Ostatnia zagdaka wywołała wyjątkowy odzew. Nadeszło kilkadziesiąt odpowiedzi na pytanie, gdzie znajduje się przedstawiona na zdjęciu rzeźba i jakiego świętego przedstawia. Nagroda, voucher do kina Cinema 3D w Świdnicy na dowolnie wybrany film, trafia do pana Łukasza Mozola. Gratulujemy! Zanim jednak odpowiedź, przedstawiamy kolejną zagadkę.
Zagadka nr 22:
Świdnickie kościoły mogą pochwalić się pięknymi organami. Na zdjęciu jeden z kilku instrumentów, jakie znajdują się w Świdnicy. Gdzie on jest? Jaka jest jego historia?
Odpowiedzi należy nadsyłać na adres [email protected] do soboty, 29 grudnia, do godziny 12.00. W tytule proszę wpisać “Co to, gdzie to? Zagadka nr 22”, w treści odpowiedź na pytanie, imię i nazwisko, nr telefonu (do wiadomości Redakcji) oraz zgodę na publikację imienia i nazwiska. Zwycięzca zostanie ogłoszony 29 grudnia na portalu Swidnica24.pl. Także 29 grudnia kolejna zagadka!
Odpowiedź Łukasz Mozola na zagadkę nr 21:
Rzeźba znajdująca się na zdjęciu przedstawia postać św. Jana Nepomucena i znajduje się w świdnickim rynku w narożnej wnęce ratusza, naprzeciwko fontanny przedstawiającej Atlasa, niedaleko wejścia do Świdnickiego Ośrodka Kultury.
Rzeźba ta to tzw. „Nepomuk” jak potocznie zwykło się mówić o figurach św. Jana Nepomucena. Są one spotykane praktycznie w całej Europie, od Litwy poprzez Niemcy, Polskę aż po Włochy. Najwięcej figur znajduje się w Czechach, historycznym Śląsku i Ziemi Kłodzkiej; do dziś naliczono się około 424 rzeźb. W samej Świdnicy możemy spotkać aż siedem rzeźb tego świętego: trzy w obrębie katedry świdnickiej: przy głównym wejściu do katedry, w kaplicy pod prezbiterium katedry, w nawie bocznej obok kaplicy chrzcielnej / dwie w podwórzu dawnego klasztoru Urszulanek (dzisiejsze podwórko kościoła św. Józefa) i jedną w samym kościele św. Józefa oraz jedną na świdnickim rynku i jest to rzeźba znajdująca się na zagadkowym zdjęciu, której autorem jest Georg Leonard Weber. Na cokole figury znajduje się chronostyk czyli napis z ukrytą datą powstania rzeźby w 1718. Rzeźba posiada pięknie dopracowane szczegóły m.in. szaty kanonika i zamkniętą księgę. Krucyfiks z aureolą trzymany jest przez postać aniołka trzyma siedzącego na plecach świętego.
Jan Nepomucen uważany był za patrona dobrej spowiedzi i spowiedników. Miał chronić przed wzburzoną wodą i powodziami, stąd jego pomniki ustawiane były często przy mostach i nad wodą. Więc skąd rzeźba tego świętego na świdnickiem Rynku? Otóż św. Jan Nepomucen był również patronem ludzi obgadywanych, stąd jego postać na rynku, gdzie odbywały różnego rodzaju targi i jarmarki gdzie spotykało się wielu mieszczan i i rozmawiało, a w swoich rozmowach często obmawiało inne osoby. Postać św. Jana miała przypominać że polotkowanie na temat innych jest złym zachowaniem. „Nepomuki” występują w wielu postaciach: od wyrafinowanych barokowych rzeźb do ludowych świątków. Większość „nepomuków” wzorowana jest na figurze wykonanej w brązie, która stanęła na praskim moście Karola w roku 1683.
Sam św. Jan Nepomucen jest bardzo ciekawą postacią. Był on wikariuszem generalnym biskupa praskiego Jana z Jenstjena. W związku z zatargiem między królem Czech Wacławem IV w arcybiskupem Czech, którego św . Jan był prawą ręką, popadł on w niełaskę króla i w 1393 r. został uwięziony. Następnie poniósł śmierć męczeńską gdy zrzucono go z mostu Karola w Pradze do rzeki Wełtawy. Jego zwłoki złożono w katedrze na praskich Hradczanach. Według tradycji po otwarciu krypty świętego przed kanonizacją w 1719 okazało się, że jego zwłoki mają nienaruszony język. Według innej wersji św. Jan po odmówieniu ujawnienia tajemnicy spowiedzi królowej Zofii królowi czeskiemu Wacławowi IV, który podejrzewał żonę o niewierność, został poddany ciężkim torturom i w konsekwencji wrzucony do Wełtawy.
Kult św. Jana Nepomucena rozwinęli głównie jezuici aby osłabić silny w Czechach kult Jana Husa. Beatyfikowany w 1721 r., kanonizowany 8 lat później. W ikonografii święty przedstawiany jest w stroju kapłańskim, w sutannie, rokiecie, birecie. W ręku trzyma palmę męczeństwa; niekiedy trzyma palec na ustach, symbol zachowanej tajemnicy. Jego atrybutami są: klucz, książka, kłódka, krzyż w ręce, zapieczętowany list, wieniec z pięciu gwiazd (w środku napis TACUI – „milczałem”).
