„Dziś politycy potrzebują historii. Ale dla własnych celów. Albo jest to ich kosmetyka, stylizacja, albo środek, który ma służyć ważnym celom. Chciałbym żebyśmy mogli abstrahować od narracji, które są nam przedstawiane i nakazywane.” Tymi słowami jakże świetnie ilustrującymi nasze współczesne doświadczenia z pamięcią o historii, węgierski historyk i pisarz György Dalos otworzył XIV Seminarium Wschodnio-Zachodnioeuropejskich Miejsc Pamięci w Krzyżowej, które miało miejsce w dniach 9-12 marca.
W ramach tegorocznego spotkania ponad 60 specjalistów z 17 krajów i praktycznie, i teoretycznie przepracowywało temat: Kolaboracja i ruch oporu.
Uczestnicy z poszczególnych krajów dzielili się praktycznymi doświadczeniami swojej pracy: kontaktu historyków z ludzkimi reakcjami na różne odsłony historii. – Świetne dyskusje, w trakcie których eksperci zastanawiali się jak mówić o historii, żeby narracja była maksymalnie obiektywna i wiernie oddawała przeszłość – mówi Joanna Tołczyk z Miejsca Pamięci w Krzyżowej.
Ważnym punktem programu była wizyta międzynarodowego grona historyków na cmentarzu wojennym w Nadolicach Wielkich. To miejsce bardzo specyficzne i niezwykle mocno wpisujące się w temat seminarium. Tu bowiem znajduje się miejsce spoczynku ofiar II Wojny Światowej, z dwóch stron konfliktu, a więc wychowanych na dwóch odmiennych interpretacjach historii. Leżą tu obok siebie ofiary nazizmu, zbrodniarze wojenni, normalni żołnierze, ale i członkowie Waffen-SS.
– To swego rodzaju smutny pomnik przypominający i ilustrujący makabrycznie i bardzo dosłownie do czego doprowadza walka w imię tzw. prawdziwego wizerunku historii – mówi Marzena Gursztyn z Miejsca Pamięci w Krzyżowej.
,,Seminarium pozwala rozmawiać twarzą w twarz ludziom zajmującym się historią w praktyce, a co ważne wywodzącym się ze społeczeństw, gdzie na te same dziejowe wydarzenia odpowiedziami były inne narracje historyczne”-mówi Dominik Kretschmann, współorganizator wydarzenia z ramienia Fundacji ,,Krzyżowa”.
Warto podkreślić, że seminarium to kolejny duży, wspólny polsko-niemiecki projekt realizowany w Krzyżowej. Obok Fundacji ,,Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego (we współpracy z Inicjatywą Kreisau e.V.) i Wrocławskiego oddziału IPN, współorganizatorami po niemieckiej stronie są: Niemiecka Federalna Fundacja Badań nad Dyktaturą SED z Berlina, Niemiecki Związek Ludowy Opieki nad Grobami Wojennymi(Kassel-Berlin), Akademia Protestancka w Berlinie.
Marzena Gursztyn
Fundacja Krzyżowa
