychodzisz na dłużej, zabierz ze sobą prowiant i coś ciepłego do picia. Pamiętaj również o butelce wody do picia.
• Planuj wyjście na grzybobranie w godzinach porannych lub w ciągu dnia. Nie wychodź zbyt późno, nie ryzykuj, że w lesie zastanie cię zmierzch.
• Gdy wiesz, że sam sobie nie poradzisz w trudnej sytuacji pamiętaj, że nie wolno Ci panikować! Staraj się też dojść do najbliższej drogi, wtedy jest większa szansa na odnalezienie;
• Jeśli usłyszysz w legie głosy lub zobaczysz światła – zostań w miejscu i zacznij wołać o pomoc.
• Zadzwoń do rodziny i na telefon alarmowy 112. Określ, w jakim miejscu się znajdujesz (lasy w całej Polsce podzielone są na ponumerowane prostokąty, tzw. oddziały. Na krańcach każdej strefy znajduje się kamień z numerem. Dzwoniąc na Policję lub Straż Pożarną wystarczy, że podasz numer z kamienia. Wzdłuż oddziałów przebiegają drogi przeciwpożarowe, które również są ponumerowane. Dzięki nim dużo łatwiej jest zlokalizować zagubioną osobę).

– Gdy nie masz przy sobie telefonu komórkowego – bez paniki. Starając się opanować emocje, przeanalizuj swoją sytuację. Następnie rusz w poszukiwaniu wyjścia z lasu. Szukaj przewodów linii energetycznych, jeśli już je znajdziesz idź wzdłuż kabla. Prędzej czy później dojdziesz do leśniczówki lub jakiegoś domu – przypominają.

Co robić w przypadku zatrucia? Jak udzielić pomocy?

Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna radzi:

Zatrucie grzybami najczęściej wynika ze złego rozpoznania grzybów jadalnych i trujących. Może też być następstwem niewłaściwego przechowywania grzybów lub gotowych potraw. Objawy często przypominają niestrawność lub infekcję przewodu pokarmowego. Najczęstsze objawy zatrucia grzybami: nudności, wymioty, ból brzucha i głowy, podwyższona temperatura ciała.

Niejednorodność objawów zatrucia grzybami wynika z zawartości różnych toksyn w poszczególnych odmianach. Rodzaje objawów oraz ich intensywność zależą też od predyspozycji organizmu oraz ilości spożytych toksyn. Czas wystąpienia objawów może być różny, w zależności od rodzaju grzybów. W niektórych sytuacjach pierwsze symptomy pojawiają się po kilku – a nieraz dopiero po kilkunastu godzinach.

Jeśli po zjedzeniu grzybów pojawiają się oznaki zatrucia, nie bagatelizuj ich. Zbyt późna reakcja i brak właściwego leczenia może prowadzić do powstania nieodwracalnych zmian w organizmie, a nawet śmierci. Zapewnij pomoc lekarską, zadzwoń pod numer alarmowy 999 lub 112 lub przewieź chorego do szpitala. Możesz sprowokować wymioty. Nie podawaj osobie z objawami zatrucia mleka ani alkoholu.

Jeśli jedna osoba spożywająca potrawę z grzybami ma niepokojące objawy – do lekarza powinni zgłosić się wszyscy, którzy jedli ten sam posiłek, nawet jeśli nie mają objawów zatrucia.

/WSSE Wrocław, KPP Milicz,  opr. mn/