Ponad 120 dzieci z powiatu świdnickiego musiało wyjechać do odległych placówek opiekuńczych na terenie kraju. Nie mogły zostać w rodzinnych domach, nie było miejsca w jedynym Domu Dziecka w Bystrzycy Górnej, ani w rodzinach zastępczych na naszym terenie. Te ostatnie mogłyby ratować sytuację, ale wciąż jest ich zbyt mało. Niestety, nie pomaga atmosfera podejrzliwości wokół rodzin zastępczych. O swoich problemach rodzice zastępczy rozmawiali z wicestarostą Alicją Synowską na zorganizowanym przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie spotkaniu.
Aby skutecznie pozyskiwać kandydatów na rodziny zastępcze, trzeba doskonale poznać problemy tego środowiska. Niestety, coraz trudniej o kandydatów na zawodowe rodziny zastępcze. Natomiast dzieci potrzebujących opieki wciąż przybywa – Rodzice zastępczy wyręczają państwo, bo w porozumieniu z nim, lub na jego zlecenie wykonują bardzo ważną pracę. Powinni, więc dostawać wsparcie, a nie być traktowani jak kłopot. Ich oczekiwania są słuszne, a my jako samorząd chcemy im pomagać – deklaruje wicestarosta Alicja Synowska. A problemów w tym środowisku nie brakuje. Rodzice zastępczy przede wszystkim muszą zmierzyć się ze stereotypem, który często towarzyszy temu zawodowi. Dotyczy on przekonania, że ludzie decydujący się pozostać rodziną zastępcza, wykonują ten zawód dla pieniędzy. Liczy się rodzicom zastępczym każdą złotówkę, którą tak naprawdę otrzymują na utrzymanie dzieci. To często zniechęca potencjalnych kandydatów do podjęcia się tego trudnego zajęcia. – Tracą na tym jedynie dzieci. Dla nich najlepszym wyjściem z trudnej sytuacji, w jakiej się znalazły, jest trafienie pod skrzydła rodziny zastępczej. Domy Dziecka to ostateczność. Dzisiaj powoli odchodzi się od takich placówek, zakłada się mieszkania usamodzielnienia, aby umożliwić dzieciom dorastanie w „normalnych” warunkach, podobnych do tych, w jakich dorastają ich rówieśnicy – mówi Beata Galewska, dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Świdnicy.
Kolejnym stereotypem jest przekonanie, że skoro rodzina zastępcza otrzymuje pieniądze na wychowanie dzieci, nie powinna szukać dodatkowej pomocy. A przecież do rodzin zastępczych nie trafiają dzieci zdrowe, grzeczne i szczęśliwe. Trafiają tam dzieci, które mają problemy, są po tragicznych przejściach związanych z ciężkimi przeżyciami w domu rodzinnym, wymagają większej uwagi, opieki, także tej specjalistycznej. Wśród najpilniejszych problemów zgłoszonych przez rodziny zastępcze wymieniono zbyt długie terminy oczekiwania do specjalistów. Chodzi o diagnozowanie dzieci pilnie wymagających konsultacji m.in. neurologicznej, okulistycznej czy logopedycznej. Starostwo deklaruje, że przyjrzy się problemowi i postara się pomóc w jego rozwiązaniu.
Innym problemem zgłoszonym przez rodziny zastępcze jest szybsze zużywanie się sprzętu domowego i potrzeby jego ciągłego uzupełniania, na co potrzebne są dodatkowe pieniądze. – Został przygotowany projekt w ramach ogłoszonego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej konkursu ofert na finansowe wspieranie jednostek samorządu terytorialnego w budowaniu lokalnego systemu opieki nad dzieckiem i rodziną. Uwzględniono w nim zakup dla rodzin zastępczych sprzętu AGD i podstawowych mebli. W przypadku otrzymania dofinansowania problem ten uda nam się częściowo rozwiązać – mówiła Beata Galewska.
Kolejną zgłoszoną sprawą była możliwość pozyskiwania środków papierniczych i wyposażenia w artykuły szkolne oraz możliwość dostępu do ośrodków sportowo-rekreacyjnych po ulgowych cenach biletów wstępu, np. biletów rodzinnych. Rodzice zastępczy zasygnalizowali również istotną sprawę dotyczącą sytuacji wychowanków, osiągających pełnoletniość w rodzinach zastępczych i nie mających zabezpieczonych lokali mieszkalnych. – Przekazaliśmy rodzinom informację o możliwości zamieszkania w mieszkaniach chronionych prowadzonych przez PCPR. Aktualnie mamy dwa takie mieszkania prowadzone na terenie Świdnicy i Świebodzic – wyjaśnia Daria Kurek z PCPR. Dodatkowo wicestarosta Alicja Synowska zapewniła, że będzie w tej sprawie rozmawiała z włodarzami miast i gmin powiatu świdnickiego i zachęcała do tworzenia kolejnych tego typu miejsc na terenie całego powiatu.
W drugiej części spotkania rodzice zastępczy przeszli szkolenie dotyczące problematyki molestowania seksualnego dziecka, przeprowadzone przez panią psycholog Sabinę Lasok-Chwiedoruk. W trakcie szkolenia przedstawione zostały informacje dotyczące między innymi: somatycznych i psychologicznych objawów wykorzystywania seksualnego dzieci, podstawowych zasad kontaktu wobec dziecka, zapobiegania i reagowania na przemoc seksualną. Rodzice zastępczy mogą liczyć także na codzienną pomoc psychologa oraz brać udział w wyjazdach i spotkaniach organizowanych przez PCPR.
Czy to powoduje, że rodzin zastępczych jest więcej? Niestety, nie. Dynamika rozwoju rodzicielstwo zastępczego jest nadal mała. Tymczasem ponad 120 dzieci z terenu powiatu świdnickiego, wymagających opieki zastępczej, przebywa poza naszym powiatem (70. dzieci w Domach Dziecka, 50. w rodzinach zastępczych). Nie było dla nich miejsca w naszych placówkach. Dlatego Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Świdnicy po raz kolejny wychodzi z inicjatywą promocji rodzicielstwa zastępczego.
***
Pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem wymaga:
- uzyskania pozytywnej opinii ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kandydat,
- odbycia szkolenia oraz uzyskania zaświadczenia kwalifikacyjnego.
Warunki niezbędne do uwzględnienia kandydatury na szkolenie:
- rodzina daje rękojmię należytego wykonywania zadań rodziny zastępczej,
- kandydaci mają stałe miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej,
- korzystają z pełni praw cywilnych i obywatelskich,
- nie są lub nie byli pozbawieni władzy rodzicielskiej, nie są ograniczeni we władzy rodzicielskiej, ani też władza nie została im zawieszona,
- wywiązują się z obowiązku łożenia na utrzymanie osoby najbliższej lub innej osoby, gdy ciąży na nich taki obowiązek z mocy prawa lub orzeczenia sądu,
- nie są chorzy na chorobę uniemożliwiającą właściwą opiekę nad dzieckiem, co zostało stwierdzone zaświadczeniem lekarskim,
- mają odpowiednie warunki mieszkaniowe oraz stałe źródło utrzymania,
- uzyskali pozytywna opinię ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce zamieszkania.
Osoby zakwalifikowane do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, po uzyskaniu zaświadczenia ze szkolenia podpisują umowę zlecenie, na podstawie której otrzymują wynagrodzenie za pełnienie ww. funkcji.
Wszyscy chętni, którym los dzieci nie jest obojętny i pragną zostać zawodowymi rodzinami zastępczymi mogą zgłaszać się do siedziby Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Świdnicy przy ul. Wałbrzyskiej 15 w Świdnicy.
Informacje można również uzyskać pod nr tel.: 074 851-50-10, faks: 074 851-50-11
e-mail: [email protected]
Monika Żmijewska
