BIK (Biuro Informacji Kredytowej) jest instytucją międzybankową, działającą na podstawie ustawy Prawo bankowe (Dz. U. z 2002r., nr 72, poz. 665 ze zm.). Uprawnienie takie daje im art. 105 ust. 4.
Zadaniem BIK jest gromadzenie informacji o klientach banków. Oznacza to, że w rejestrze tym znajdzie się każdy, kto np. posiada rachunek bankowy, korzysta z kart kredytowych lub zaciągnął w banku kredyt. Nie ma znaczenia, czy jest on dłużnikiem czy wierzycielem banku. W szczególności to, że regularnie spłaca wszystkie swoje zobowiązania, nie wpływa na fakt umieszczenia danych w biurze informacji kredytowej. Dlatego właśnie bazy tej nie wolno utożsamiać z listą nierzetelnych dłużników. Po prostu każdy, kto chce skorzystać z jakiegokolwiek instrumentu bankowego, trafi do bazy danych.
Biuro informacji kredytowej ma przede wszystkim służyć bankom lub spółdzielczym kasom oszczędnościowo-kredytowym (SKOK) do oceny wiarygodności i zdolności kredytowej klientów. Dzięki niej mają one dostęp do historii wykorzystywania przez konkretna osobę różnorodnych instrumentów bankowych. Zatem może to być historia budująca zarówno negatywny, jaki i pozytywny wizerunek. Do BIK-u mają dostęp tylko banki, SKOK-i oraz i instytucje upoważnione, np. policja, sądy, prokuratura.
BIG ( Biuro Informacji Gospodarczej ) stanowi zupełnie inne zagadnienie, którego nie można mylić z BIK.
BIG to jeden z funkcjonujących na rynku rejestrów, tworzony (jak pozostałe) na podstawie ustawy o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.
Jej zadaniem jest pośrednictwo w udostępnianiu informacji gospodarczych, polegające na przyjmowaniu takich informacji od wierzycieli, przechowywaniu ich i ujawnianiu.
Jeżeli wierzytelność wiąże się z zobowiązaniem konsumenta, może zostać zgłoszona tylko wtedy, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
- Zobowiązanie powstało w związku z określonym stosunkiem prawnym, w szczególności z tytułu umowy o kredyt konsumencki oraz umów, o których mowa w art. 1871 kodeksu postępowania cywilnego,
- Łączna kwota wymagalnych zobowiązań dłużnika będącego konsumentem wynosi, co najmniej 200 zł oraz są one wymagalne (czyli dłużnik powinien już je wykonać) od co najmniej 60 dni,
- Upłynął co najmniej miesiąc od wysłania przez wierzyciela listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi do rąk własnych wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do BIG, z podaniem firmy (nazwy) i adresu tego biura.
Korzystając z takiego uprawnienia, wierzyciel przekazuje do BIK dane dotyczące siebie, dłużnika i zobowiązania. Zakres tych danych musi być zgodny z art. 2 ust. 1 pkt 2. W związku z tym należy się liczyć z ujawnieniem imienia i nazwiska, adresu zamieszkania, numeru PESEL lub innego numeru potwierdzającego tożsamość, serii i numeru dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość.
Sprowadzając temat rejestrów do jednego zdania – BIK dotyczy wszystkich informacji o kredytobiorcy (pozytywnych i negatywnych), natomiast BIG zawiera dane dłużników i tylko dłużników, bez względu na źródło i charakter długu.
Danuta Mazur
Powiatowy Rzecznik Konsumentów
w Świdnicy
