Już po raz kolejny magazyn „Wspólnota” opublikował ranking najbogatszych gmin, województw i miast w Polsce. Jego autorzy wzięli pod uwagę dochody jednostek samorządu terytorialnego. W wynikach nie ma większych zmian względem lat ubiegłych. Pozycję liderów w swoich kategoriach utrzymały Kleszczów, Polkowice, Sopot, Warszawa i województwo mazowieckie. Na których miejscach znalazły się Świdnica, powiat świdnicki i poszczególne gminy powiatu?
Jak tłumaczą autorzy rankingu, zastosowana metoda obliczania wskaźnika użytego w zestawieniu jest identyczna jak rok temu i w poprzednich latach. – Pominięte zostały dochody z dotacji celowych. Wpływ wielkiej, jednorazowej dotacji inwestycyjnej potrafi wywindować samorząd w rankingu. Jest to jednak awans chwilowy (incydentalny) i niemający związku z trwałym wzrostem zamożności. Wydaje się więc, że uwzględnienie tylko dochodów własnych i otrzymywanych subwencji lepiej oddaje hasło naszego rankingu – zamożność – wskazują prof. Paweł Swianiewicz z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu oraz dr Julita Łukomska z Uniwersytetu Warszawskiego.
– Wpływające do budżetu dochody zostały skorygowane na dwa sposoby. Po pierwsze, odjęliśmy składki przekazywane w związku z subwencją równoważącą (regionalną w przypadku województw) – tak zwany podatek janosikowy. Po drugie, do faktycznie zebranych dochodów dodaliśmy skutki zmniejszenia stawek, ulg i zwolnień w podatkach lokalnych (chodzi o to, aby porównywać faktyczną zamożność, a nie efekty podejmowanych w gminach autonomicznych decyzji odnoszących się do polityki fiskalnej). Ta poprawka odnosi się wyłącznie do samorządów gminnych, bo powiaty i województwa nie podejmują żadnych decyzji odnoszących się do podatków. Skorygowane w ten sposób dochody podzieliliśmy przez liczbę ludności każdej jednostki samorządowej – wyjaśniają twórcy zestawienia.
– Mapa zamożności polskich samorządów zawsze była stabilna. W większości kategorii liderzy nie zmieniali się od lat. Tym razem interesujących zmian jest więcej. Część można przypisać wspomnianym „nieortodoksyjnym” sposobom klasyfikacji niektórych dochodów. W innych przypadkach zmiany łatwo wytłumaczyć wpływem czynników zewnętrznych. Na przykład zmiana granic najbogatszej w Polsce gminy Kleszczów (przejęcie znacznej części przynoszącego wysokie dochody terenu przez gminę wiejską Bełchatów) nie zachwiała wprawdzie pozycją lidera, ale przewaga Kleszczowa nad kolejnymi gminami w zestawieniu wyraźnie się skurczyła. Przyczyniła się natomiast do wywindowania pozycji gminy wiejskiej Bełchatów, która przeskoczyła z pozycji 482. w 2021 roku na 12. w 2022 r. Wśród województw zwraca uwagę stopniowe obsuwanie się pozycji Dolnego Śląska. Jeszcze w 2018 r. zajmował on drugie miejsce, aby spaść na pozycję dziesiątą. Wśród miast powiatowych rzucają się w oczy awanse Stalowej Woli (z 50. na 6. miejsce) i Żywca (z 72. na 13. w ciągu jednego roku). Wśród miast małych spektakularne są awanse Dusznik-Zdroju (z 91. na 2. miejsce) i Iłowej (ze 185. na 12.). Wśród gmin wiejskich – obok wspomnianej gminy Bełchatów – wyróżniają się Kozielice w woj. zachodniopomorskim – awans z 211. na 5. miejsce – opisują Swianiewicz i Łukomska.
Zaznaczają zarazem, że na czele poszczególnych kategorii nie doszło do większych zmian. Wśród województw od lat na szczycie rankingu pozostaje mazowieckie, wśród miast wojewódzkich – Warszawa i Opole, wśród miast na prawach powiatu – Sopot i Płock. Podobnie jest z Polkowicami, Zakopanem i Grodziskiem Mazowieckim wśród miast powiatowych, czy też Kleszczowem i Mielnem wśród gmin wiejskich.
Jak wypadły miasta i gminy powiatu świdnickiego?
Według rankingu najbardziej zamożną gminą powiatu świdnickiego jest gmina Dobromierz (5294,32 zł na mieszkańca), która w kategorii gmin wiejskich zajęła 180 miejsce (przed rokiem zajmowała 122 lokatę). W tej samej kategorii gmina Świdnica uplasowała się na pozycji 977, a gmina Marcinowice na miejscu 1150.
W kategorii miast powiatowych Świdnica zajęła 58 lokatę (4200,12 zł/mieszkańca). W ubiegłym roku miasto uplasowało się na 49 miejscu, dwa lata temu na 67, a trzy lata temu na 71.
W kategorii „miasteczek” najlepiej wypadł Strzegom (5137,60 zł per capita), który zajął 99 miejsce i jako jedyny w powiecie odnotował awans (poprzednio na miejscu 120). W tej samej kategorii Żarów zajął 158 miejsce, Świebodzice – 559, a Jaworzyna Śląska – 610. Powiat świdnicki w rankingu powiatowym znalazł się na pozycji 216 (1021,98 zł/mieszkańca).
- gmina Dobromierz – 5294,32 zł per capita,
- gmina Strzegom – 5137,60 zł,
- gmina Żarów – 4757,25 zł,
- Świdnica – 4539,43 zł,
- gmina Świdnica – 4319,01 zł,
- gmina Marcinowice – 4180,32 zł,
- Świebodzice – 3855,26 zł,
- gmina Jaworzyna Śląska – 3657,71 zł.
Z pełnym rankingiem można się zapoznać na stronie internetowej pisma „Wspólnota”.
/Wspólnota, opr. mn/