Kolejny raz nasi Czytelnicy udowodniają, że Świdnica i jej okolice nie mają dla nich żadnych tajemnic! Zaprezentowane przed tygodniem zdjęcie doczekało się wielu prawidłowych odpowiedzi. Nagroda, zaproszenie na dowolnie wybrany film w Cinema 3D w Świdnicy, trafia do pana Marcina Kalenicza. Gratulujemy.
Zagadka nr 87
Odpowiedzi należy nadsyłać na adres [email protected] do soboty, 29 marca 2014. W tytule proszę wpisać “Co to, gdzie to? Zagadka nr 87”, w treści odpowiedź na pytanie, imię i nazwisko, nr telefonu (do wiadomości Redakcji) oraz zgodę na publikację imienia i nazwiska. Pod odpowiedzią należy podać źródła, z jakich Państwo korzystali. Zwycięzca zostanie ogłoszony 30 marca na portalu Swidnica24.pl. Kolejna zagadka za tydzień. Zapraszamy do zabawy.
Odpowiedź Marcina Kalenicza na zagadkę nr 86:
Zdjęcie przedstawia Kościół parafialny św. Apostołów Piotra i Pawła, zwany Bazyliką Mniejszą w Strzegomiu.
Kościół jest najokazalszym i najcenniejszym zabytkiem Strzegomia. Budowla została wzniesiona przez Zakon Joannitów, który, to na terenie Śląska wzniósł dwa duże kościoły w Złotoryi i Strzegomiu. Joannici otrzymali Strzegom już w roku 1180. Obecna bazylika zaczęła powstawać w XIV w.Ta trójnawowa, pięcioprzęsłowa bazylika z transeptem jest jedną z największych i najpiękniejszych tego typu budowli w Polsce. Na zewnątrz podparta jest kamiennymi skarpami i łukami odporowymi. Kościół kryty jest czerwoną dachówką, która ostatni raz wymieniana była w 1981 roku.
Kościół parafialny św. Apostołów Piotra i Pawła to największy kościół w diecezji świdnickiej. Długość nawy głównej wynosi 88 metrów, wysokość 27,5 metra, natomiast nawy boczne są wysokie na 11 metrów. Kościół mieści jednorazowo 4 tysiące wiernych. Został wzniesiony na miejscu starszego. Budowę obecnego rozpoczęto w połowie XIV w., a zakończono około 1530 r. Wykonano go z łomu granitowo-bazaltowego, z zewnątrz nietynkowanego, a do dekoracji użyto piaskowca. Budowniczymi byli joannici. Jest to trzynawowa, pięcioprzęsłowa bazylika, założona na rzucie krzyża łacińskiego z transeptem. Uwagę zwracają bogato rzeźbione portale z tympanonami. W środku wielkiej nastawy ołtarzowej znajdują się najcenniejsze dzieła sztuki średniowiecznej: dwumetrowa, kamienna Madonna Strzegomska w otoczeniu czterech scen poliptykowych, przedstawiających Zwiastowanie Pańskie, Nawiedzenie św. Elżbiety, Narodzenie Pana Jezusa i Pokłon Trzech Króli. Prawie wszystkie pozostałe ołtarze, stanowiące dzisiejszy wystrój bazyliki, zostały przeniesione z kościołów klasztornych: Karmelitanów i Benedyktów. Ambona, rzeźbiona w piaskowcu, pochodzi z 1592 r., kiedy kościół należał do protestantów. Czasza ambony dźwigana jest przez Mojżesza z tablicami Dekalogu na rękach, w otoczeniu dwóch aniołów. Na zewnątrz zdobią ja postacie czterech ewangelistów. Trzy grupy, po czterech apostołów, ozdabiają balustradę schodów wiodących na ambonę. Na szczycie kopuły umieszczony jest Chrystus z kulą ziemską w dłoni. W prezbiterium znajdują się trójarkadowe, kamienne sedilia i sacramentarium. Na uwagę zasługują również: kamienna, późnogotycka chrzcielnica z pocz. XVI w.; fragmenty polichromii z XIV i XVI w. oraz wiele nagrobków i epitafiów z XVI-XVIII w. Dnia 15 września 2002 r. kościół św. Apostołów Piotra i Pawła został ogłoszony przez papieża bazyliką mniejszą.
Wnętrza kościoła
Wnętrze bazyliki w Strzegomiu sprawia, że czujemy się jakby przeniesieni do epoki średniowiecza, o tym, że jesteśmy w innej epoce przypominają jednak ławki dla ludzi ulokowane w nawach, których w średniowieczu nie było w kościołach, gdyż parafianie w czasie mszy stali w kościele lub przemieszczali się swobodnie w nawie.
W prezbiterium oglądamy ołtarz główny z XV w. Z figurami i płaskorzeźbami, kamienne sedilia, o trzech arkadach, późnogotycką chrzcielnicę z 1592r., polichromowane figury i ołtarze boczne. W kościele zobaczymy również szereg kamiennych wykonanych z piaskowca nagrobków (21 sztuk) z lat 1431-1678 oraz ponad 50 ren, płyt nagrobnych i epitafiów z lat 1542-1713 (barok).
Nagrobki i płyty nagrobne, są dowodem na to, że pochówek w budowli kościelnej był uważany w wiekach ubiegłych za szczególny zaszczyt, na który zasługiwali sobie królowie i książęta (chowani w katedrach), przedstawiciele znamienitych rodów, fundatorzy oraz hierarchia kościelna, święci i męczennicy. W ten sposób uznawano, iż osoby te swoimi zasługami zasłużyły na życie wieczne i co za tym idzie ziemskie wywyższenie.
To, co najbardziej interesujące w kościele w Strzegomiu, umyka jednak uwadze, gdyż, trzeba się temu przyjrzeć bardziej szczegółowo i analitycznie. Zachowane fragmenty malowideł ściennych polichromii z XIV i XVI w., są dobrze widoczne, tylko w jednym miejscu tj. nad arkadami naw bocznych.
W nawie głównej, w pierwszym przęśle od zachodu, na ścianie północnej, w miejscu gdzie przylega ona do piętra z organami, znajdują się nikłe (górne) fragmenty wizerunku św. Krzysztofa z Chrystusem na ramieniu.
Źródła:
http://www.szlakikulturowe.dolnyslask.pl
http://dolny-slask.org.pl/527216,Strzegom,Bazylika_Mniejsza_sw_Piotra_i_Pawla.html
http://dzikiesudety.blogspot.com/2013/05/strzegom-malowida-z-gotyckiej-bazyliki.html
