Eksperci z Krakowa wzięli pod lupę finanse polskich samorządów. Podczas tegorocznego Europejskiego Kongresu Samorządów ogłoszono ekonomicznych liderów. Jak w opracowanym przez ekonomistów rankingu wypadła Świdnica? W swojej kategorii zajęła 105 miejsce na 237 badanych jednostek.
Ogłoszony pod koniec kwietnia Ranking Finansowy Samorządu Terytorialnego został przygotowany przez ekspertów z krakowskiej Regionalnej Izby Obrachunkowej, Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Ekonomiści przeanalizowali dane z 2016 roku i na tej podstawie dokonali oceny kondycji finansowej jednostek samorządowych.
– Część najczęściej stawianych zarzutów samorządowi (np. wysokie zadłużenie) bierze się nie tylko z błędów popełnionych przez jego funkcjonariuszy, ale także z przemożnej chęci szybkiego nadrobienia zaległości infrastrukturalnych, dążeniu do szybkiej poprawy jakości życia społeczności lokalnej i to jeszcze z wykorzystaniem jak największej ilości środków zagranicznych o charakterze bezzwrotnym – tłumaczy Janusz Kot, prezes krakowskiej RIO i współautor rankingu. – Zapóźnienie Polski lokalnej (wieloletnie głębokie zaniedbania w zakresie rozwoju infrastruktury) z jednej strony powoli przechodzi do przeszłości, ale równolegle w konfrontacji z potencjalnymi możliwościami pozyskiwania środków finansowych i istniejącymi lukami w prawie prowadzi do korzystania z niestandardowych źródeł finansowania – dodaje.
Co badano?
W opracowaniu wzięto pod uwagę dziesięć wskaźników. Wśród nich znalazł się udział dochodów własnych – nazywany wskaźnikiem samodzielności finansowej, relację nadwyżki operacyjnej do dochodów ogółem – której istotą jest pokazanie stopnia, w jakim jednostka samorządu mogłaby zaciągać nowe zobowiązania w stosunku do osiągniętych dochodów, udział wydatków inwestycyjnych, obciążenie wydatków bieżących wydatkami na wynagrodzenia – wskazująca, jaka część wydatków przeznaczana jest na wypłaty, udział środków unijnych, relacja zobowiązań do dochodów, czy też udział podatku dochodowego od osób fizycznych w dochodach bieżących.
Ranking podzielono na 5 kategorii: gminy wiejskie, gminy miejsko-wiejskie, gminy miejskie, miasta na prawach powiatu i powiaty ziemskie.
Najlepszych nagrodzono
Wyniki rankingu przedstawiono podczas IV Europejskiego Kongresu Samorządów. Tam też nagrodzono najlepsze gminy i miasta w Polsce. – To bardzo skomplikowane badanie, które zawiera wiele zmiennych składowych. Rozkłada na czynniki pierwsze finanse każdego polskiego samorządu, koncentrując się na dochodach własnych, wydatkach inwestycyjnych czy środkach unijnych pozyskanych na realizację zadań. To bardzo obiektywne kryteria, które pokazują i wyłaniają liderów na samorządowej mapie kraju. Tacy ludzie powinni być doceniani – mówił Zygmunt Berdychowski, przewodniczący Rady Programowej Forum Ekonomicznego.
W grupie 237 gmin miejskich pierwsze pięć miejsc zajęły: Legionowo, Ciechocinek, Milanówek, Krynica Morska oraz Podkowa Leśna. Spośród gmin powiatu świdnickiego, 77 miejsce zajęły Świebodzice, zaś 105 – Świdnica.
Jeśli chodzi o powiaty ziemskie, w grupie 314 jednostek najlepsze okazały się: powiat pruszkowski, powiat rybnicki, powiat poznański, powiat bielski (woj. śląskie) oraz powiat wrocławski. Powiat świdnicki zajął 229 miejsce.
Jak wypadły gminy miejsko-wiejskie? Spośród 616 gmin, na czele znalazły się: Dziwnów (woj. zachodniopomorskie), Ożarów Mazowiecki (woj. mazowieckie), Myślenice (woj. małopolskie), Różan (woj. mazowieckie), Międzyzdroje (woj. zachodniopomorskie). Żarów zajął wysokie 9 miejsce, Strzegom znalazł się na miejscu 43, Jaworzyna Śląska – 396.
– Zawsze odpowiedzialnie podchodzimy do gospodarki finansowej gminy, staramy się realnie planować dochody i wydatki w gminnym budżecie. Dzięki utworzeniu Żarowskiej Podstrefy Ekonomicznej, prowadzonych w niej inwestycji, powstaniu nowych fabryk i rozbudowie istniejących zakładów możemy dziś osiągać większe wpływy nie tylko z podatku od nieruchomości, ale również z udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych, które obecnie wynoszą 37,98 %. Więcej zakładów pracy to także więcej miejsc pracy i niskie bezrobocie na terenie naszej gminy – podkreśla Renata Dawlewicz, skarbnik gminy Żarów.
W grupie 1559 gmin wiejskich najlepsze wyniki w rankingu uzyskały: Kobierzyce (woj. dolnośląskie), Dobra Szczecińska (woj. zachodniopomorskie), Kleszczów (woj. łódzkie), Osielsko (woj. kujawsko-pomorskie) oraz Michałowice (woj. mazowieckie). W tej kategorii gmina Świdnica uplasowała się na miejscu 272, Dobromierz – 410, Marcinowice – 455.
Michał Nadolski
[email protected]
