Kto odpowiada za uszkodzenia licznika poboru energii elektrycznej? Zasadnicze ustalenia w tym zakresie powinna zawierać zawarta z przedsiębiorstwem energetycznym umowa.
Zgodnie z § 8 ust. 6 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, warunki przyłączenia do sieci są przekazywane wnioskodawcy wraz z projektem umowy o przyłączenie do sieci. Warunki przyłączenia określają w szczególności miejsce zainstalowania układu pomiarowo – rozliczeniowego (§ 8 ust. 1 pkt 8 ww. rozporządzenia). Oznacza to, że podmiot przyłączany do sieci powinien zadbać, aby w umowie o przyłączenie do sieci znalazły się zapisy regulujące kwestie odpowiedzialności za zabezpieczenie przed uszkodzeniem układu pomiarowo – rozliczeniowego.
Odbiorcy, którzy zawarli umowę o przyłączenie do sieci, ponoszą odpowiedzialność za zabezpieczenie układu pomiarowo – rozliczeniowego na takich zasadach, jak to zostało wskazane w umowie.
Odbiorca odpowiada za stan techniczny i zabezpieczenie instalacji należącej do niego. Granica odpowiedzialności pomiędzy odbiorcą a przedsiębiorstwem energetycznym powinna być określona w wiążącej strony umowie.
Na podstawie §16 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych w czasie użytkowania instalacji i urządzeń w lokalach należy zapewnić ich ochronę przed uszkodzeniem.
Na podstawie §18 ust. 2 pkt 3, 4 i 5 ww. rozporządzenia użytkownik lokalu w budynku wielolokalowym zobowiązany jest do:
a) utrzymywania właściwych warunków użytkowania urządzeń do pomiaru zużycia energii elektrycznej oraz do niezwłocznego informowania dostawcy energii elektrycznej o ich uszkodzeniu,
b) utrzymywania właściwego stanu technicznego instalacji i urządzeń elektrycznych w lokalu, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości funkcjonowania instalacji i urządzeń elektrycznych w pomieszczeniach przeznaczonych do wspólnego użytkowania mieszkańców – poinformowania właściciela budynku.
Problem odpowiedzialności za instalacje znajdujące się poza mieszkaniami, w częściach wspólnych budynków wielolokalowych należy rozpatrywać biorąc pod uwagę zapisy wiążącej strony umowy i wskazanych poniżej przepisów.
Sprawa granicy instalacji przedsiębiorstwa energetycznego i instalacji budynku określana jest w umowach i w budynkach wielolokalowych zazwyczaj są to zaciski prądowe na wyjściu od zabezpieczeń głównych w złączu, w kierunku instalacji odbiorców. Takie miejsce znajduje się na granicy budynku. Instalacje wewnątrz budynku nie należą do przedsiębiorstwa energetycznego. Odpowiedzialność za instalacje w lokalach jest przypisana użytkownikom poszczególnych lokali. Wewnętrzna linia zasilająca jest częścią instalacji budynku i odpowiedzialność za instalacje poza lokalami należy do właściciela lub zarządcy budynku.
Miejsce zainstalowania liczników w wielolokalowych budynkach mieszkalnych wynika z przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z późn. zm.) i rozporządzeń wykonawczych wydanych w oparciu o tę ustawę. Zgodnie z § 185 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75, poz. 690, z poźn. zm): „1. Instalacja odbiorcza w budynku i w samodzielnym lokalu powinna być wyposażona w urządzenia do pomiaru zużycia energii elektrycznej, usytuowane w miejscu łatwo dostępnym i zabezpieczone przed uszkodzeniami i ingerencją osób niepowołanych. 2. W budynku wielorodzinnym liczniki pomiaru zużycia energii elektrycznej należy umieszczać poza lokalami mieszkalnymi, w zamykanych szafkach”.
A ponadto, w § 12 rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych określono, że „pomieszczenia techniczne w budynku, piwnice, strychy oraz inne pomieszczenia, nie przewidziane do użytkowania przez osoby trzecie, powinny być zabezpieczone przed dostępem tych osób”.
O ile z umowy sprzedaży energii elektrycznej wynika odpowiedzialność odbiorcy za licznik energii i za stan plomb, to z przepisów wykonawczych do prawa budowlanego wynika, że za sposób zabezpieczenia urządzeń w pomieszczeniach przeznaczonych do wspólnego użytkowania odpowiada właściciel lub zarządca budynku.
Reasumując – jeśli odbiorca energii (osoba fizyczna) mieszka w domu jednorodzinnym, to za stan techniczny urządzeń pomiarowych odpowiada właściciel nieruchomości (domu) – należy zapłacić rachunek i pokryć koszty zamontowania nowego licznika.
Natomiast w przypadku posiadania mieszkania w budynku wielolokalowym, gdzie liczniki zamontowane są na klatce schodowej w zamkniętych szafkach – za ich stan odpowiada właściciel budynku lub zarządca, czyli:
– najpierw należy zwrócić się do zakładu energetycznego z prośbą o wstrzymanie windykacji należności do czasu wyjaśnienia sprawy z właścicielem lub zarządcą budynku, a także z prośbą o informację dotyczącą istnienia (lub nie) właściwego zabezpieczenia licznika w chwili dokonywania kontroli przez pracownika zakładu,
– następnie wystąpić do właściciela lub zarządcy z wnioskiem o odszkodowanie w wysokości kosztów wyliczonych przez zakład energetyczny.
W razie odmowy ze strony właściciela lub zarządcy, pozostaje droga sądowa.
Danuta Mazur
Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Świdnicy
