Grupa świdnickich radnych wystąpiła do władz miasta z wnioskiem o usunięcie z cmentarza żołnierzy Armii Radzieckiej przy ulicy Waleriana Łukasińskiego „symboli, tablic oraz napisów postsowieckich”. – Bestialski atak Rosji na niepodległą Ukrainę w celu „jej wyzwolenia” uświadamia nam, jak ważne jest uwolnienie naszej przestrzeni publicznej od nazw i symboli propagujących komunizm – wskazują radni z klubu PiS. Podobny wniosek dotyczący cmentarza został złożony cztery lata temu.
Cmentarz Wojenny Żołnierzy Armii Radzieckiej został utworzony w 1948 roku. – Pochowano tutaj prochy żołnierzy pogrzebanych wcześniej na prowizorycznym cmentarzu na skwerze obok banku przy pl. 1000-lecia Państwa Polskiego. Na cmentarzu znajduje się 254 płyt nagrobnych, w tym 87 mogił imiennych. Przy wejściu na cmentarz na kamiennych cokołach ustawione są działa przeciwpancerne – pisał Wiesław D. Łabęcki na łamach „Encyklopedii Świdnicy”.
Cmentarz znajduje się pod opieką miasta. Na podstawie ustawy o grobach i cmentarzach wojennych, a także umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o grobach i miejscach pamięci ofiar wojen i represji, urząd wojewódzki przekazuje do budżetu miasta dotację w celu utrzymania tego miejsca pamięci w należyty sposób. Od lat w rocznicę zakończenia II wojny światowej kwiaty na cmentarzu składają członkowie i sympatycy środowisk lewicowych.
Wobec rozpoczętej 24 lutego inwazji Rosji na Ukrainę, grupa świdnickich radnych wystąpiła do władz miasta o podjęcie działań zmierzających do usunięcia z terenu cmentarza żołnierzy radzieckich symboli propagujących komunizm. – Zwracamy się do Pani Prezydent o zrewidowanie symboli, tablic, napisów postsowieckich, a następnie ich usunięcie z cmentarza armii czerwonej w Świdnicy. Bestialski atak Rosji na niepodległą Ukrainę w celu „jej wyzwolenia” uświadamia nam, jak ważne jest uwolnienie naszej przestrzeni publicznej od nazw i symboli propagujących komunizm. Ewentualne wątpliwości w tej sprawie, można skonsultować z najbliższą siedzibą IPN – stwierdzono w apelu przedstawionym przez świdnicki klub radnych Prawa i Sprawiedliwości. – Pragnę dodać, że nie chodzi nam o groby oraz tablice na grobach poległych żołnierzy – zaznaczyła radna Luiza Nowaczyńska. Do złożonego przez samorządowców apelu nie odniosły się jeszcze władze miasta.
Nie jest to pierwszy wniosek dotyczący cmentarza żołnierzy radzieckich przy ulicy Łukasińskiego. W 2018 roku ówczesny radny miejski Dariusz Sienko zaproponował usunięcie lub zasłonięcie napisów znajdujących się na tamtejszym pomniku. Sienko przywoływał przykład Radkowa w powiecie kłodzkim. – Tam w przypadku pomnika stojącego przy ratuszu zasłonięto niezbyt pasujące do obecnych czasów symbole i umieszczono nie budzącą kontrowersji informację, że jest to „obelisk przeszłości”. Przed obeliskiem na tabliczce przedstawiono opis historii tego pomnika – wskazywał Sienko. Zgodnie z propozycją radnego tablice znajdujące się na pomniku przy Łukasińskiego miałyby zostać zdemontowane i przeniesione do Muzeum Dawnego Kupiectwa.
Do tej propozycji odniósł się ówczesny wiceprezydent Świdnicy. – Ustawa o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego (…) nie ma zastosowania wobec pomników znajdujących się na terenie cmentarzy albo innych miejsc spoczynku. Dlatego nie będą podejmowane żadne czynności dot. pomnika usytuowanego na cmentarzu żołnierzy Armii Radzieckiej przy ulicy Łukasińskiego – wyjaśniał wiceprezydent Marek Suwalski.
Michał Nadolski
[email protected]
