730 lat temu w Świdnicy urzędowo odnotowano obecność piernikarzy. Zdaniem badaczy historii, jest to jedna najstarszych w Europie Środkowej informacji dotyczących profesjonalnego wypieku pierników. Na wyjątkowe spotkanie z dawnymi tradycjami piernikarskimi zaprosiło w ten weekend Muzeum Dawnego Kupiectwa. Wkrótce planowane są kolejne rodzinne warsztaty.
– Najstarsza wzmianka o wypieku pierników pochodzi z 1293 roku ze Świdnicy. Przez kolejne wieki pierniki przybierały różne kształty, formy, pełniły rozmaite funkcje. Z królewskiego stołu zawędrowały na wiejskie jarmarki i stragany. Z czasem zaczęto dodawać do nich czekoladę i ozdabiać lukrem. Mianem piernikowej stolicy określany jest Toruń, ale warto zaznaczyć, że także w innych regionach w Polsce istniały i istnieją tradycje wypieku pierników – podkreślają przedstawiciele Muzeum Śląska Opolskiego.
O dziejach świdnickich pierników pisali również twórcy Świdnickiego Portalu Historycznego. – Nie z Torunia czy z Krakowa – słynnych ośrodków piernikarstwa, ale to właśnie ze Świdnicy pochodzi najstarsza na ziemiach polskich informacja o wypieku ciastek z pieprzem, czyli… swojskich pierników, bez których trudno wyobrazić sobie święta Bożego Narodzenia. Mało tego! Wzmianka z dokumentu z 7 lutego 1293 roku, jest najstarszą o piernikach dla obszaru całej Europy Środkowej! Dokument ów został wystawiony przez Radę Miejską Świdnicy, która udzieliła miastu Raciborzowi pouczenia w sprawie tworzenia prawa miejskiego w oparciu o własny ustrój. W dokumencie wymienieni są świdniccy piernikarze – przywoływali Sobiesław Nowotny i Andrzej Dobkiewicz.
– Do dziś w wielu domach, gdzie kultywuje się dawne śląskie tradycje, na kilka tygodni przed Bożym Narodzeniem zagniata się ciasto z różnymi korzennymi przyprawami, metalowymi foremkami wycina się różne kształty i tak uformowane pierniki piecze się na blasze. Leżakują one potem w spiżarni, czekając na Boże Narodzenie. Wolno je jeść dopiero w święta. Mało kto wie, że tradycja ta sięga swymi korzeniami średniowiecza, a Świdnica była miastem, które szczególnie słynęło z produkcji pierników. Kiedy tak naprawdę rozpoczęto wypiekać pierniki w Świdnicy – nie wiadomo. Sami piernikarze, którzy w Świdnicy posiadali własny cech, twierdzili, że istniał on od „założenia miasta”. Choć nie znajdziemy na to zapewne żadnych dowodów pisanych, nie popełniając szczególnej pomyłki możemy założyć, że świdniccy piernikarze istnieli już w XV wieku – wskazywali badacze świdnickiej historii.
Jak zaznaczali, w tym czasie na Śląsku istniały tylko trzy ośrodki wypieku pierników – Wrocław, Nysa oraz Świdnica. – Miasta te należały do grupy kilkunastu ośrodków europejskich, gdzie przez wieki kultywowano tradycje wypieku pierników. Do najsłynniejszych należały Toruń, Bazylea, a przede wszystkim Norymberga. Z tym ostatnim miastem Świdnica utrzymywała ożywione kontakty handlowe. Jest rzeczą bardzo prawdopodobną, że to właśnie stamtąd pochodzili pierwsi świdniccy piernikarze, którzy też stamtąd właśnie sprowadzili swe receptury – wskazywali historycy.
Korzystając z przypadającej w tym roku 730. rocznicy pierwszej wzmianki dotyczącej wypieku pierników, Muzeum Dawnego Kupiectwa postanowiło zaprosić mieszkańców na warsztaty piernikarskie. Podczas odbywającej się w ten weekend żywej lekcji historii goście mają okazję poznać historię piernikarstwa na Śląsku, przygotować ciasto piernikowe i wykonać z niego własne pierniki, które następnie będą mogli ozdobić, zapakować i zabrać do domów.
Pierwsza edycja piernikarskich warsztatów spotkała się ze sporym zainteresowaniem – wyczerpany został limit miejsc. Chętni będą jednak mogli wziąć udział w kolejnych rodzinnych zajęciach. Warsztaty odbędą się w dniach 12-13 sierpnia, a zapisy na nie będą prowadzone już od najbliższego poniedziałku, 24 lipca. Więcej informacji na stronie Muzeum Dawnego Kupiectwa.
/mn/
