Kilkanaście lat temu nikt zapewne nie przypuszczał, że Świdnica stanie się stolicą muzyki sprzed wieków. Miejscowym koneserom muzyki klasycznej nawet nie śniło się, że w Kościele Pokoju czy katedrze, będą mogli na żywo podziwiać kunszt światowej sławy wirtuozów gatunku. Tymczasem za nami już dwanaście edycji Międzynarodowego Festiwalu Bachowskiego – o tegorocznej, która rozpoczyna się 28 lipca, opowiada Jan Tomasz Adamus, dyrektor artystyczny wydarzenia.
Skąd hasło tegorocznego festiwalu: „Zamiast słów olśnienia”?
To z przekonania, że nasza własna wrażliwość ma wielką siłę i nikt – jak w reklamach – nie musi nam mówić, co ma nam się podobać. Słowa sugerują, prowadzą publiczność za rękę, czasami zamykają jej uszy i oczy. Festiwal Bachowski od lat ufa wrażliwości słuchaczy i świetnie na tym wychodzi.
Czym w tym roku kierował się pan przy wyborze pozycji do programu?
Inspiracją jest zawsze historyczne bogactwo miasta, dziedzictwo kulturowe, wnętrza, akustyka, pragnienie przyjemności i oczyszczenia przez piękno. Festiwal inauguruje niezwykle wyszukane wydarzenie: w bajkowej scenerii wiejskiego, czternastowiecznego kościoła w Makowicach usłyszymy suity Bacha na wiolonczelę solo – absolutne arcydzieła grane przez bardzo utytułowanego wiolonczelistę, profesora Konserwatorium Paryskiego Christophe Coina. Ten wieczór jest świadectwem rangi festiwalu.
Który koncert najbardziej zaciekawi konesera muzyki klasycznej, a który osobę niezwiązaną z tym gatunkiem?
W tym roku punktem ciężkości jest opera Handla Ariodante. Wieczór 4 sierpnia dzięki wyjątkowemu współistnieniu tego cudownego dzieła z oszałamiającym wystrojem i akustyką Kościoła Pokoju uczyni ze Świdnicy pępek świata. Ten koncert będzie dla każdego przeżyciem wyjątkowym, a dla wielu być może artystyczną przygodą roku i początkim wielkiej fascynacji.
Jakie instrumenty będziemy mogli usłyszeć?
Festiwal od początku swego istnienia prezentuje muzykę wykonywaną na instrumentach z epoki. Muzykę barokową gramy na instrumentach barokowych lub ich kopiach. To samo z klasycyzmem itd. Z tego powodu każdy koncert jest z jednej strony prawdziwą podróżą w czasie, z drugiej odkryciem żywej, współczesnej w swym wyrazie siły ekspresyjnej wykonywanej muzyki.
Może pojawią się jakieś szczególnie ciekawe instrumenty, takie, których na codzień nie słyszy się w filharmonii czy w operze?
Pod tym względem szczególnie ciekawe będą koncerty zespołu OLTREMONTANO . Muzycy zagrają na historycznych puzonach. Ich ciepły, miękki dźwięk i wyjątkowa jakość prezentowanych kompozycji zasługują na zarezerwowanie czasu w oba wieczory.
Czy pojawią się niecodzienne wykonania, np. utwór pisany na skrzypce, jednak w opracowaniu na organy?
Festiwal prezentuje muzykę w najczystszej postaci. Jeśli zdarzają się utwory przeznaczone pierwotnie na inny instrument, to zazwyczaj w autorskim opracowaniu kompozytora lub wykonywane w nieoryginalnej obsadzie z powodu silnie udokumentowanej historycznej tradycji wykonawczej.
Czy będziemy mogli usłyszeć tylko Bacha?
Festiwal jest ważną częścią życia muzycznego Świdnicy oraz regionu i dlatego nie może być festiwalem monograficznym w sposób dosłowny. Bach jest więc pretekstem i oczywistym stał się nieoficjalny podtytuł festiwalu „Bach i wszystko co najlepsze”.
O tegoroczny program zapytaliśmy także Witolda Tomkiewicza z fundacji im. Tomasza Morusa. Zachwala wszystkie pozycje, a zapytany o coś dla osób niezwiązanych z muzyką klasyczną, od razu odpowiada: Dla osób, które chcą miło spędzić wieczory, polecam przede wszystkim suity wiolonczelowe grane pierwszego dnia. To „hity”, które wszyscy znają, a pewnie o tym nie wiedzą. Poza tym, polecam dwa koncerty OLTREMONTANO i opera Handla w przepięknej scenerii Kościoła Pokoju.
Będzie można także wysłuchać dwóch wykładów dr. Stephana Aderholda, dotyczących związków pomiędzy Kościołem Pokoju i muzyką.
Adrianna Woźniak
Wstęp na koncerty: bilet normalny 25 zł, ulgowy 15 złoty, karnet na cały festiwal: 150 zł. Bilety będzie można kupić w Informacji Turystycznej w Rynku, w Baroccafe na placu Pokoju i w Kościele Pokoju lub przed koncertami. Wstęp na wykłady bezpłatny.
Program XIII Festiwalu Bachowskiego
sb 28 VII Makowice, kościół św. Katarzyny 20.00
BACH suity wiolonczelowe
Christophe Coin wiolonczela
nd 29 VII Kościół Pokoju, 18.00
MUFFAT 5 Sonat w formie concerto grosso ze zbioru „Armonico Tributo”
ARTE DEI SUONATORI
pn 30 VII kościół św. Krzyża 19.30
BACH & TELEMANN
LABORATOIRE DE LA MUSIQUE
wt 31 VII Kościół Pokoju 19.30
Scheidemann Cabezon Bruna Byrd Purcell Walther Buxtehude
recital Marcin Armański organy (1695)
śr 1 VIII Katedra 19.30
Hans Leo HASSLER Missa Octava a 8
OCTAVA ENSEMBLE
cz 2 VIII kościół św. Krzyża 19:30
TROMBONE GRANDE
Monteverdi de Rore Taeggio Speer Scheidemann Cesare Gabrieli
OLTREMONTANO / Wim Becu
pt 3 VIII Katedra 19.30
FILI MI ABSALON
Isaac Josquin Gombert Scheidemann Scheidt Schütz
Ralf Rhiel bas
OLTREMONTANO / Wim Becu
sb 4 VIII Kościół Pokoju 18.00
HÄNDEL Ariodante
Michaela Selinger Marzena Lubaszka Justyna Ilnicka
Piotr Olech Karol Kozłowski Jacek Jaskuła Paweł Brożek
CAPELLA CRACOVIENSIS Andreas Spering
nd 5 VIII Kościół Pokoju 10:00
nabożeństwo kantatowe
Marek Pilch organy
Wykłady:
pt 27 VII Kościół Pokoju 11.00
„Znaczenie muzyki dla reformacji – Skupione na Kościele Pokoju w Świdnicy”
„Die Bedeutung der Musik für die Reformation – Brennpunkt: Schweidnitzer Friedenskirche”
dr Stephan Aderhold, wykład tłumaczony
pt 27 VII Kościół Pokoju 15.30
„Muzyka z archiwum Kościoła Pokoju: kompozycje króla Fryderyka Wilhelma i Fritza Drohla”
„Musik aus dem Archiv der Friedenskirche: Kompositionen von Friedrich Wilhelm König und Fritz Drohla”
dr Stephan Aderhold, wykład tłumaczony
