Dokładne wygrabianie liści sprawia, że nasz ogród zamienia się w biologiczną pustynię. – Opadłe liście przyczyniają się do powstawania próchnicy, która gromadzi się w glebie i jest najcenniejszym i najbardziej naturalnym nawozem. To również środowisko życia mikroorganizmów, schronienie dla mniejszych zwierząt oraz stołówka dla zimujących u nas ptaków: kosów, gawronów czy dzięciołów – wylicza prof. Przemysław Bąbelewski z Wydziału Przyrodniczo – Technologicznego Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.
fot. Mariusz Ordyniec
Naukowiec UPWr radzi, by w przypadku prywatnych posesji liście wygrabiać jesienią tylko z reprezentacyjnych trawników (bo tylko im mogą zaszkodzić), pozostawiając je pod krzewami, na rabatach czy pod drzewami. W przypadku miejskich parków i terenów zurbanizowanych usuwać je należy tylko ze ścieżek i chodników, bo mokre bywają śliskie i mogą być niebezpieczne.
– Nie mam najmniejszej wątpliwości, że dokładne wygrabianie liści niszczy bioróżnorodność i przynosi same szkody, również działkowcom i właścicielom ogórków. Opadłe jesienią liście nie przestają bowiem pełnić ważnej roli: są kluczowym elementem ściółki – czyli środowiska życia wielu organizmów glebowych, np. dżdżownic, owadów takich jak chrząszcze i larw. A to oznacza, że w efekcie przyczyniają się do powstawania grzybów i bakterii glebowych, z których powstaje próchnica – bardzo ważny składnik gleby, który jest źródłem składników pokarmowych dla roślin – wylicza prof. Przemysław Bąbelewski i dodaje, że nie tylko dla nich.
W ściółce pożywienie szukają też zimujące u nas ptaki. Kosy, gawrony, czy dzięcioł przeszukują systematycznie każdą nie zgrabioną kupkę liści. To dla nich stołówka, bez której nie przetrwałyby zimy.
– Dodatkowo rozkładające się liście i szczątki innych roślin chronią przed mrozem korzenie i nasiona znajdujące się w ziemi. Zapobiegają również nadmiernemu parowaniu i przesuszeniu gleby. Podsumowując: pozostawione w ogrodzie czy na działce liście to gwarancja tego, że nasze następne warzywne lub owocowe zbiory będą obfitsze, a kwiaty i drzewa dorodniejsze – mówi profesor Bąbelewski.
Naukowiec UPWr przypomina, że wolno też zapominać o jeżach, które liści potrzebują do schronienia. Prosi, by w ogrodzie zostawić jedną większą kupkę liści gdzieś przy drzewie czy ścianie domu lub altany – tak by jeże mogły ją zasiedlić.
Wieloletnie wygrabianie wszystkich liści może też zaszkodzić drzewom, ponieważ to prosta i szybka droga do wyjałowienia gleby, pustynnienia okolicy.
Wyjątkiem są liście kasztanowca białego, które należy dokładnie wygrabiać ze względu na inwazję motyla szrotówka kasztanowcowiaczka, niszczącego liście u tych pięknych drzew. Poczwarki szrotówka zimują w opadłych liściach i nie straszne im mrozy. Dlatego liście kasztanowca trzeba wygrabiać i utylizować (najprościej jest wykopać w ziemi głęboki dół i zasypać je ziemią).
Pytany o coraz bardziej kontrowersyjne dmuchawy, którymi sprząta się parki, ulice i prywatne posesje odpowiada, że sprzątanie za ich pomocą liści np. z chodników w mieście ma sens i jest efektywne tylko, kiedy te liście są suche. – Używanie ich w parkach przynosi więcej szkody niż pożytku – podkreśla naukowiec UPWr.
/materiał Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu/
![Kabaret Paranienormalni z nowym programem „Ostre Cięcie” w Świdnicy [KONKURS]](https://swidnica24.pl/wp-content/uploads/2025/10/kabaret-SWIDNICA-2025-238x178.jpg)


![Mistrzowie parkowania [FOTO]](https://swidnica24.pl/wp-content/uploads/2025/10/mp-Pulaskiego-100x75.jpg)
![Zaginął 17-letni mieszkaniec Żarowa [Odnaleziony]](https://swidnica24.pl/wp-content/uploads/2025/10/Zarow-zaginiony-17-latek-100x75.jpg)

![Dał „nauczkę” nauce jazdy. „Takich cudownych kierowców mamy” [VIDEO]](https://swidnica24.pl/wp-content/uploads/2025/10/Clipboard01-100x75.jpg)


![Wyjątkowa Świdnica. Zobacz zdjęcia czytelników [ROZWIĄZANIE KONKURSU]](https://swidnica24.pl/wp-content/uploads/2025/10/Altana-w-Parku-Mlodziezowym-w-Swidnicy-2025-fot.-Marlena-Jozefow-100x75.jpg)
![Jesień w Świdnicy i okolicy na fotografiach czytelników [ROZWIĄZANIE KONKURSU]](https://swidnica24.pl/wp-content/uploads/2025/10/page-jesien-na-fotografiach-czytelnikow-2025-100x75.jpg)