Mieszkańcy Zebrzydowa, Wir, Kątek, Szczepanowa oraz Strzelec od lat z niepokojem patrzą w niebo. Każde intensywne opady deszczu kończą się wystąpieniem z brzegów rzeki Czarna Woda, co skutkuje stratami materialnymi dla dziesiątek gospodarstw. Ochronę przed kolejnymi takimi sytuacjami ma zapewnić budowa zbiornika przeciwpowodziowego. Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie” chciałoby ruszyć z budową w 2024 roku. Najpierw jednak konieczne będzie uzyskanie nowej decyzji środowiskowej. Poprzednia straciła swoją ważność.
O budowie suchego zbiornika przeciwpowodziowego „Kątki” mówi się od lat. Do tematu powrócono po powodzi z sierpnia ubiegłego roku, w wyniku której na terenie gminy Marcinowice, w położonych nad Czarną Wodą miejscowościach Wiry, Zebrzydów, Szczepanów oraz Strzelce, zalanych lub podtopionych zostało blisko sto budynków. Rzeka wystąpiła z brzegów w wyniku występujących nad regionem intensywnych i długotrwałych opadów deszczu.
Po powodzi mieszkańcy przystąpili do zbierania podpisów pod petycją dotyczącą budowy zbiornika przeciwpowodziowego na Czarnej Wodzie, którą poparło ponad 1300 osób. W odpowiedzi przedstawiciele Państwowego Gospodarstwa Wodnego „Wody Polskie” informowali, że prowadzone są „intensywne działania” zmierzające do jak najszybszego rozpoczęcia inwestycji. – Budowa zbiornika przeciwpowodziowego pozwoli na zabezpieczenie doliny rzeki Czarna Woda na długości 35 kilometrów, aż do ujścia do Bystrzycy. Suchy zbiornik miałby ochronić mieszkańców takich miejscowości jak Kątki, Zebrzydów, Szczepanów czy Strzelce przed nadejściem powodzi błyskawicznych, jakie często w okresach letnich obserwowane są na rzece Czarna Woda w tym rejonie – tłumaczył kilka miesięcy temu Jarosław Garbacz, rzecznik prasowy Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu – PGW Wody Polskie.
Jak przywoływał, przygotowania do realizacji inwestycji prowadzone były już kilka lat temu przez Dolnośląski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych we Wrocławiu. – Na postawie wcześniejszych umów zawieranych przez DZMiUW dla przedmiotowego zadania wykonano koncepcję programowo-przestrzenną, program funkcjonalno-użytkowy, studium wykonalności oraz uzyskano decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, który ze względu na realizację innych pilnych zadań straciła swoją ważność. Mając na uwadze pilną konieczność wzmocnienia ochrony mieszkańców gminy [Marcinowice], ich mienia oraz lokalnej infrastruktury, konieczne jest wznowienie prac projektowych począwszy od aktualizacji decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu planuje w 2023 roku aktualizację niezbędnych decyzji i uzgodnień, które mają na celu rozpoczęcie prac budowlanych najwcześniej od 2024 roku – informował rzecznik.
Pod koniec maja Wody Polskie ogłosiły przetarg na wykonanie i uzyskanie dokumentów niezbędnych do uzyskania nowej decyzji środowiskowej w terminie do 15 grudnia 2023 roku. – Celem prac jest przygotowanie kompletnej dokumentacji dla potrzeb wystąpienia z wnioskiem o wydanie decyzji środowiskowej oraz uzyskania prawomocnej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn. „Czarna Woda – zbiornik Kątki, gm. Marcinowice”, (…) co będzie podstawą do sporządzenia w dalszej perspektywie finansowej kompletnej dokumentacji projektowej wraz z uzyskaniem decyzji zezwalającej na realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych – stwierdzono w opisie zamówienia. Na wykonanie tego zamówienia Wody Polskie planują przeznaczyć ponad 200 tys. złotych.
– Mały, ale ważny krok a kierunku rozpoczęcia budowy zbiornika przeciwpowodziowego na terenie gmina Marcinowice. Do 15 czerwca można składać oferty na wykonanie aktualizacji decyzji środowiskowej. Jednocześnie prowadzimy rozmowy z naszymi parlamentarzystami oraz Wody Polskie na temat zapewnienia finansowania całej inwestycji – przekazał za pośrednictwem mediów społecznościowych Artur Fiołek, przewodniczący Rady Gminy Marcinowice. Według wcześniejszych deklaracji Wód Polskich, zadanie obejmujące opracowanie dokumentacji projektowej, uzyskanie stosownych decyzji, uregulowanie spraw własnościowych oraz wykonanie robót budowlanych zostało już wpisane na listę planowanych inwestycji rządowej agencji.
Zgodnie ze sporządzonym w grudniu 2015 roku programem funkcjonalno-użytkowym, planowany zbiornik miałby powstać na terenach usytuowanych na wschód od miejscowości Kątki. – Lokalizacja głównego obiektu zbiornika, którym jest zapora o konstrukcji ziemnej, projektowana jest na południowy wschód od terenów zabudowanych miejscowości Kątki. Usytuowanie projektowanego zbiornika stanowi efekt analiz uwarunkowań lokalizacyjnych, topograficznych i hydrologicznych przeprowadzonych w opracowaniu „Studium ochrony przed powodzią zlewni rzeki Bystrzycy” wykonanym przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Oddział we Wrocławiu w 2006 roku. Za tak przyjętym umiejscowieniem głównej budowli zbiornika – zapory ziemnej przemawiają także uwarunkowania geologiczne określone na podstawie wykonanych już w przeszłości badań geologicznych a przeprowadzonych w dwóch fazach przygotowania inwestycji. Po raz pierwszy badania geologiczne zostały wykonane w latach siedemdziesiątych dwudziestego stulecia, na etapie opracowania „Założeń Techniczno-Ekonomicznych dla zbiornika retencyjnego „»Zebrzydów«”, którego lokalizacja pokrywała się z lokalizacją obecnie planowanego obiektu. Drugi raz rozpoznanie geologiczne przeprowadzono w latach 2013-2014 w ramach realizacji „Koncepcji programowo-przestrzennej zbiornika suchego Kątki” – informowano w dokumentacji. Przy maksymalnym poziomie piętrzenia powierzchnia zbiornika ma wynosić 50,65 ha.
Michał Nadolski
[email protected]
