Opieka paliatywna to szereg działań skierowanych na uśmierzanie bólu i innych objawów somatycznych występujących przy śmiertelnych chorobach w ich terminalnym stadium. Celem medycyny paliatywnej nigdy nie jest wyleczenie choroby. Wręcz przeciwnie – opiekę tego rodzaju wdraża się dopiero w momencie, kiedy wszelkie próby leczenia okazały się bezskuteczne i pacjentowi nie można już dawać żadnych nadziei na poprawę stanu zdrowia. Zamiast tego personel medyczny stara się zadbać o jak najwyższą jakość życia chorego w jego ostatnich chwilach.
Za prekursorkę opieki paliatywnej uznaje się Cicely Saunders
To właśnie ta brytyjska pielęgniarka otworzyła w 1967 roku Hospicjum św. Krzysztofa w Londynie. Była to pierwsza tego typu placówka na świecie. Zanim do tego doszło, Cicely pracowała w ośrodkach starego typu, które tylko z założenia miały pomagać umierającym. Zamiast tego skazywały chorych na cierpienie i osamotnienie. Dziś trudno ocenić, czy wynikało to ze znieczulicy, wzorców społecznych, czy też z braku odpowiedniej wiedzy. Hospicjum Cicely przełamało ten schemat, stając się wzorcem opieki paliatywnej rozumianej w sposób holistyczny.
Słowo “paliatywny” wywodzi się z łacińskiego paliatus. Dosłownie oznacza ono “okryty płaszczem”, jednak medycy używali go do określenia wszystkiego, co skrywa symptomy choroby. Znacznie bliższe współczesnej interpretacji jest jednak angielskie słowo palliate, czyli łagodzić, ulżyć. Medycyna paliatywna skupia się bowiem na rzeczywistym zmniejszeniu odczuwanych dolegliwości, a nie na ich maskowaniu przed otoczeniem.
Jak opieka paliatywna realizowana jest w Polsce w XXI wieku?
Opieka paliatywna jest przyznawana na podstawie skierowania lekarza prowadzącego. Niezależnie od tego, czy będzie to lekarz rodzinny, czy specjalista, musi się w nim znaleźć zaświadczenie o tym, że wszelkie możliwości leczenia przyczynowego zostały wyczerpane. Ogromną część podopiecznych hospicjów stanowią osoby chore na nowotwory, jednak nie jest to jedyna choroba kwalifikująca do przyznania świadczeń hospicyjnych refundowanych przez NFZ.
W dzisiejszych czasach hospicja nie mają nic wspólnego ze średniowiecznymi umieralniami. Pracuje w nich wykwalifikowany personel, który dobiera się również na podstawie konkretnych cech osobowości. Odporność psychiczna w połączeniu z dobrze zrozumianą empatią i kierunkowym wykształceniem pozwalają zapewnić chorym w pełni profesjonalną opiekę. Dzięki temu obecnie w hospicjach odchodzi się nie tylko bez bólu, ale i w sposób godny.
Z usług hospicjum można również skorzystać, opiekując się chorym w domu
O ile lekarz nie dostrzega żadnych przeciwwskazań, osobie terminalnie chorej można zapewnić właściwą opiekę w warunkach domowych. W takim wypadku pacjent zostaje objęty pomocą hospicjum domowego, na które składają się porady lekarskie, wizyty pielęgniarskie i wsparcie psychologa oraz rehabilitanta. Hospicja oferują także darmowe wypożyczalnie sprzętu medycznego. Można w nich zdobyć wózki inwalidzkie, aparaty do mierzenia ciśnienia, czy nawet specjalistyczne urządzenia do wentylacji domowej i żywienia dojelitowego.
/Artykuł sponsorowany/
