W piątek dzieci będą odbierały świadectwa w reżimie sanitarnym, na spektakl w świdnickim teatrze trzeba zabrać oświadczenie o stanie zdrowia, a na niedzielne wybory nie wejdziemy bez maseczki i dezynfekcji rąk. Tymczasem mnożą się przykłady, z udziałem przedstawicieli władz państwowych i samorządowych, gromadnych spotkań, uścisków dłoni i pozowania do zdjęć ramię w ramię. Co się stało, że są tak diametralne różnice w czasie, gdy pandemii nikt nie odwoływał.
To nie są zdjęcia archiwalne. Zostały wykonane w tym tygodniu.
Do dzisiaj światowa statystyka zakażeń koronawirusem obejmuje ponad 9,6 miliona osób. Zmarło 485 tysięcy ludzi. Jak alarmuje Światowa Organizacja Zdrowia, SARS-CoV-2 nie jest w odwrocie.
W Polsce do dzisiaj potwierdzono ponad 33 tysiące zachorowań, a 1 412 osób zmarło. Tylko dzisiaj ofiar śmiertelnych jest 16.
Mimo że pandemii nikt nie odwołał, w sklepach, środkach komunikacji, na spotkaniach wyborczych coraz więcej osób nie zasłania ust i nosa, coraz więcej osób zapomina o dezynfekowaniu rąk i utrzymywaniu dystansu. Taką postawę prezentują także ministrowie i niektórzy samorządowcy. Zdjęcia, które prezentujemy, pochodzą z ostatnich kilku dni i zostały wykonane w Świdnicy, Wałbrzychu i Morawie.
Z jednej strony w niektórych miejscach i przy niektórych okazjach stosuje się surowe zasady, w innych albo środki bezpieczeństwa zawiesza się „na chwilę”, albo nie przestrzega się ich wcale.
Jaki jest stan prawny? Co faktycznie powinniśmy robić? Co nam grozi, jeśli zlekceważmy epidemię? O tym w rozmowie z epidemiologiem, dr n.med. Ireneuszem Skawiną, Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym:
Patrząc na to, co dzieje się w większości sklepów, na wydarzeniach społecznych można odnieść wrażenie, że epidemia już się skończyła. Większość osób nie zakrywa nosa i ust, niewielu stara się zachować odstęp od innych osób. Jaki jest stan prawny w tej chwili?
Zgodnie z obecnym stanem prawnym na terenie Rzeczypospolitej Polskiej obowiązuje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. z 2020 r., poz. 1066). W rozdziale 6 ww. rozporządzenia dotyczącym nakazu określonego sposobu przemieszczania się oraz obowiązku stosowania środków profilaktycznych, a dokładnie w § 19 ust. 1 określono miejsca, w których (do odwołania) nałożono obowiązek zakrywania ust i nosa, przy pomocy odzieży lub jej części, maski, maseczki, przyłbicy albo kasku ochronnego. Powyższy obowiązek dotyczy zatem osób przybywających w miejscach ogólnodostępnych, w tym w obiektach handlowych lub usługowych, placówkach handlowych lub usługowych i na targowiskach (straganach) – zgodnie z § 19 ust. 1 pkt 2 lit. d) przedmiotowego rozporządzenia. W § 19 ust. 3 rozporządzenia wskazano przypadki (wyjątki) kiedy nie stosuje się obowiązku zakrywania ust i nosa, np. przez dzieci do ukończenia 4 roku życia; przez osoby, które nie mogą zakrywać ust i nosa z powodu stanu zdrowia, itp.
Ponadto odkrycie nosa i twarzy jest możliwe w przypadku (§ 19 ust. 4):
1.konieczności identyfikacji lub weryfikacji tożsamości danej osoby,
2.umożliwienia komunikowania się z osobą głuchą lub głuchoniemą,
3.spożywania posiłków lub napojów w lokalu, ogródku gastronomicznym, wydzielonej strefie gastronomicznej,
4.spożywania posiłków lub napojów po zajęciu miejsca siedzącego w pociągu objętym obowiązkową rezerwacją miejsc, w tym posiłków i napojów wydawanych na pokładzie pociągów.
Czy do świdnickiego sanepidu docierają skargi na miejsca, w których nie są przestrzegane nakazy? Czy były już podejmowane kontrole po takich zawiadomieniach? A może podejmowane są własne kontrole np. w sklepach?
Od początku ogłoszenia na terenie Polski stanu epidemii, a w związku z tym ustanowienia szeregu ograniczeń, nakazów i zakazów (uregulowanych w przepisach prawa) do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Świdnicy docierały zgłoszenia mieszkańców powiatu dot. m.in. braku przestrzegania przez obywateli obowiązku zakrywania ust i nosa, szczególnie w placówkach handlowych i usługowych, zlokalizowanych na terenie powiatu.
Podejmowane działania polegały na pouczaniu przedsiębiorców lub kierownictwa placówek handlowych i usługowych (których dotyczyły skargi) o obowiązku egzekwowania od klientów przestrzegania obowiązujących przepisów prawa, w tym w zakresie zakrywania ust i nosa, poprzez np. wywieszanie odpowiednich informacji w strefie wejściowej do sklepów czy ustnego informowania klientów przez pracowników obiektów handlowych lub usługowych o ww. obowiązku.
W związku z faktem, iż w chwili obecnej zauważa się nadmierne nieprzestrzeganie przez mieszkańców powiatu powyższego obowiązku będą podejmowane wzmożone działania nadzorowe w ww. zakresie, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, względem osób odpowiedzialnych, będzie wszczynane postępowanie administracyjne oraz nakładane kary pieniężne, jak również podejmowana współpraca z Komendą Powiatową Policji w Świdnicy.
Informuję również, że pracownicy podczas kontroli sanitarnych (w tym przeprowadzanych zgodnie z planem kontroli na rok 2020) każdorazowo zwracali uwagę na przestrzeganie obowiązujących nakazów.
Jakie konsekwencje czekają osoby, które w wyznaczonych miejscach nie zakrywają nosa i ust lub nie trzymają dystansu?
W stosunku do osób, które nie przestrzegają nakazu określonego sposobu przemieszczania się z zachowaniem odpowiedniego dystansu, lub nie stosują środków profilaktycznych w postaci zakrywania ust i nosa częściami odzieży, maską, maseczką lub kaskiem ochronnym Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny na podstawie notatek urzędowych sporządzonych przez funkcjonariuszy Policji zgodnie z przepisami ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 256, z późn. zm.) wszczyna postępowanie administracyjne. Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 05 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2019 r., poz. 1239, z późn. zm.), oraz zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami rozporządzenia Rady Ministrów. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii.
Z jednej strony decyzją ministerstwa zdrowia i rządu została zniesiona większość obostrzeń, z drugiej jednak nadal codziennie w Polsce odnotowywane jest kilkaset nowych przypadków zakażeń SARS-CoV-2 i nie ma dnia bez zgonów z powodu Covid-19. Jako epidemiolog, jak pan ocenia obecną sytuację?
Sytuacja epidemiologiczna dotycząca występowania zakażeń wirusem SARS CoV-2 na terenie powiatu świdnickiego jest opanowana i na bieżąco monitorowana przez Inspekcję Sanitarną i Poradnię Chorób Zakaźnych COVID 19 w Wałbrzychu. Na dzień 25.06.2020 r. ze wszystkich zarejestrowanych w powiecie świdnickim 130 przypadków osób zakażonych pozostało jedynie 20 aktywnych. Obecnie w dziennych statystykach odnotowujemy więcej ozdrowieńców niż nowych przypadków zakażeń. Uważam zatem, że sytuacja jest stabilna.
5. Jakie mogą być skutki lekceważącego podejścia do zasad ostrożności?
Pomimo stabilnej sytuacji epidemiologicznej w powiecie świdnickim nie należy tracić czujności i zdrowego rozsądku!
Epidemia nadal trwa i nie można dokładnie przewidzieć jej dalszego przebiegu oraz skutków. W związku z powyższym należy bezwzględnie stosować się do obowiązujących ograniczeń, nakazów i zakazów wynikających z przepisów prawa, inaczej grozi nam zwiększenie liczby osób zakażonych, chorych oraz zgonów z powodu COVID 19 i powrót do poprzednich obostrzeń.
Rozmawiała Agnieszka Szymkiewicz
O działaniach policji ws. egzekwowania przepisów w ostatnich dniach informuje rzeczniczka KPP w Świdnicy Magdalena Ząbek: „Policjanci podczas pełnionych służb egzekwują przestrzeganie przepisów dotyczących min. obowiązku zasłaniania ust i nosa w przestrzeni publicznej. Od 15 czerwca br. na terenie powiatu ujawniono 252 wykroczenia dotyczące nie zasłaniania ust i nosa.