Konflikty rodzinne, spory gospodarcze, a nawet sprawy karne nie muszą kończyć się procesem. Czasem wystarczy rozmowa lub negocjacje w obecności wykwalifikowanej osoby, która zachowując bezstronność pomaga dojść do porozumienia i ugody. Taka forma, choć od 14 lat obecna w polskim systemie prawnym (w sprawach karnych od 1998, w procesie cywilnym od 2005 roku), wciąż jest mało popularna. Mowa o mediacji. To jej propagowani włączają się sądy i prokuratury, a jedną z okazji jest Międzynarodowy Dzień Mediacji.
Już 17 października w siedzibie Sądu Okręgowego w Świdnicy od 8.00 do 15.oo w pokoju A-o22 dyżurował będzie mediator, z którym może się spotkać każdy zainteresowany . Dzień później mediatorzy o pozasądowej formie rozstrzygania sporów i konfliktów rozmawiać będą z uczniami świdnickich szkół ponadgimnazjalnych. Na miejsce tego spotkania wybrano jedną z sal sądowych.
Jak co roku w akcję włączają się także wszystkie prokuratury okręgu świdnickiego. Prokuratura Rejonowa w Świdnicy przy ulicy Zamkowej zaprasza 18 października od 8.00 do 15.30. – Postępowanie mediacyjne jest stałym elementem procedury w sprawach karnych, możliwym do zastosowania w wielu przypadkach konfliktów karnych, ciągle jednak mało znanym stronom postępowań i w związku z tym nie dość często stosowanym w praktyce – informuje rzecznik prasowy Prokuratury Okręgowej. – W 2011 roku w sprawach prowadzonych przez prokuratury podległe Prokuraturze Okręgowej w Świdnicy przeprowadzono 23 postępowania mediacyjne, z których 20 zakończonych zostało ugodą.
Warto wiedzieć:
Początkowo mediacja w sprawach karnych miała być stosowana przede wszystkim na etapie postępowania przygotowawczego przez prokuratora i to w ściśle określonych przypadkach. Rozwiązania te nie były jednak zgodne z europejskimi standardami i zostały znowelizowane z dniem 1 lipca 2003r. (art. 23 a kpk). Obecnie możliwość kierowania spraw karnych na drogę postępowania mediacyjnego mają:
– w postępowaniu przygotowawczym – prokurator i Policja
– w postępowaniu sądowym (przed wydaniem wyroku) i wykonawczym (po uprawomocnieniu się wyroku) – sąd
Mediacja to metoda rozwiązywania konfliktów polegająca na porozumiewaniu się stron w obecności neutralnej osoby trzeciej. W procesie karnym mediacja jest próbą doprowadzenia do ugodowego, satysfakcjonującego obie strony rozwiązania konfliktu karnego w drodze dobrowolnych negocjacji prowadzonych przy udziale mediatora. Mediator musi być osobą bezstronną, która nie reprezentuje interesów ani ofiary ani sprawcy przestępstwa, a której zadaniem jest wspieranie przebiegu negocjacji, łagodzenie powstającego napięcia i pomoc w wypracowaniu porozumienia.
Przekazanie sprawy do postępowania mediacyjnego może nastąpić wyłącznie z inicjatywy lub za zgodą pokrzywdzonego i oskarżonego. Strony postępowania karnego muszą zatem świadomie i dobrowolnie wyrazić zgodę na uczestniczenie w mediacji.
Mediacja jest wskazana, gdy:
– między stronami istnieje łączący ich stosunek (bliski, stały kontakt)
– zdarzenie będące powodem konfliktu ma charakter jednostkowy
– konflikt istnieje od niedługiego czasu
– strony zdają sobie sprawę, że brak porozumienia może doprowadzić do niepożądanego rozwiązania.
Nie każda sprawa karna może być objęta postępowaniem mediacyjnym. Według Rekomendacji Komitetu Ministrów Rady Europy dla Państw Członkowskich z września 1999r. podstawowe kryteria doboru spraw do mediacji, to:
– zdolność i przewidywalna gotowość stron do mediacji
– nie budzące wątpliwości okoliczności sprawy
– zgodność stron konfliktu co do faktów związanych z przestępstwem (chociaż nie jest konieczne przyznanie się do winy przez sprawcę).
Warto zaznaczyć, że postępowanie mediacyjne jest poufne, a uzyskane w jego trakcie informacje nie mogą być wykorzystywane na użytek dalszego postępowania karnego. /informacje ze strony Prokuratury Okręgowej w Świdnicy/
opr. red.
