Sezon grzybowy rozpoczęty. Grzybiarze przemierzają kompleksy leśne wzdłuż i wszerz w poszukiwaniu lepszych okazów. Sporą podpowiedzią dla zbieraczy-amatorów może być serwis, w którym grzybiarze nie tylko chwalą się pełnymi koszami, ale też dzielą się z innymi aktualną sytuacją w lasach. O rozsądek i bezpieczeństwo podczas grzybobrania apelują policja i sanepid.
Użytkownicy portalu grzyby.pl na bieżąco podsumowują rezultaty swoich grzybobrań. To właśnie dzięki nim powstaje mapa, na podstawie której można szybko stwierdzić, czy wyprawa do lasu będzie jedynie wycieczką na świeżym powietrzu, czy też skończy się pełnym koszem. Póki co, na terenie Dolnego Śląska najlepsza sytuacja występuje w okolicach Jeleniej Góry oraz w lasach powiatu wałbrzyskiego. Niektórzy grzybiarze zgłaszają zbiory idące w 100-200 sztuk na godzinę.
Przed wyruszeniem na poszukiwania, warto pamiętać o podstawowych zasadach bezpieczeństwa. – Nikomu nie trzeba tłumaczyć, że wśród drzew łatwo się zgubić, dlatego starajmy się nie wybierać się do lasu samotnie szczególnie w teren mało nam znany lub przy słabej widoczności. Jeśli jednak wybieramy się na grzybobranie samotnie, to warto poinformować bliskich o wyprawie. Jeżeli w grzybobraniu biorą udział dzieci lub osoby starsze, nie można tracić ich z pola widzenia. Chwila nieuwagi może zakończyć się dla nich zagubieniem. Pamiętajmy, aby na wyprawę do lasu zabrać telefon z naładowaną baterią. Nawiązanie kontaktu telefonicznego ułatwia służbom podjęcie natychmiastowych i skutecznych działań poszukiwawczych – wylicza Magdalena Ząbek ze świdnickiej policji.
Także sanepid przypomina o zasadach bezpiecznego grzybobrania:
- Na grzybobranie udaj się z osobą, która dobrze zna się na grzybach lub też zaopatrz się w dobry atlas grzybowy (obszerny opis wielu gatunków wraz z fotografiami) – dzięki temu unikniesz pomyłki.
- Zbieraj tylko takie grzyby, co do których masz pewność, że są jadalne – w razie wątpliwości zostaw te grzyby, nie niszcz ich, gdyż mogą to być gatunki chronione (przed grzybobraniem warto zapoznać się z chronionymi gatunkami grzybów), poza tym stanowią ważny element ekosystemu lasu, a także są pożywieniem dla wielu zwierząt.
- Nie zbieraj grzybów zapleśniałych, zarobaczonych, nadgryzionych przez zwierzęta, nasączonych wodą oraz tych, które rosną na skraju lasu, w rowach, w okolicach zakładów produkcyjnych, wysypisk śmieci, skupisk odpadów, dróg o dużym natężeniu ruchu – grzyby rosnące w takich warunkach wchłaniają z otoczenia metale ciężkie oraz inne zanieczyszczenia.
- Jeżeli Twoja wiedza na temat grzybów jest niewystarczająca zbieraj tylko grzyby rurkowe – najwięcej gatunków trujących występuje wśród grzybów blaszkowych, tak więc kierując się tą zasadą stwarzasz mniejsze ryzyko zatrucia niż w przypadku grzybów blaszkowych.
- Zbieraj tylko grzyby wyrośnięte, o dobrze wykształconych cechach charakteryzujących dany gatunek. Zbyt młode owocniki nie mają wykształconych cech, więc w konsekwencji można bardzo łatwo pomylić gatunki jadalne z niejadalnymi i trującymi.
- Grzyby wykręcamy z podłoża, miejsca po nich przykrywamy ściółką, mchem – zabiegi tego typu zapobiegają wysychaniu grzybni.
- Zebrane owocniki umieszczamy w wiklinowych koszykach lub innych tego typu pojemnikach, które przepuszczają powietrze, nigdy w foliowych torbach! W takich torebkach grzyby kruszą się, poza tym zaparzają, szybciej się psują i mogą nabrać szkodliwych dla naszego zdrowia właściwości.
- Nie próbuj rozpoznawać trujących gatunków grzybów na podstawie ich smaku (trujący muchomor sromotnikowy ma słodkawy, przyjemny smak); (nie stosuj nigdy metod typu ciemnienie srebrnej łyżeczki lub ciemnienie cebuli podczas gotowania jej z grzybami).
- Grzyby, aby zabezpieczyć je przed pleśnieniem i psuciem przechowuj w suchym i przewiewnym miejscu.
- Przygotowanych potraw z grzybów nie przechowuj, nawet w lodówce, dłużej niż 1 dzień (grzyby bardzo szybko psują się i powstają w nich toksyczne substancje).
- Potraw z grzybów nie podawaj chorym i dzieciom oraz zachowaj ostrożność przy podawaniu potraw tego typu osobom w podeszłym wieku.
- Nie spożywaj potrawy z grzybów w nadmiernej ilości, szczególnie wieczorem, gdyż posiłek składający się z grzybów, smażonej cebulki oraz śmietany jest ciężkostrawny.
Pierwszymi objawami zatrucia grzybami są:
- nudności,
- wymioty,
- bóle i zawroty głowy,
- ból brzucha,
- biegunka,
- podwyższona temperatura.
Pierwsze objawy zatrucia mogą wystąpić po kilku minutach, albo po wielu godzinach. W przypadku podejrzenia o zatrucie należy:
- sprowokować wymioty (wypij szklankę ciepłej wody z solą lub podrażnij tylną ścianę gardła),
- zabezpieczyć materiał (wymiociny, popłuczyny, resztki potrawy, obierzyny po grzybach – pomogą zidentyfikować grzyby, którymi się zatrułeś),
- udać się do lekarza (i wszystkie osoby, które spożywały potrawę z grzybów),
- chorym nie podawać alkoholu ani mleka (tłuszcze ułatwiają wchłanianie niektórych substancji toksycznych).
Michał Nadolski
[email protected]
fot. George Chernilevsky/Wikimedia Commons